Sıla 4'ün sesi, müzisyen ve Kıbrıs Türk medyasının öncü ismi Erdinç Gündüz’e son veda…

Erdinç Gündüz 75 yıllık ömrüne onlarca hayat sığdırdı...

Kıbrıs Türk folk rock müzik grubu Sıla 4’ün kurucularından, müzisyen, müzik araştırmacısı, Bayrak Radyo Televizyonu’nda ve Kıbrıs TV’de radyo ve televizyon yayıncılığının öncü isimlerinden, medya yöneticisi, gazeteci, yazar Erdinç Gündüz (24 Ekim 1949-1 Ağustos 2025) hayata gözlerini yumdu.

75 yıllık ömrüne onlarca hayat sığdıran Erdinç Gündüz 4 Ağustos Pazartesi günü saat 11.00’de Bayrak Radyo Televizyon Kurumu’nda (BRT) düzenlenecek törenin ardından, İsmail Safa Camii'nde kılınacak öğle namazına müteakip Lefkoşa Kabristanlığı’nda defnedilecek.

Gündüz, müzikten medyaya çok yönlü çalışmalarıyla ardında Kıbrıs’ın kültürel birikimde unutulmayacak izler bıraktı.

Babası Zeki Gündüz Kıbrıs Türk toplumunun eğitimci kuşağındandı ve ut çalardı

Erdinç Gündüz, 24 Ekim 1949’da Kıbrıs’ın güneyinde Baf bölgesine bağlı Aynikola (Agios Nikolaos, Esentepe) köyünde doğdu. Babası Zeki Gündüz, annesi Şaziye Hanım’dır. Babası Limasol’da eski Türk köyü Biladanisya (Platanisteia) kökenli, annesi ise Aynikolalıydı. Zeki Gündüz öğretmenlik yaparken Aynikola’ya atanmış, orada Şaziye Hanım’la evlenmişti. Erdinç Gündüz’ün doğumundan kısa bir süre sonra Lefkoşa’ya taşındılar.

Gündüz’ün babası Zeki Gündüz, Kıbrıs Türk toplumunun eğitimci kuşağından, hem ailesinde hem de çevresinde aydın, kültürlü ve çok yönlü bir kişilk olarak öne çıkmıştır. Aynikola köyü ilkokulunda öğretmenlik, daha sonra Baf’ta öğretmenlik ve okul müdürlüğü yaptı. Lefkoşa’ya tayiniyle birlikte Küçükkaymaklı İlkokulu’na müdür olarak atandı. Aile bu atamayla birlikte köyden taşınarak kentin merkezine yerleşti.

Zeki Gündüz 1963 Kıbrıs Olayları sırasında Kıbrıs Rum kesiminde kalan İngiliz Okulu'nun yerine, Kıbrıs Türk öğrenciler için Köşklüçiftlik’te bir evin İngiliz Okulu’na dönüştürülmesinde aktif rol aldı.

Babası Zeki Gündüz 1970’li yılların başında KKTC Amme Hizmetleri Komisyonu üyesi olarak görev aldı. Bu görevde özellikle öğretmenlerin terfi ve tayin süreçlerinde belirleyici konumdaydı. Maarif Dairesi kökenli olması nedeniyle mülakat yükü çoğunlukla onun omuzlarındaydı.

Görevdeyken yaşanan çok çarpıcı bir olay, onun ilkelerine bağlılığının önemli bir göstergesi olarak oğlu Erdinç Gündüz sayesinde tarihe geçti: Bir gün, bir okul müdürlüğü için üst makamlardan “özel” bir not ulaştırıldı. Bu notta adı geçen kişinin dosyasında ise kantin yolsuzlukları, hatta taciz vakaları vardı. “İlgili” siyasi merci, “Bizim partiden” olduğu gerekçesiyle o kişiye terfi verilmesini zorladı. Zeki Gündüz, tüm ısrarlara rağmen bu talebe “hayır” dedi. Ve ardından, görev süresi dolmadan KKTC Amme Hizmetleri Komisyonu’ndan istifa etti. Oğlu Erdinç Gündüz bu olayın anısına babası için “Herhalde o zamandan bu yana Amme Hizmeti Komisyonu’ndan süresi dolmadan ayrılan tek kişidir.” diye yazmıştır.

Erdinç Gündüz ilkokulu öğretmen babasının tayinleri nedeniyle Lefkoşa ve Baf’ta dört farklı okulda tamamladı: Yeni Cami, Atatürk İlkokulu, Baf’ta bir okul ve ardından Köşklüçiftlik İlkokulu. İlkokulda koroya seçildiğinde müzikteki potansiyeli öğretmenlerince fark edildi.

7 yaşında keman eğitimi almaya başladı; Kıbrıslı Ermeni keman virtüözü Vahan Bedelyan’ın öğrencisi oldu

Evlerinde müzik hiç eksik olmazdı. Babası telli müzik aletlerinden ut çalar, annesi ona şarkılarla eşlik ederdi. Ablası piyano, abisi keman dersleri almıştır. Erdinç Gündüz de henüz 7 yaşında keman eğitimi almaya başladı. Kıbrıs'ın ünlü müzik ustası, Lefkoşa Türk Lisesi eski müzik öğretmeni, keman virtüözü Vahan Bedelyan hocasıydı.

