Dünya

ChinaFile: Çin'de insanlar telefonlarına indirdikleri mobil uygulamadan bile izleniyor

Çin'de DNA'lar, iris tarama örnekleri ve ses izleri, suçla bağlantısı olmayan insanlardan ayrım gözetmeksizin toplanıyor. Amerikan The New York Times gazetesi, Çin’in 100.000'den fazla devlet ihalesini analiz etti ve sonuçları yayımladı.

Amerikan The New York Times gazetesi, Çin’in 100.000'den fazla devlet ihalesini analiz etti ve Çin devletinin vatandaşlarından bilinenden çok da geniş ölçekte dijital ve biyolojik veri toplamakta olduğunu tespit etti.

‘China File’ dergisinin topladığı ve The New York Times gazetesi tarafından araştırılan veriler yayımlandı. Çin'in günlük olarak vatandaşlardan şaşırtıcı miktarda kişisel veri topladığı belirlendi. Çin’de telefon izleme cihazları artık her yerde. Polis, bu yolla dünyanın en büyük DNA veritabanlarından birini oluşturuyor. Çin’de genel olarak yurttaşların sesi de kaydediliyor ve yüz tanıma teknolojisi geliştiriliyor.

Gazetenin Asya'daki Görsel Soruşturmalar ekibi ve muhabirleri, yüz binden fazla hükümet ihalesini analiz etmek için bir yıldan fazla çalıştı. Bu ihalelerde şirketler gözetleme teknolojisi sağlamak için teklif vermeye çağrılırken bir yandan da ihale kapsamlarına ilişkin pek çok teknik detay verildi. Çin yasaları, ajansların tekliflerin kayıtlarını tutması ve bunları halka açık hale getirmesi gerektiğini öngörmektedir, ancak gerçekte belgeler, genellikle önceden haber verilmeksizin hızlı bir şekilde kaldırılan, aranması zor web sayfalarına dağılmıştır. Dijital dergi ChinaFile ihale tekliflerini topladı ve yalnızca The New York Times gazetesi ile paylaştı.

Çin'in kendi vatandaşlarını gözetlemesindeki hedefi açıktır: Devletin bir kişinin kimliği, faaliyetleri ve sosyal bağlantıları hakkında neler öğrenebileceğini en üst düzeye çıkarmak için bir sistem tasarlamak, sonuçta hükümetin otoriter yönetimini sürdürmesine yardımcı olmaktır.

Dünyadaki yaklaşık bir milyar gözetleme kamerasının yarısından fazlasının Çin'de

Analistler, dünyadaki yaklaşık bir milyar gözetleme kamerasının yarısından fazlasının Çin'de olduğunu tahmin ediyor, ancak nasıl kullanıldıklarını, neyi kaydettiklerini ve ne kadar veri ürettiklerini ölçmek daha önceleri zordu. Yapılan araştırma, polisin stratejik olarak yüz tanıma kameralarının toplayabileceği veri miktarını en üst düzeye çıkarmak için bazı yerleri seçtiğini belirledi.

Bir dizi ihale belgesinde Polisin, insanların yemek, seyahat, alışveriş ve eğlence gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak için gittikleri yerlere kamera yerleştirmek istediği belirtiyordu. Polis ayrıca konutlar, karaoke salonları ve oteller gibi özel alanlara da yüz tanıma kameraları kurmak istedi. Bir örnekte, Fujian'ın güneydoğu eyaletindeki Fuzhou kentinde, Polisin Amerikan otel zinciri Days Inn'in franchise’nın lobisine bir kamera kurmak istediği tespit edildi. Otelin ön büro müdürü kameranın yüz tanıma yeteneklerine sahip olmadığını ve kamera çekimlerinin Polise verilmediğini ileri sürdü.

Bu kameralar ayrıca birinin ırkını, cinsiyetini ve gözlük veya maske takıp takmadığını kanıtlayabilen güçlü analitik yazılımlara veri sağlar. Tüm bu veriler toplanır ve devlet sunucularında saklanır. Fujian Eyaleti'nden bir ihale belgesi, ihalenin büyüklüğü hakkında da fikir sağladı: Polisin kendi ifadesiyle, Polisin elinde 2,5 milyar yüz görüntüsü vardı ve video gözetim sistemlerini yükseltme stratejisi ile "insanları kontrol etmek ve yönetmek" için nihai hedefe ulaşılmak isteniyordu.

WiFi koklayıcıları ve IMSI yakalayıcıları olarak bilinen cihazlar, polisin bir hedefin hareketlerini izlemesi için çevresindeki telefonlardan bilgi toplamasını sağlar. Kişinin dijital ayak izini, kimliğini ve fiziksel konumunu birbirine bağlamak için bu tür cihazlardan gelen veriler kullanılır.

