[Güney] Kıbrıs Cumhuriyeti dahil birçok AB ülkesinin üye olduğu, faaliyetlerine yeni başlayan, Avrupa Birliği Başsavcısı Laura Kövesi, düşmanca koşullarda dolandırıcılık ve yolsuzlukla nasıl mücadele edileceği konusunda çok şey bilen bir isim.

Kövesi, Romanya’da dönemin adalet bakanı tarafından görevinden zorla alınana kadar, 2013'ten 2018'e dek ülkenin yolsuzlukla mücadele müdürlüğünde başsavcı olarak görev yaptı. 

Romanya'da başsavcıyken eski başbakanları, eski bakanları, milletvekillerini ve belediye başkanlarını adalete teslim etti

Görevdeyken eski başbakanları, eski bakanları, milletvekillerini ve belediye başkanlarını adalete teslim etti. 

48 yaşındaki Kövesi aynı zamanda Romanya tarihindeki ilk kadın ve en genç başsavcıydı. O kadar etkiliydi ki, Romanya’nın o zamanki siyasi ustaları, AB'nin ilk başsavcısı olmasına engel yaratmak için seçim sürecinde Kövesi’ye karşı lobi bile yaptı. 

1 Haziran Salı günü, Laura Kövesi’nin ofisi, Avrupa Birliği Savcılığı (EPPO) Lüksemburg'daki faaliyetlerine resmen başladı. EPPO'nun görevi, sınır ötesi KDV dolandırıcılığı, kara para aklama ve yolsuzlukla mücadele ederek AB'nin mali çıkarlarını daha iyi korumak. 

Kövesi,geçtiğimiz hafta bir grup gazeteciye verdiği demeçte, "AB'nin mali çıkarlarına karşı işlenen suçlar, ilk kez uluslarüstü yargı yetkisine sahip bir savcılık organı tarafından bütünleşik bir stratejiyle soruşturulacak" dedi. 

EPPO'nun merkez ofisinde, üye devletlerden gelen davaları denetleyecek ve iddianamelerin uygunluğuna karar verecek 22 Avrupalı savcı bulunuyor. 

EPPO'nun ayrıca, üye devletlerin başkentlerinde görev yapan ancak kendi ceza kanunlarına göre Lüksemburg ofisi için çalışan ve 140 Avrupalı delege savcıdan oluşan bir ağı var. 

“Temiz ülke yoktur”

Kövesi, “Temiz ülke yoktur. Artık EPPO'ya sahip olduğumuz için, bu davaları tespit etmek ve soruşturma başlatmakta tüm Avrupa yetkili savcıları için aynı yaklaşıma sahip olacağız” dedi. Üye ülkeler arasında büyük farklılıklar olduğunu da sözlerine ekledi: ‘Bazı ülkelerde yılda beş veya altı vaka görülürken, diğerlerinde yüzlerce vaka var.’

AB incelemesi altındaki iki ülke, Macaristan ve Polonya ile birlikte toplam 5 AB üyesi ülke hukukun üstünlüğünü ihlal ettiği savıyla EPPO’ya katılmama kararı aldı. Ancak EPPO’nun katılımcıları arasında yer almayan bu 5 AB üyesi devlette bir suçla herhangi bir bağlantı tespit edilirse, EPPO o ülkede de soruşturma açabilecek. Aksi takdirde, şu anda olduğu gibi, AB'nin dolandırıcılıkla mücadele kurumu Olaf, bu ülkelerde idari soruşturmayı yürütecek. 

Kövesi, “Kuşkusuz tüm AB üye ülkeleri EPPO'da olsaydı, AB parasının etkinliği ve koruması daha yüksek olurdu. Ama bu, o ülkelerin kararı. Umarım etkinliğimiz o ülkeleri de EPPO’ya katılmaya ikna eder” dedi. 

Personel gerekli

Kövesi, sıfırdan, etkili ve güvenilir bir kurum oluşturma konusunda kendisinin ve ekibinin sorumluluğunun bilincinde olduğunu belirterek, ofisinin tüm üye ülkelerdeki yolsuzluğu çözmeyeceğini fakat AB parasını daha iyi koruyacağını kaydetti.

Avrupa Birliği Başsavcısı, EPPO ile eskisinden çok daha yüksek düzeyde entegrasyon, koordinasyon ve bilgi paylaşımı olacağını söyledi ve ekledi: “Eksik olan, daha fazla personele ihtiyacımız olduğu gerçeğidir. Burada, Lüksemburg'da vaka analisti ve mali müfettiş olarak çalışacak en az 50 meslektaşımıza daha ihtiyacımız var” dedi.

İlk soruşturmalar Almanya ve İtalya’ya

EPPO'ya kaydedilen ilk soruşturmaların Almanya ve İtalya'da yapılacağını açıklayan Kövesi, iddianame bu yıl hazırlansa bile mahkemelerin karar vermesinin bir veya iki yıl sürebileceği konusunda uyardı.

EPPO davalarının ulusal mahkemeler tarafından karara bağlanacağını aktaran Başsavcı, kurumunun sınır ötesi bir davayı araştırmak için hangi ülkenin en iyi konumda olduğunun seçebileceğini ve yargılamanın orada yapılabileceğini de vurguladı.

Kövesi, "Bağımsız bir yargı olmadan verimli çalışamazsınız, yüksek montanlı yolsuzluğa dokunamazsınız. Ve özellikle AB fonları konusunda karar vermekte kilit konumdaki kişileri soruşturamazsınız" dedi. Başsavcı, görevi sırasında "yargı bağımsızlığını etkilemeye veya zedelemeye ve azaltmaya yönelik bir girişim olursa" durumu Avrupa Komisyonu’nun dikkatine sunacaklarını da açıkladı.

Kaynak: EUobserver, Eszter Zalan

Ayrıca bkz. Suç ihbarı yapılabilecek