Erdinç Gündüz London Royal School of Music sınavlarında 9 aşamayı da büyük başarıyla geçti

Vahan Bedelyan’dan aldığı keman eğitimi ile bir yandan da London Royal School of Music sınavlarına giriyordu. Sınavlarda 9 aşamayı da büyük başarıyla geçti ve keman öğretmeni oldu.

1960’ta İngiliz Okulu’na girdi. Fakat 1963 olayları patlak verince gönüllü olarak “4 yıl 9 ay 15 gün mücahitlik yaptı."

15 yaşında gitar çalan bir Mücahitti

Henüz 15 yaşında silahla tanışmak zorunda kaldı. Gece karanlık nöbetlerden sonra sabah üniformasını çıkarıp Kıbrıs Türk kesiminde babasının katkılarıyla yapılan İngiliz Ortaokul’una gidiyordu. O dönemlere dair en çarpıcı anısı, karşı mevzideki Kıbrıs Rumlarla aynı sinemada aynı filmi izlemeleri oldu. Yıllar sonra bile hayretle, “Ne saçma bir savaştı bu bizimkisi…” diyordu.

1963 aynı zamanda gitarla tanıştığı yıl oldu. O dönemde Kıbrıs’ta müzik altyapısı yok denecek kadardı. Bir gitar bulmak da zordu. İngiliz üslerinde çalışan halasının eşi, bir İngilizin kendisine olan borcuna karşılık olarak verdiği gitarı bayramda Erdinç Gündüz’e armağan etti.

Köşklüçiftlik’deki evlerinin arkasına Denktaş ailesi taşındı, Raif Denktaş’la arkadaş oldu

Köşklüçiftlik’deki evlerinin arka tarafına komşu olarak ileride KKTC’nin ilk cumhurbaşkanı olacak Rauf Raif Denktaş ve ailesinin taşınmasıyla, kendisinden 1,5 yaş küçük olan Denktaş’ın oğlu Raif Denktaş’la arkadaş oldu. Erdinç Gündüz’den esinlenerek Raif Denktaş da İtalyan bir hocadan gitar dersleri almaya başladı.

Bayrak Kuartet’ten Sıla 4’e

1964’te Bayrak Radyosu kurulduktan hemen sonra yapılan teklifle Sıla 4’ün temelini oluşturan, diğer grup arkadaşlarının yanı sıra Ferahzad Gürsoy ve Yılmaz Kalfaoğlu ile birlikte Bayrak Radyosu'nda "Bayrak Kuartet" programını yapmaya başladı.

Tüm grup elemanları Mücahit oldukları için aldıkları emirle Mücahitler Gazinosu’nda çaldılar. Saray Otel ve Çağlayan’da, balolarda ve özel günlerde sahneye çıktılar.

Bayrak Kuartet’le gençliğin sesi oldular. 1969’dan itibaren Kıbrıs türkülerine yönelerek Ferahzad Gürsoy, Erdinç Gündüz ve Yılmaz Kalfaoğlu’nun kardeşi Aydın Kalfaoğlu’na Raif Denktaş’ın da katılmasıyla Sıla 4’ün temellerini attılar. Sıla 4, “Dolama”, “Kıbrısım”, “Gelmedin”, “Gariban” gibi parçalarla Kıbrıs Türk folk müziğinin özgün dilini yarattı.

Erdinç Gündüz bu arada 63 olayları nedeniyle güneydeki İngiliz okulu yerine Köşklüçiftlik’te kurulan İngiliz Okulu'ndan 1967’de mezun olmuş ve1968 yılında Lefkoşa Türk Lisesi'nden diplomasını almıştı.

Anadolu pop ve Modern Folk Üçlüsü’nden etkilenerek Kıbrıs’a özgü bir müzik dili yaratan Sıla 4, repertuarlarına daha fazla Kıbrıs türküsü katmak için 68’li yıllarda Kıbrıs'ta kapılar açılıp geçişler başladığında ülkeyi bir uçtan öteki uça gezerek Kıbrıs türkülerinin izini sürdü.

Baf’tan Karpaz’a kadar Kıbrıs’ın köylerini gezerek eski türkü ve manileri topladılar

Gündüz o dönemi şöyle anlatır: “Madem elimizde malzeme yok, biz de dolanıp bulalım diyerek Baf’tan Karpaz’a kadar Kıbrıs Türk köylerini gezerek türkü aradık ve birkaç tane bulduk. Ama yüzlerce de mani bulduk. Dedik ki, bu maniler üzerine türkü formunda şarkılar yapalım. Ve o andan itibaren üretim başladı.”

