Yüzbinler sokağa çıktı

18 Eylül’de Fransa genelinde düzenlenen grev ve gösteriler, ülkeyi adeta felce uğrattı. İçişleri Bakanlığı, gösterilere 600 bin ila 900 bin kişinin katıldığını açıkladı. Paris, Marsilya, Lyon, Nantes ve Montpellier başta olmak üzere 250’den fazla bölgede yürüyüş yapıldı.

Toplu taşımada tren, otobüs ve tramvay seferleri aksadı.10 eczaneden 9’u kapalı kaldı. Öğretmenlerin altıda biri greve katıldı; okulların kantin personeli ve denetçiler iş bırakma eylemi yaptı. Lise öğrencileri de birçok okulda ablukaya katıldı. 2018'deki Sarı yelekliler eylemlerine katılanların da alanlarda olduğu bildirildi.

Sendikalardan sert mesaj

Genel Sendikalar Konfederasyonu CGT'nin  lideri Sophie Binet, öfkeli kalabalığın önünde şu sözleri söyledi: “Öfke çok büyük ve kararlılık da öyle. Bugün Sayın Lecornu’ya mesajım şu: Bütçeye karar verecek olan sokaklardır.”

FSU sendikasından kamu çalışanları da benzer bir uyarıda bulundu: “Fransa, hâlâ güçlü bir sosyal güvenlik ağına sahip birkaç ülkeden biri. Ama bu ağ, her yıl fon kesintileriyle aşınıyor.”

Yeni başbakan ilk sınavında

Başbakan Sébastien Lecornu, selefi François Bayrou’nun parlamentodaki güven oylamasını kaybetmesi sonrası göreve geldi. Şimdi önünde bütçeyi hazırlamak ve kırılgan bir azınlık hükümeti kurmak için sadece birkaç hafta var:

Bayrou’nun iki resmi tatili kaldırma planını geri çekse de, sendikalar diğer kesintilerin devam edeceğinden endişeli. Hükümetin henüz net bütçe planı açıklamaması öfkeyi büyütüyor.

“Hizmet için çalışıyoruz, kâr için değil”

Créteil’den kamu çalışanı Sylvie, yıllarca hastane çocuk psikiyatrisinde çalıştıktan sonra bir kreşte görev yapıyor: “Bizim işimiz insanlara hizmet etmek. Maaşlarımız çok düşük ama sevdiğimiz için buradayız. Hükümet ise bizi değil, şirketleri ödüllendiriyor. Yüksek kamu borcunun sorumlusu biz değiliz.”

Rouen’den gençlik çalışanı Guillaume ise “Emeklilikten sosyal güvenliğe kadar tüm haklarımız saldırı altında. Zenginler daha da zenginleşiyor, eşitsizlik artıyor. Çocukların yardıma ihtiyacı büyüyor. Hükümete mesajım net: Büyük şirketlere vergi indirimini bırakın, toplumu koruyun.” dedi.

“Çalışan yoksulların sayısı artıyor”

Val-de-Marne’de kültürel hizmetlerde çalışan Christiane, endişesini şöyle dile getirdi: “Artık kira ödeyemeyen, arabasında uyuyan insanlar görüyoruz. Yani iş sahibi ama evsiz insanlar.”

Paris’te çocuk bakım asistanı Naouel Alcaix, maaşların düşüklüğüne dikkat çekti: “Bütçeler üzerindeki etkileri biz yaşıyoruz. Bizim cebimize para koyan yok ama faturayı bize kesiyorlar.”

“Bizden fedakârlık istenirken şirketlere milyarlar akıtılıyor”

Büyük bir şirkette çalışan Laëtitia, öfkesini şu sözlerle anlattı “Borç yükünü paylaşmaya hazırız, ama hep bizden bekleniyor. Vergileri düşürdüler, şimdi harcamaları kısmamızı söylüyorlar. Şirketlere karşılıksız 270 milyar dolar yardım yapıldığını öğrendik. Bu adil değil.”

“Çocuklarım için buradayım”

Finistère’den memur Ludovic Lagadec, iki çocuğuyla yürüyüşe katıldı: “Onlar için seferber oluyorum. Çocukları ayda bir restorana, tatillerde bir geziye veya yılda bir eğlence parkına götürebilmek istiyorum. Eğitimlerini nasıl finanse edeceğiz? Satın alma gücü hâlâ orta sınıfın en büyük kaygısı. Seçilmişler bizi anlamıyor, artık güvenmiyorum.”

“Vergi adaleti şart”

Lyonlu sendika üyesi Sandrine de büyük bir inşaat firmasında yaşananları anlattı: “Hissedarlar büyük paralar kazanıyor ama bizim maaşlarımız durgun. Bu, sosyal adalet ve vergi adaletinin yok olması demek.”

Çatışmalar ve tutuklamalar

Gösteriler genel olarak barışçıl geçti. Ancak Nantes’te polis göz yaşartıcı gaz kullandı, Lyon’da üç kişi yaralandı. Gün sonunda ülke çapında 140 kişi gözaltına alındı.

Tepkilerin hedefinde Macron var

Gösteriler, sadece yeni başbakanın değil, doğrudan Cumhurbaşkanı Macron’un da sınavı oldu. Sol görüşlü La France Insoumise (Boyun Eğmeyen Fransa) partisinin lideri Jean-Luc Mélenchon, Marsilya’daki yürüyüşte şu sözlerle seslendi: “Başkan kaosun kaynağıdır. Bugün yaşanan her şey, onun eylemlerinin sonucudur.”

Kaynaklar: Le Monde - The Guardian