Yazılar

KKTC Merkez Bankası yetkililerine, Polise ve Savcılığa sorular

KKTC Polisi’ne Universal Bank dışında başka yerel bankalar hakkında da geriye dönük işlem yapıldığına ilişkin şikâyet yok mu? Peki o bankalar Polis tarafından araştırılıyor mu? Hakkında şikâyet yapılan diğer bankalar ve hissedarları hakkında neden geriye dönük işlem davası okunmadı?

Avukat Mehmet Şahoğlu’na ve turizmci Salih Cumhur’a Universal Bank hakkında yaptıkları sosyal medya paylaşımları nedeniyle dava açıldı.

Başsavcılık, yapılan yorumların ‘KKTC’de kurulu bir banka’ya, ‘bankacılık sistemine ve/veya bankalara olan güveni zedeleyebileceği’ni savunuyor. 

Mehmet Şahoğlu’na açılan davada, avukatın paylaşımını ‘kasten’ yaptığı da ileri sürülüyor. İsteyerek, bile bile, tasarlayarak yapmış yorumunu yani… Sosyal medya sitelerinde silah zoruyla yorum yapanlar var mı ki bir paylaşımın ‘kasten’ yapılması sorun olsun? 

‘Kasten’ kelimesi ile anlatılmak istenen, bir avukat olarak bankacılıkla ilgili yasalardan haberdar olduğu halde böyle bir yorum yapması ise şayet, o halde avukat Mehmet Şahoğlu yasalara aykırı bir yorum yapmadığını düşünüyor olmalıdır. 

Salih Cumhur’a açılan davada ise Cumhur’un ‘asılsız haber yaptığı’ ileri sürülüyor. Buradan Mehmet Şahoğlu’nun yaptığı yorumun dayanağı olduğunu, Salih Cumhur’un ise dayanaksız yayın yaptığını mı anlamalıyız? Yani avukat Mehmet Şahoğlu ‘asılsız yayın yapmak’la suçlanmadığına göre yayın doğrudur ama ‘kasten’ mi yapılması sorundur? 

İki davada da KKTC Merkez Bankası’nı temsilen, tanık olarak Rasiha Maşlakçı yer alıyor. Buradan davaların KKTC Merkez Bankası yetkililerinin şikâyeti üzerine açıldığını anlıyoruz. KKTC Merkez Bankası yetkilileri sosyal medya paylaşımlarından rahatsız olmuş demek ki… Belki de Türkiye’de kesinlikle böyle yorumlar yapılamayacağını düşünüyor ve ‘yavru vatan KKTC’de sosyal medyadan nasıl böyle ‘kasti’ yorumlar yapılabildiğini samimiyetle anlayamıyorlardır. 

Peki Türkiye’de Merkez Bankası’nın özel bankalara yönelik denetimleri nasıldır? Türkiye’de faaliyet gösteren özel bankalar yasalara aykırı hareket edebilir mi? Farz edelim ki mevzuata aykırı davrandılar, sosyal medyadan bu durumu eleştiren vatandaşlar çıkmaz mıydı gerçekten? Bunu en iyi Türkiye Merkez Bankası’nda yönetici olarak çalıştıktan sonra, 2018’de KKTC Merkez Bankası Başkanı olarak göreve getirilen Rifat Günay bilir.

KKTC’deki yerel bankalar ve şube bankaları Türkiye’de olduğu gibi sıkı denetleniyor mu? Türkiye’de bir bankanın kullandığı program üzerinden yazılı evrak olmaksızın geriye dönük işlem yapılabildiği ve bu programı bir yerel banka dışında diğer pek çok yerel bankanın kullandığı ortaya çıkarsa, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tüm bankaları acilen bir denetimden geçirmez miydi?

Bankalarda mümkün olabildiğince otomasyonun teşvik edildiğini, otomatik sistemlerde manüel işlem yapmanın sorumlu üst düzey banka yetkilisinin yazılı iznine tabi olması gerektiğini en iyi gene KKTC Merkez Bankası yetkilileri bilmiyor mu? 

Universal Bank’da ne olduğu ileri sürülmüştü? Universal Bank’ta bölüm şefi olarak çalışan Y.K’nın sermaye artırımı için 1 milyon 225 sterlin ve 330,000 euro dövizi, kurların daha yüksek olduğu 07.05.2020 tarihine geriye dönerek bozdurduğu ve banka hissedarlarına 391,243 TL avantaj sağladığı öne sürülmüştü. Üstelik bu işlemlerle ilgili dekont imzalanıp sahte belge düzenlemişti. 