İlk plaklar ve Ankara'daki üretim yılları

İlk plakları 1969’da Rum tarafında basıldı. 3 bin adetle satışa çıkan plak, bir ayda tükendi. Sonrasında 1970’de Erdinç Gündüz dahil grup üyelerinin çoğu Ankara’ya üniversitede okumaya gitti ve birlikte aynı evde kaldı. Bu dönemde üretimlerini artırarak Kent Plak ve Diskotür Plak ile Türkiye’de anlaşmalar yapıldı. Sıla 4, ürettiği 40’a yakın parçanın yüzde 90’ını Ankara’da yaşadıkları evde üretti. “Dolama”, “Kıbrısım”, “Gelmedin”, “Gariban”, “Köprü” gibi parçalar kısa sürede Kıbrıs Türk toplumunun ortak sesi hâline geldi ve Türkiye’de de Sıla 4 tanındı.

Radyo ve televizyon yayıncılığı

Erdinç Gündüz, Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde iki yıl öğrenim gördükten sonra Türkiye’deki olaylar nedeniyle Kıbrıs’a döndü. Bayrak Radyosu’nda program yapımcılığına başladı. 1980’de müzik yayınları sorumlusu oldu.

Raif Denktaş’ın beklenmedik ölümüyle Sıla 4 anma konserleri ile tekrar sahne aldı

Sıla 4 üyesi Raif Denktaş'ın 1985 yılı sonu hafızalara kazanan elim bir trafik kazasında aniden hayatını kaybetmesiyle grup üyeleri büyük bir şok yaşadı. Sıla 4 kalan üyeleriyle Raif Denktaş anısına peşi sıra üç yıl, üç konser verdi.

Almanya'da televizyon prodüksiyon ve yönetimi eğitim aldı; BRT'de program amirliği yaptı

Erdinç Gündüz 1985’te Almanya'da Studio Hamburg-Media Consult’ta televizyon prodüksiyon ve yönetimi eğitimi aldı. BRT’de program amirliği, ardından yayın koordinatörlüğü yaptı. 1993’te BAY-SEN (Bayrak Radyo Televizyon Kurumu Çalışanları Sendikası) kurucu kadrosunda yer aldı. 1994’te BRTK'dan emekli oldu.

Kıbrıs Medya Grubu'nda birçok gazetecinin yetişmesine büyük katkı koydu

Emekliliğinin ardından Kıbrıs Medya Grubu’nda Kıbrıs TV ve Kıbrıs FM’in kuruluşunda yer aldı. Bu dönemde bugünkü birçok gazetecinin ve TV programcısının yetişmesinde büyük emek harcadı. Kıbrıs TV’de Genel Müdürlük yaptı. Tatlı sert bir üslubu vardı. Çalışanların sorunlarını çözmekte son derece içten ve yapıcı bir yaklaşım sergileyen bir yöneticiydi; bu sayede hem büyük saygı gören hem de çok sevilen bir müdür olarak hatırlandı. 2009’da kurumdan ayrıldı. 2014 yılı başlarında BRTK Yönetim Kurulu Başkanı oldu ancak bir süre sonra istifa etti. Yeni Düzen gazetesinde köşe yazılarıyla devam etti.

Müziğe dönüş ve nesiller arası bağ

2007’de müzisyen oğlu Arda Gündüz’ün teşvikiyle Sıla 4 tekrar sahneye döndü. 2009’da “Sıla 4 2009” CD’si yayımlandı. Salamis Antik Tiyatro’daki konser, Mağusa konseri ve 2015’te vefat eden Aydın Kalfaoğlu anısına düzenlenen “Aydınlık-Anı” konserleri toplumla kurduğu bağı perçinledi.

Eşi Melek Gündüz, oğlu Arda Gündüz ve kızı Mine Gündüz'dür

Edinç Gündüz ve KKTC Milli Eğitim Bakanlığı eski müfettişi eşi Melek Gündüz’ün iki çocukları oldu. Oğlu müzisyen Arda Gündüz; kızı Mine Gündüz’dür.

Medya eleştirisi ve müziğe dair mesajı

Son yıllarda radyo ve televizyonculuğun niteliğinden şikâyetçiydi. Bozulan Türkçeye, titizlik eksikliğine dikkat çekti. Genç müzisyenlere tavsiyesi ise hep aynıydı: “Taklit etmeyin. Kendi sesinizi bulun.”

Erdinç Gündüz'ün Kitapları

'Bir Varmış Bir Yokmuş 1955 - 1969', Dehan Yayınları, 2000

'Bir Varmış Bir Yokmuş 2 - Müzikli Dünyam', Dehan Yayınları, 2021

'Bir VarmışBir Yokmuş 3 - Bayraklı Yıllarım", Dehan Yayınları, 2000

Kitapları için ayrıca bkz. Işık Kitapevi

SILA 4 Diskografi

Tekliler (Singles & EPs)

1969 – Kıbrıs’ım / Dolama, plak, [Rum tarafında basılmıştır; ilk plak]

1972 – Kıbrıs Gelini / Gelmedin, plak, Kent Plak

1972 – Kıbrısım / Dolama Dolamayı, plak, Fager (ikinci basım)

1974 – Kıbrısım / Kıbrıs Gelini, plak, Kent Plak

Ararım Sorarım Seni / Gariban, plak, Diskotür Plak