NASA’nın Perseverance adlı aracı, Jezero Krateri’nde yaptığı keşiflerde, Mars’ta yaşamın izleri olabileceğini düşündüren veriler elde etti. Bu sonuçlar, bilim dünyasının en saygın yayınlarından biri olan Nature dergisinde yayımlanan makaleyle duyuruldu.

Perseverance, Temmuz 2024’te “Bright Angel” adı verilen jeolojik oluşumu incelerken dikkat çekici bulgulara ulaştı. Bu oluşum, Jezero Krateri’ne akan antik Neretva Vadisi’nin kuzey ve güney kenarlarında yer alan kayalık çıkıntılardan meydana geldi.

Bright Angel’deki tortul kayaların kil ve silt (ince taneli çökeltiler) içerdiği tespit edildi. Dünya’da bu tür kayalar, geçmiş yaşam izlerini koruma konusunda oldukça başarılı. Ayrıca kayalarda organik karbon, kükürt, fosfor ve oksitlenmiş demir (pas) gibi elementler bulundu.

Leopar beneklerinde Dünya’da mikroplarla ilişkilendirilen mineraller tespit edildi

Uzay aracının topladığı “Sapphire Canyon” isimli kaya örneğinde, “leopar benekleri” denilen renkli desenler keşfedildi. Analizler bu noktaların, Dünya’da mikroplarla ilişkilendirilen mineraller olan vivianit (demir fosfat) ve grejgit (demir sülfür) içerdiğini gösterdi.

Bu mineraller, mikrobiyal metabolizmalarla (mikropların enerji üretim süreçleri) bağlantılı olabileceği gibi, yaşam olmadan da (abiyotik yollarla) oluşabiliyor. Ancak Bright Angel’de yüksek sıcaklık ya da asidik koşulların izine rastlanmadı.

Fotoğraf: NASA

Bilim insanları, Mars’ta yaşam izlerinin yalnızca çok eski kayalarda bulunabileceğini düşünüyordu. Ancak bu bulgu, görece genç tortul kayalarda yapıldı. Bu da Mars’ın düşündüğümüzden daha uzun süre yaşama elverişli olabileceğini gösteriyor.

NASA’nın Bilim Misyon Direktörlüğü’nden Nicky Fox, “Bu bulgu, stratejik olarak planlanıp yürütülen bir görevin doğrudan sonucudur” dedi. Proje bilimcisi Katie Stack Morgan ise şu uyarıyı yaptı: “Astrobiyolojiyle ilgili iddialar olağanüstü kanıtlar gerektirir. Bu bulgunun hakemli bir dergide yayımlanması, bilimsel sürecin titizliğini garanti altına alır. Abiyotik ihtimalleri tamamen göz ardı edemeyiz.”

Perseverance’ın görevi

Şubat 2021’de Mars’a inen Perseverance, bugüne kadar 27 kaya çekirdeği topladı. Araç üzerinde ayrıca, hava durumu istasyonu (gelecekteki insanlı görevler için veri sağlıyor) ve Mars koşullarında test için uzay giysisi kumaşları da bulunuyor.

Kaynak: NASA