Güney Kıbrıs’taki Kıbrıs Üniversitesi Uluslararası Ticaret Bölümü öğretim üyesi Dr. Michalis Michael Kıbrıs Haber Ajansı CNA’e (KYPE) verdiği demeçte, ekonomik büyüme oranının kesinlikle düşeceğini, durgunluk, yani negatif bir büyüme görülüp görülmeyeceği sorusunun ise halen olasılıklar arasında olduğunu vurguladı.

Enerji ve maden fiyatlarının pandemi ve durgunluktan kaçınmak için adımlar atan hükümetlerin ve merkez bankalarının politikaları nedeniyle önceden yükselmeye başladığını söyleyen Michalis Michael, Ukrayna’daki savaşın Rusya ve Ukrayna'nın başlıca enerji, petrol, gaz ve birçok mineralin yanı sıra tahıl üreticileri olması ve Rusya’ya uygulanan yaptırımların durumu daha da kötüleştirdiğini kaydetti. Çin’de Covid-19’un tekrar patlaması ise Çin üretiminde bir azalmaya neden oldu. Bunun sonucunda hammadde talebinde de düşüş meydana geldi.

Enerji fiyatlarındaki ve nakliye maliyetlerindeki artışlar, tüketici ürünlerinin artan fiyatlarına yansıtıldı ve sonuç olarak hemen hemen tüm ülkelerde yüksek enflasyon kaydedildi. Enflasyonu düşürmeye çalışan bazı devletlerin merkez bankaları tepki vermeye başladı. Ve böylece talebi azaltmak, fiyatları ve enflasyonu düşürmek amacıyla faiz oranlarını yükselttiler.

"Merkez Bankalarının Avrupa ve Amerika'da enflasyonu düşürme politikası büyük olasılıkla durgunluğa yol açacak"

Dr. Michalis Michael, "Yakın gelecekte enerji fiyatlarında ve birçok maden ve tahıl fiyatlarında iniş çıkışlar olacak gibi görünüyor, ancak zamanla Merkez Bankalarının Avrupa ve Amerika'da enflasyonu düşürme politikasının büyük olasılıkla bir durgunluğa yol açacağını düşünüyorum. Talebi azaltmak, üretimi azaltmaktır ve bu ayrıca enerji ve mineral talebini de aşağı çekecektir" dedi.

"Bazı aylarda, Merkez Bankalarının hedefi olduğu gibi, enflasyon oranını düşürecek olan maden, elektrik, enerji vb. fiyatları üzerinde aşağı yönlü bir baskı olacağını umuyorum" diyen öğretim üyesi, bunun kesinlikle ekonomik büyüme üzerinde bir etkisi olacağını vurguladı. 

Bazı ülkelerde büyüme oranı muhtemelen negatif olacak, yani üretim azalacak

Ama nihayetinde "Ekonomik büyüme oranı kesinlikle düşecek ve bir durgunluk, yani negatif bir büyüme, üretimde bir düşüş yaşayıp yaşamayacağımız sorusu devam ediyor. Çok korkuyorum ve çoğu ekonomistin beklediği şey bu, bazı ülkelerde büyüme oranı muhtemelen negatif olacak, yani üretim azalacak" dedi.

Savaşın özellikle yoksul ülkelerde reel gelirler üzerinde büyük bir etkisi olacağını tahmin eden Dr. Michael, savaştan önce bile tarım fiyatlarında yükseliş eğilimleri olduğunu, bu nedenle gelirlerinin çok büyük bir bölümünü gıda ve enerjiye ayıran yoksul ülkeler için daha büyük bir sorun ortaya çıktığını kaydetti. 

AB Rusya'ya daha fazla yaptırım uygularsa Kıbrıs Rum deniz nakliyesi sektörü olumsuz etkilenecek

Güney Kıbrıs’ın ekonomisinin de fiyatlardaki artıştan etkilendiğini, özellikle başta hizmetler olmak üzere üretimin etkilendiğini söyledi. Güney Kıbrıs’a gelen turistlerin yaklaşık %30'unu önceden Rusya ve Ukrayna'dan gelenlerin oluşturduğunu fakat iki ülkeden de bu yıl turist gelmesinin beklenmediğini kaydetti. Bu durumun ekonominin büyüme oranını aşağı çekeceğini belirtti.

Dr. Michalis Michael buna ek olarak, AB'nin Rusya'ya daha fazla yaptırım uygulamaya karar vermesi durumunda, güney Kıbrıs'ın GSYİH'sına katkısı %5 civarında olan deniz taşımacılığını etkilemesinin muhtemel olduğunu ve Kıbrıs ekonomisi için ek olumsuz sonuçlar doğuracağını söyledi.
Kaynak: KYPE-InBusiness News