İran’ın tartışmalı nükleer programının en korunaklı bölümünü devre dışı bırakmak için en güçlü seçeneğin, şimdiye dek hiç savaşta kullanılmamış devasa bir Amerikan bombasına dayandığı bildiriliyor. GBU-57 olarak bilinen ve Sığınak Delici Bomba olarak "Massive Ordnance Penetrator (MOP)" adıyla anılan bu bomba, yüksek yoğunluklu çelik alaşımıyla kaplı 30.000 pound (yaklaşık 13.200 kilogram) ağırlığında bir dev. Patlamadan önce yaklaşık 60 metre derinliğe, yani 200 feet’lik dağ kayasına nüfuz edebiliyor.

Wall Street Journal’a konuşan askeri uzmanlara göre, bu büyük sığınak delici bomba, İran’ın bir dağın altına inşa ettiği Fordow uranyum zenginleştirme tesisi gibi hedefleri vurma şansına sahip olan tek konvansiyonel mühimmat. Bombanın varlığı, ABD’nin olası bir İsrail saldırısına dahil olabileceği yönündeki tartışmaları da körüklüyor.

Daha önce Pentagon’da bomba hedefleme, tedarik ve bütçeleme alanlarında görev yapmış olan, şu anda Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’nde kıdemli danışmanlık görevini sürdüren Mark Cancian, “Bu bomba aslında tam olarak böyle bir görev için tasarlandı,” diyor. Cancian, sığınak delici mühimmatlar geliştirilmeden önce Amerikan ordusunun dağları delmek için nükleer silahları gündeme aldığını, ancak siyasi nedenlerle bu seçeneğin kabul edilemez bulunduğunu ifade ediyor.

Cancian’a göre ABD, bu boşluğu doldurmak üzere yaklaşık 400 milyon dolarlık bir yatırımla MOP’u geliştirdi. Şu anda ABD envanterinde yaklaşık 20 adet bu dev bombadan bulunduğu ve bunların yalnızca B-2 tipi hayalet bombardıman uçaklarıyla taşınmak üzere tasarlandığı belirtiliyor. Cancian, "Bu, çok nadir ortaya çıkan çok özel hedefler için tasarlanmış son derece özel bir silah," diye ekliyor.

MOP'un taşıyıcısı B-2’nin özellikleri

B-2 hayalet bombardıman uçağı, yalnızca Fordow gibi derin yeraltı tesislerini vurabilecek kapasitedeki GBU-57 bombasını taşıyabilen platform olarak öne çıkıyor. Bu uçağın bazı teknik özellikleri şöyle:

► Maliyet: 2022 yılı dolar değeriyle uçak başına 2,2 milyar dolar
► İlk uçuş: 1989
► İlk teslimat: 1993
► Motorlar: Dört adet General Electric F118-GE-100
► Azami hız: Yüksek subsonik (ses altı)
► Uçuş tavanı: 50.000 fit
► Menzil: Yakıt ikmali olmadan 6.900 mil (yaklaşık 11.100 km)
► Silah kapasitesi: Konvansiyonel ve nükleer mühimmat
► Üs: Whiteman Hava Üssü, Missouri

Geçtiğimiz cuma günü İsrail, İran’ın nükleer programını durdurmak ve rejimi zayıflatmak amacıyla istihbarat operasyonları ve yüzlerce hava saldırısı başlattı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na göre, İsrail bu operasyonlarda Natanz’daki yeraltı santrifüj salonlarını doğrudan vurdu. Ancak kutsal Kum şehri yakınlarında yer alan Fordow tesisine henüz herhangi bir saldırı gerçekleşmedi.
ABD, bu saldırılara doğrudan katılmasa da bölgedeki askeri varlığını son günlerde artırdı. İkinci bir uçak gemisi grubunun bölgeye gönderilmesi dikkat çekti. ABD Başkanı Trump ise sosyal medya üzerinden İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’i hedef gösteren açıklamalarda bulundu ve İran’a koşulsuz teslim çağrısı yaparak söylemini sertleştirdi.

Eski ABD Orta Doğu Savunma Bakan Yardımcısı Mick Mulroy, ABD’nin olası bir müdahalesinde Fordow ve Natanz gibi derin korunaklı tesislerin birincil hedef olacağını söyledi. Bu tesislerin yok edilmesi için her biri için yaklaşık altı adet MOP gerekebileceğini belirtti. 

Radyasyon endişesi

Birleşmiş Milletler Atom Enerjisi Genel Sekreteri, bu tür tesislere yönelik saldırıların güvenlik kaygılarını artırdığı konusunda uyarılarda bulundu. Ancak bazı nükleer uzmanlar, Fordow’a yapılacak bir saldırının radyasyon riski oluşturmayacağını belirtiyor. Nükleer Tehdit Girişimi düşünce kuruluşundan Scott Roecker, “Fordow’a bir şey atılsa bile, tesisten dışarıya yayılacak radyasyon açısından risk oldukça düşüktür,” dedi.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ise Natanz’da gerçekleşen saldırının ardından içeride radyolojik ve kimyasal kirlilik gözlemlendiğini, ancak dış ortamda radyasyonun normal seviyelerde olduğunu bildirdi.

ABD Başkanı Trump, İran’ın dini liderini “kolay hedef” olarak nitelendirirken, İsrail'in Fordow için kendi eylem planına sahip olduğu ifade ediliyor. Kıdemli bir İsrailli askeri yetkili, “İsrail bunu tek başına yapabilecek kabiliyete sahiptir” dedi. Eski İsrail Savunma Bakanlığı araştırmacısı Ehud Eilam ise Fordow’un hedef alınmasında, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’a yönelik Beyrut saldırısında olduğu gibi küçük sığınak delici bombaların kullanılabileceğini ifade etti. Ayrıca siber saldırılar, hedefli suikastlar ve riskli komando baskınları gibi daha örtülü yöntemlerin de masada olduğunu belirtti.

"En yüksek başarı şansı ABD saldırısında"

ABD eski Savunma Bakan Yardımcısı William Wechsler, Barack Obama döneminde özel operasyonlardan sorumluydu. Ona göre, Fordow gibi korunaklı bir tesise yapılacak saldırıda en yüksek başarı şansı ABD’nin doğrudan bir harekât yürütmesiyle mümkün olabilir.

Kaynak: WSJ