Telefon izleyicileri bazen özel bilgileri ayıklamak için zayıf güvenlik uygulamalarından yararlanabilir. Pekin'de yapılan bir ihaleye ilişkin, 2017 tarihli bir teklif belgesinde Polis, popüler Çin sosyal medya uygulamalarından telefon sahiplerinin kullanıcı adlarının toplanmasını istiyordu. Bir başka ihale belgesinde, Guangdong'daki bir ilçeden Polisin, telefonlara indirilen Uygurca-Çince sözlük uygulamasını tespit etmek amacıyla telefon izleyicileri satın aldığını ortaya koydu. Bu bilgiyle, yoğun bir şekilde izlenen Uygur etnik azınlığından birine ait detaylara ulaşmak isteniyordu. Son yedi yılda Çinli yetkililer tarafından bu teknolojinin çarpıcı bir şekilde genişletilerek, kullanıldığı tespit edildi. Bugün itibariyle, anakara Çin'in 31 eyaletinin tamamında telefon izleyicileri kullanılıyor.

DNA'lar, iris tarama örnekleri ve ses izleri, suçla bağlantısı olmayan insanlardan ayrım gözetmeksizin toplanıyor

Çin Polisi, yüz tanıma kameralarına bağlı ses kayıt cihazlarını kullanarak ses izlerini de toplamaya başladı. Güneydoğudaki Zhongshan şehrinde, Polis bir ihale belgesinde, kameraların etrafındaki en az 300 metrelik bir yarıçaptan ses kaydedebilecek cihazlar istediklerini belirtti. Yazılım daha sonra kaydedilen sesleri analiz edecek ve bunları bir veritabanına ekleyecekti. Polis, toplanan seslerin yüz analizi ile birleştirildiğinde, şüphelilerin daha hızlı tespit edilmesine yardımcı olacağını düşünüyordu.

Siyasi muhaliflerin de aralarında bulunduğu suçluları izlemek adına Çin Polisi büyük ölçekli iris taraması ve DNA veritabanları oluşturmak için de ekipman satın alıyor.

Uygurları izlemek için Sincan'da kullanılmaya başlanan iris veritabanı sonrasında Çin genelinde başka yerlere de inşa edildi

30 milyona kadar insanın iris örneklerini tutma kapasitesine sahip olan ilk iris veritabanı, 2017 civarında Uygur etnik azınlığının yaşadığı Sincan'da inşa edildi. Çevrimiçi haberler, aynı yüklenicinin daha sonra ülke genelinde büyük veritabanları oluşturmak amacıyla hükümetle başka sözleşmeler imzaladığını gösteriyor. 

Erkeklerin DNA'ları toplanıyor

Çin Polisi ayrıca erkeklerden DNA örnekleri topluyor. Y kromozomu birkaç mutasyonla geçtiği için, polis bir erkeğin y-DNA profiline sahip olduğunda, ailesindeki baba soyu boyunca birkaç neslin profiline de sahip olabilir. Uzmanlar, diğer birçok ülkenin bu özelliği cezai soruşturmalara yardımcı olmak için kullandığını fakat Çin'in yaklaşımının mümkün olduğunca çok örnek toplamaya odaklanmasıyla öne çıktığını söyledi.

2014 yılında sadece Henan eyaletinde büyük, erkek DNA veritabanları oluşturulurken 2022 yılına gelindiğinde, ihale belgelerine göre 31 il ve bölgeden en az 25'inin bu tür veritabanları oluşturduğunu gösterdi.

Hükümet, vatandaşlar için kapsamlı profiller oluşturmak üzere tüm veri noktalarını birbirine bağlamak istiyor ve bu verilere hükümetin her birimi erişilebilir

Bir ihale belgesine göre, Çin'in en üst düzey Polis teşkilatı olan Kamu Güvenliği Bakanlığı, ülkenin video gözetim sistemlerinin analitik yeteneklerden yoksun olduğuna inanıyordu. Tespit ettikleri en büyük sorunlardan biri, verilerin merkezileştirilmemiş olmasıydı.

İhale belgeleri, hükümetin konsolidasyonu iyileştirmek için aktif olarak ürün ve hizmetler aradığını ortaya koymaktadır. Araştırmada Çin'deki en büyük gözetim sistemi satıcılarından Megvii'nin ihaleyle alakalı bir sunumu ortaya çıktı. Sunum, bir kişi hakkında toplanan çeşitli veri parçalarını alan ve hareketlerini, kıyafetlerini, araçlarını, mobil cihaz bilgilerini ve sosyal bağlantılarını görüntüleyen yazılımları gösteriyordu. Zaten ürünün Çin Polisi tarafından kullanıldığı belirlendi.

Kaynak: The New York Times

:
share
Siteyi Telegram'da Paylaşın
Siteyi WhatsApp'ta Paylaşın
Siteyi Twitter'da Paylaşın
Siteyi Facebook'ta Paylaşın