Başka bir ifadeyle otomatik bir sistemde, yazılı evrak olmadan, kurların yüksek olduğu bir günde, geriye dönük işlem yapılmıştı. Bu işlemin yapılmasını mümkün kılan programı kullanan tek banka Universal Bank mıydı peki? Hayır. Aynı programı başka yerel bankalar da kullanıyor. Bu programı yerel olup uluslararası faaliyet de gösteren bir yerel banka dışında, diğer yerel bankaların hepsinin kullandığı yanlış mıdır?

Yurt dışından bu tür bankacılık programlarını çok pahalı olduğu gerekçesi ile satın almayıp yerel bir firmanın, yeni adıyla 'Nucleus Software Ltd.’nin ürettiği programı kullanan diğer yerel bankaların geriye dönük işlem yapıp yapmadığını 125 personeli olan KKTC Merkez Bankası’nın yetkilileri denetledi mi?

Universal Bank’daki olayın ardından diğer yerel bankaların veritabanı kopyalarını talep edip denetim gerçekleştirdi mi KKTC Merkez Bankası yetkilileri? Bu, teknik açıdan çok zor bir denetim de değildir. Banka veritabanlarının kopyalarından işlem numaraları, tarihleri, sıraları birbirini tutuyor mu kısa bir sürede ortaya çıkarılabilir.

KKTC Polisi’ne Universal Bank dışında başka yerel bankalar hakkında da geriye dönük işlem yapıldığına ilişkin şikâyet yok mu? Peki o bankalar Polis tarafından araştırılıyor mu? Hakkında şikâyet yapılan diğer bankalar ve hissedarları hakkında neden geriye dönük işlem davası okunmadı?

Daha önce de aynı konuyu gündeme getirmiş ve eskiden Sentez Bilgisayar olarak bilinen yazılım şirketinin iki ortağından biri, değerli insan Cafer Caferoğlu’nun 2018’de vefat ettiğini, geride kalan ailesine hak ettikleri ödemeleri yapmamak için Sentez’in içinin boşaltıldığını ve yerine Lefkoşa'da Nucleus Software Ltd.'nin kurulduğunu açıklamıştık. Mahkeme’nin bu bilgiyi doğrulayan bir kararı olduğunu da yazmıştık.

Programın eski versiyonunu yazan ve yerel yazılım sektörümüze gece gündüz çalışarak ülkemizde üretilmiş bir program kazandırmakta emeği çok büyük olan Cafer Caferoğlu’nun, hayattayken programı kullanan bankalara kesinlikle şifre vermediğini de ileri sürmüştük. Ve 7 Haziran 2022 tarihli haberimizde programı kullanan tüm yerel bankalarla birlikte yazılım şirketi Nucleus Software Ltd.’nin de soruşturulması gerektiğini belirtmiştik.

KKTC Merkez Bankası yetkilileri Universal Bank dışında programı kullanan diğer yerel bankaları denetime tabi tuttuysa ancak yaptığı şikâyetlerin peşini kovalamadıysa, belki birileri de çıkıp KKTC Merkez Bankaları yetkililerinin sosyal medyadan yorum yapan ve davalık olan vatandaşları ‘kasten’ anlamadığını öne sürebilir. Yetkililerin denetim ve takip zafiyeti varsa şayet, bu sorgulanamaz ama yurttaşın sosyal medya yorumları davalık olabilir doğru mu anlıyorum? Yoksa ‘kasten’ anlamamazlıktan mı geliyorum durumu? Şimdi benim zihnimin bir şeyi ‘kasten’ anlamadığını kim, nasıl kanıtlayacak?

Dava okunanların birine bankalara güveni zedeleyici ‘kasten yayın yapmaktan’; diğerine güveni zedeleyici ‘asılsız haber yaymak’tan dava açılmasının nedeni herhalde dava sürecinde ortaya çıkacaktır… Şahoğlu ‘asılsız yayın yapmakla’ suçlanmamış; Cumhur da ‘kasten yayın yapmakla’ itham edilmemiş çünkü. Şahoğlu’nun yorumunun aslı var ama kasıtlı; Cumhur’un yorumu asılsız ama kasti değil; öyle mi? Hakikaten iyi niyetle bu durumu anlayamadım!

Anlaşılmayan çok şey var bu memlekette. Tüm bunların nasıl olabildiğini bir türlü anlayamayan, haksızlığa tahammülü kalmayan yurttaşların ve mağdurların sesini duyurabileceği kendi derneği olmalı dedik ve Finansal Eylem Derneği’ni resmen kurduk. Bu anlamadığımız hususları ‘kasten’, bilerek ve isteyerek, daha çok gündeme getirmek ve takibini yapmak için…

Can Sarvan’a cansarvan@mikro-makro.net’den doğrudan ulaşabilirsiniz.
:

Yorumunuz

share
Siteyi Telegram'da Paylaşın
Siteyi WhatsApp'ta Paylaşın
Siteyi Twitter'da Paylaşın
Siteyi Facebook'ta Paylaşın