İyi bir devlet yöneticiliği riskleri minimize ederek, en az zararla tüm toplumun çıkarlarını koruyabilmeyi gerektirir. İktidar partisi ile ana muhalefet partisi lideri çocukça birbirleri ile zıtlaştıkları için bir sonraki yılın bütçesi hazırlanmaktayken erken seçim kararı alabiliyorsa, yapılan kötü yönetişime örnektir.

Diyelim ki 7 Ocak’ta ciddiyetsizce seçime girdiniz, 2018 yılını bütçesiz veya göstermelik hazırlanmış bir bütçeyle nasıl yöneteceksiniz? Çok açıktır ki devlet bütçesiz iş yapamayacak veya birçok deliği olacak bütçe ile kılını kıpırdatamayacak. Yatırımlar duracak, ödemeler aksayacak ve tıkanıklık bir kez oluştu mu biriken sonuçları 2019’a da yansıyacak.

Bütçe deyip geçmeyin… İngiltere’de doğan bütçe kavramının tarihsel dönüşümü sonucunda, Magna Carta’yla literatüre geçen evrensel ‘bütçe hakkı’nın korunması esastır. Yurttaşların bütçe hakkıyla devletin gelir ve gider kalemlerini seçtiği vekiller aracılığıyla Meclis’te onaylama, değiştirme veya reddetme hakkı vardır. Yurttaşın ödediği verginin nereye harcanacağını bilme ve seçtikleri aracılığıyla denetleme hakkının siyasilerin ihtirasları uğruna gasp edilmesi makul kabul edilemez. Hiçbir iktidar ve muhalefet sırf erken seçim yapılsın hesabıyla bütçesiz veya Meclis’ten onay almayacak bir bütçeyle ya da geçici bütçeyle devletin devamlılığı ilkesini zedeleyemez.

Nihayetinde apar topar seçime girmek tüm toplumu politik hırsların kurbanı haline getirmektir. KKTC tarihinin en baskın erken seçim kararı tüm ülkeyi 2008 krizinin benzeri ile baş başa bırakabilir ki bu irrasyonel kararın vebali UBP ve CTP olmak üzere iki parti üzerine kalacaktır. Küçük bir ölçekte kendini döndürmeye çalışan Kuzey Kıbrıs ekonomisinin devlete iş yapacakları ödeyememesi veya özel sektörden alımı durdurması başlı başına bir kriz kaynağıdır. Devletin seçim atmosferinde hazırlanmış geçici bütçeyle veya bütçesiz şekilde 2018’de üretkenliğini düşürecek oluşunun bedeli sonunda topluma ödetilecektir.

Üstelik, baskın seçim, seçim atmosferine hazırlıksız yakalanan milletvekillerini ve yeni adayları ekonomik olarak kara para aklayacılarından ve tefecilerinden medet ummaya itecek, böylelikle her gün yeni bir haberle ortaya çıkan yasa dışı çıkar ilişkisi ağı genişleyecektir. Çakalların sevdiği puslu havayı yaratmakta hiçbir terslik görmeyenler seçim yatırımlarını yasa dışı betçilerden, tefecilerden ve kara paracılardan sağlayacak olan bazı olası milletvekili adaylarına çanak tuttuklarını fark etmemiş olamazlar. Yasa dışılığa meydanı boş bırakanlar ortaya çıkacak kirli tabloyu göğüslerinde övünerek mi taşıyacaklar?

Beri yandan, toplum Crans- Montana sonrası büyük bir hayal kırıklığına uğramış ve Kuzey Kıbrıs’ın kendi ayakları üzerinde durması gerektiği tüm çıplaklığı ile ortaya çıkmışken devletin temel üretkenliğini 2 ay sürecek seçim yasakları, ardından bütçe sıkıntıları ile durduracak böylesi bir seçim kararı almak, ülkeyi ekonomik darboğaza sürüklemekle eş anlamlıdır. Bizlerin umutsuzluğa değil; kaostan uzak, yeni bir dinamizme ihtiyacımız olduğu ise ortadadır.

İşin bir de Türkiye ayağı var ki imzaladığı anlaşmanın 3. Maddesi’ni yok sayarak seçime giren bir iktidar partisinin sorumluluktan kaçarak, attığı imzanın gereğini ötelemesinin kabul edilir bir yanı olamaz.

2016-2018 İktisadi ve Mali İşbirliği Anlaşması’nın ana maddeleri arasında yer alan, işbirliğinin sürdürülmesinde bağlayıcı olan 3. Madde ile ‘Program sonunda faiz hariç yerel bütçe açığını 100 milyon TL’ye indirme’yi kabul etmiş bir iktidarın 2018’e bütçesiz girmesi Türkiye ile imzaladığı anlaşmanın temel maddelerine aykırıdır. Şayet bir önceki 2017 bütçesini aynen uygular, yerel bütçe açığı hedefini 221 milyon TL’de tutar ve 2018’de faiz harici bütçe açığını 100 milyon TL’ye indirme gayretinden vazgeçerseniz pek çok şey değişir ve anlaşmanın ana maddelerine uymamanın sonuçlarını tüm toplumun sırtına yüklersiniz.

2018 bütçesinin görüşüleceği kasım ve aralık aylarını heba etmeden, ocak ayında seçim yapma niyetinden yol yakınken dönerseniz, nisan ayında veya en doğrusu temmuzda seçime girmek ülkenin derin bir nefes almasını sağlayacaktır.