İsrailli, ABD'li ve Avrupalı üç yetkilinin verdiği bilgiye göre, İsrail hükümeti, Batılı ülkelerin Filistin'i tanıması ihtimaline karşılık, işgal altındaki Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etmeyi ciddi şekilde tartışıyor.

Uluslararası toplumun büyük çoğunluğu Batı Şeria'yı işgal edilmiş bir bölge olarak görüyor ve İsrail'in herhangi bir ilhakını yasadışı ve kışkırtıcı olarak değerlendiriyor.

İsrail'in bundan sonraki hamlesi, ilk döneminde İsrail'in ilhaklarını iki kez engelleyen ABD Başkanı Trump'ın tutumuna bağlı olacak. ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee, Axios haber portalına yaptığı açıklamada, yönetimin henüz bir tutumunun olmadığını söyledi.

"[Planlanan ilhakın] ne kadar kapsamlı olduğunu bilmiyorum. İsrail hükümeti içinde ilhakın nerede ve ne kadar olacağı konusunda ortak bir görüş olduğundan emin değilim," dedi.

Bazı İsrailli yetkililer, Trump yönetiminin ilhaka karşı çıkmayacağını, çünkü Filistin'i tanımayı planlayan ülkelere çok öfkelendiklerini iddia ediyor.

İngiltere, Kanada ve Avustralya pazar günü Filistin’i resmen tanıdıklarını duyurdu

İngiltere, Kanada ve Avustralya pazar günü Filistin’i resmen tanıdıklarını duyururken, Fransa eylül ayı sonlarında yapılacak BM Genel Kurulu'nda Filistin Devleti'ni tanıyacağını duyurdu ve halihazırda Filistin’i yaklaşık 150 ülke tanıyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı BM Genel Kurulu'na katılacak üst düzey Filistinli yetkililere vize vermeyeceğini bildirdi

İsrail ve ABD ise Filistin Yönetimi'ne karşı cezalandırıcı önlemler alarak ve tanınması halinde daha sert adımlar atacakları tehdidinde bulunarak bu ülkeleri caydırmaya çalışıyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı cuma günü yaptığı açıklamada, eylül ayında yapılacak BM Genel Kurulu'na katılmak isteyen üst düzey Filistinli yetkililere vize vermeyeceğini ve daha önce verilen vizeleri iptal edeceğini duyurdu. Bakanlıktan bir yetkili, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın New York'u ziyaret etmesinin yasaklanacağını doğruladı.

İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar, iki İsrailli ve Avrupalı yetkilinin verdiği bilgiye göre, İsrail'in, Filistin'i tanımaları halinde Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak edebileceğini birçok Avrupalı mevkidaşına iletti.

Avrupalı bir yetkili, Dermer'in, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Ortadoğu Danışmanı Anne-Claire Legendre'e, İsrail'in Batı Şeria'nın yüzde 60'ını oluşturan "C Bölgesi"nin tamamını ilhak edeceğini söylediğini aktardı.

İsrailli yetkililer, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun geçen hafta İsrail'in tanıma kararlarına misilleme olarak atabileceği olası adımları görüşmek üzere bir toplantı düzenlediğini söyledi.

İsrail güvenlik kabinesinin bu konuyu pazar günü görüşmesi bekleniyor ve Netanyahu'nun aşırı milliyetçi koalisyon ortaklarından bazıları ilhak için baskı yapıyor. Knesset ve İsrail medyasındaki yerleşimci lobisi de bu hamleyi destekliyor.

ABD’nin İsrail Büyükelçisi Huckabee, Axios'a yaptığı açıklamada, İsrail hükümetinin Batı Şeria'yı tanımlamak için kullandığı terimi kullanarak, "Avrupalıların planladıkları şey, İsrail'de giderek daha fazla insanın, belki de Yahudiye ve Samiriye'nin bazı kısımlarını ilhak etmekten bahsetmeye başlamasına neden oldu" dedi.

Batı Şeria'nın bazı bölgelerinin ilhakı BM Şartı’nı ve Cenevre Sözleşmesi'ni ihlal edecek

Hukuk uzmanları, İsrail'in Batı Şeria'nın bazı kısımları üzerindeki egemenliğini ilan etmesinin BM Şartı ve Cenevre Sözleşmesi'ni ihlal edeceğini söylüyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail'in Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetlerini potansiyel bir savaş suçu olarak soruşturuyor.

İsrail’e yaptırım gelebilir

Avrupalı yetkililer, böyle bir adımın AB, üye ülkeleri ve diğer Batılı ülkeler tarafından İsrail'e yaptırım uygulanmasına yol açabileceği uyarısında bulunuyor.

Arap yetkililer, İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmesinin, Arap ülkelerinin İsrail ile olan barış anlaşmalarını askıya almasına veya daha düşük bir seviyeye çekmesine yol açacağını ve olası İsrail-Suudi Arabistan normalleşmesinde daha da derin bir donmaya neden olacağını söylüyor.

Üst düzey bir İsrailli yetkili, birkaç seçeneğin değerlendirildiğini, Dermer'in Fransızlara sunduğu seçeneğin ise maksimalist yaklaşım olduğunu söyledi.

Bir diğer seçenek ise Batı Şeria'nın yaklaşık yüzde 10'unu oluşturan İsrail yerleşim birimlerinin ve bu yerleşim birimlerine ulaşım yollarının ilhak edilmesidir.

Üçüncü seçenek ise Batı Şeria'nın yaklaşık yüzde 30'unu oluşturan yerleşim yerlerinin, ulaşım yollarının ve Ürdün Vadisi'nin ilhak edilmesidir.

Trump'ın ilk döneminde Netanyahu'nun Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etmesini iki kez engelledi.

İlki, Trump'ın İsrail-Filistin barış planını Ocak 2020'de sunmasının ardından yaşandı. İsrail başbakanı, Batı Şeria'nın %30'unu ilhak etmek istiyordu.

Trump, Nisan 2021'de verdiği bir röportajda, "Öfkelendim ve bıraktım çünkü bu gerçekten çok ileri gidiyordu." demişti.

İki ABD'li yetkili Trump yönetimin ilhakı onaylamasının da pek olası olmadığını ileri sürdü

Trump'ın Netanyahu'yu ikinci kez durdurması, İsrail başbakanının Batı Şeria'nın daha küçük bir bölümünü ilhak etmek istemesi ancak karşılığında Filistinlilere hiçbir şey vermemesiyle Haziran 2020'nin sonlarında gerçekleşti.

Trump ve Emirlik lideri Muhammed bin Zayid, Netanyahu'ya ilhak yerine BAE ile bir normalleşme anlaşması önerdi. Bu anlaşma, İbrahim Anlaşmaları olarak sonuçlandı.

2020'de olduğu gibi, Trump yönetiminin tutumu Netanyahu'nun böyle bir hamle yapıp yapmayacağını belirleyecek.

İki ABD'li yetkili, Trump'ın nereye varacağını tahmin etmenin imkansız olduğunu, ancak yönetimin ilhakı onaylamasının da pek olası görünmediğini söyledi.

Kaynak: Axios