Jeju Hava Yolları'na ait 2216 sefer sayılı uçak, 29 Aralık'ta Güney Kore'nin Muan Uluslararası Havalimanı'na kuşların çarpması sonucu acil iniş yapmak zorunda kaldı. Uçak pistten çıktı ve bir beton duvara çarparak alev aldı. İçinde bulunan 181 kişiden yalnızca ikisi hayatta kaldı.

Yaşanan trajik uçak kazasının ardından, kazayı felakete dönüştüren bir dizi mühendislik hatası ve idari ihmal zinciri olduğu belirlendi. 

Bir mimarın kişisel trajedisi, toplumsal bir hesaplaşmaya dönüştü

Seul’de yaşayan mimar Lee Jun-hwa’ya, annesinin içinde olduğu uçağın düştüğü haberi yurt dışında iş seyahati sırasında ulaştı. Tayland’dan dönen uçağın Muan Havalimanı’na inişi sırasında yaşanan patlama görüntüleri internette dolaşırken, Lee ailesi listede annelerinin ismini gördü. DNA testleri sonucunda annelerinin bedenine ait parçalar teşhis edildi: Toplam 12 parça.

Oğlu Lee, olaydan sonra kendi kişisel soruşturmasını yürütmeye başladı. Havalimanı planlarına, yapı belgelerine, önceki kazaların raporlarına ulaştı ve bulgularını gazetecilerle paylaştı. Zamanla, yaslı ailelerin başvurduğu uzmanlardan biri hâline geldi.

Uluslararası kurallara aykırı beton duvar kolayca parçalanabilir malzemelerden yapılmalıydı

ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) gibi küresel kurumlar, pist yakınlarındaki navigasyon ekipmanlarının uçak çarpmasına karşı kolayca parçalanabilir malzemelerden yapılması gerektiğini vurguluyor. Ancak Muan’da navigasyon antenleri, sağlam beton üzerine yerleştirilmişti.

Üstelik bu duvar, orijinal tasarımda kırılabilir yapıda öngörülmesine rağmen, 2003’te yapılan bir değişiklikle betona çevrilmişti. Yapı, pistin sonuna çok yakın konumlandırılmış ve yere iki metreden fazla yükselmişti. Tasarımın kim tarafından, neden değiştirildiği hâlâ bilinmiyor.

Uyarılar görmezden gelindi, beton daha da sağlamlaştırıldı

2007’de havalimanı açılmadan 6 ay önce, Kore Havalimanları Şirketi, Ulaştırma Bakanlığı’na bir uyarı yazısı gönderdi: Navigasyon cihazını taşıyan yapılar pistin güvenlik sınırına fazlasıyla yakındı. Bakanlık ise, iyileştirmelerin “daha sonra yapılması şartıyla” havalimanına onay verdi. Sonraki denetimlerde bu konuya değinilmedi.

2020’de zorunlu yenileme çalışması yapılması gerektiğinde ise betonun üzerine yeni bir beton levha daha eklendi. Böylece duvar daha da kırılmaz hâle geldi. Proje, kazadan sadece 10 ay önce tamamlandı.

Bir değil, birçok ölümcül hata

Kazaya kuş çarpması, pilotaj hatası ve teknik aksaklıklar gibi çoklu etkenler neden olmuş olabilir. Ancak duvarın orada olmasının ölümcül sonuçları artırdığı ortaya çıktı. Havalimanı, kuş yaşam alanlarına yakınlığı nedeniyle daha önce de uyarılmıştı.

Sadece Muan da değil. Yetkililer, Güney Kore genelinde 6 havalimanında daha benzer şekilde pist yakınında sağlam yapılar bulunduğunu ve bunların yıl sonuna kadar düzeltileceğini açıkladı.

Ailelerin baskısıyla eski ulaştırma bakanı ve Jeju Air yöneticilerinin de bulunduğu 24 kişi hakkında sorşturma başlatıldı

Ailelerin baskısı sonucu polis, aralarında eski ulaştırma bakanı ve Jeju Air yöneticilerinin de bulunduğu 24 kişi hakkında "ölüm veya yaralanmaya neden olan mesleki ihmal" şüphesiyle soruşturma başlattı.

“Kazanın bir sebebi var, ölümlerin ise ayrı bir sebebi”

Muan Havalimanı, tıpkı 1993’te yaşanan ve 68 kişinin öldüğü yakındaki uçak kazası gibi, Güney Kore havacılık tarihinde kara bir leke oldu. Ancak bu kez, kazanın kendisinden çok, ölümleri artıran beton yapı, ülke gündemini sarstı.

Lee Jun-hwa'nın ifadesiyle: “Kazanın bir sebebi var, ölümlerin ise ayrı bir sebebi.” Ve en acı soru, hâlâ havada asılı duruyor: “Bu betonu kim yaptı?”

Haberin tamamını New York Times’dan okuyabilirsiniz.