Astrofizikçiler Samanyolu'nun, uydu galaksisi Büyük Macellan Bulutu'nun (LMC/ The Large Magellanic Cloud ) yerçekimi tarafından büküldüğünü ve deforme olduğunu keşfetti. 

Keşif, Galaksimizin nispeten durağan olduğu yönündeki mevcut görüşü çürütüyor. 

Çalışmanın sonuçları Nature Astronomy dergisinde yayınlandı.

Uzun bir süredir, güneş sisteminin de içinde bulunduğu Samanyolu galaksisinin nispeten durağan olduğuna inanılıyordu. Ancak, yaklaşık 700 milyon yıl önce, Büyük Macellan Bulutu (LMC) galaksisiyle Samanyolu arasında yerçekimi etkileşimi gerçekleşti. Kozmolojik standartlara göre, bu nispeten yeni olmuş bir olaydır. Araştırma, LMC'nin Samanyolu sınırını yaklaşık 700 milyon yıl önce geçtiğine ve büyük karanlık madde içeriği nedeniyle galaksimizin dokusunu ve hareketini büyük ölçüde bozduğuna inanıyor.

Gökbilimciler, olayın etkilerine bugün hâlâ tanıklık edildiğini ve galaksimizin nasıl evrimleştiğine dair bir revizyona gidilmesi gerektiğini söylüyor.

Şu anda Samanyolu'nun bir uydu gökadası olan LMC, 16. yüzyılda Portekizli kâşif Ferdinand Macellan tarafından gözlemlenmişti.

Edinburgh Üniversitesi bilim insanları Michael Petersen ve Jorge Peñarrubia, Samanyolu'nun en uzak yıldızlarının hızını hesaplayan sofistike bir istatistiksel model kullanarak, Samanyolu'nun uydusu haline gelen bu küçük galaksi ile çarpışmasının etkisinin hâlâ hissedildiğini gösterdi. 

LMC galaksisi, gece gökyüzünde güney yarımkürede soluk bir bulut olarak görülebilir, ancak Samanyolu gibi genişletilmiş bir karanlık madde halesiyle çevrilidir. 

Karanlık madde parçacıkları ışığı emmez veya yaymaz, ancak evrendeki yıldızların ve gazın hareketi üzerinde ciddi bir yerçekimi etkisi vardır. 

Araştırmacılar, LMC'nin karanlık madde halesinin muazzam çekim kuvvetinin Samanyolu'nun spiral diskini saniyede 32 kilometre veya saatte 115.200 kilometre hızla Pegasus takımyıldızına doğru çektiğini ve büktüğünü buldu.

Bükülme, devasa bir çekim kuvveti tarafından harekete geçirilen LMC galaksisinin Samanyolu'ndan çok daha yüksek bir hızla, saniyede 370 kilometre ya da saatte 1,3 milyon kilometre uzaklaşması ile açıklanıyor.

Bilim insanları zamanında, çarpışmadan önce Samanyolu'nun kendisinden çok daha hızlı hareket eden bir hedef olarak Büyük Macellan Bulutu’nu vurmaya çalıştığı fakat iyi nişan alamadığı konusunda şaka yapıyor. 

Araştırmanın yazarlarından, Edinburgh Üniversitesi öğretim üyesi profesör Jorge Peñarrubia, "Bu keşif, galaksimizin bir denge durumunda olduğu büyüsünü kesinlikle bozuyor. Aslında, LMC'nin son düşüşü Samanyolu'nda güçlü rahatsızlıklara neden oluyor. Bunu anlamak, her iki galakside de bize karanlık maddenin dağılımına dair benzersiz bir anlayış sağlayabilir” görüşünü paylaşıyor.

Gökbilimciler keşif sonrasında LMC galaksisinin Samanyolu ile çarpıştığı andaki hareket yönünü ve bu olayın tam zamanını bulmayı planlıyor. Bilim insanları, bunun, yeni bir dinamik galaksi modeli oluşturmalarına, Samanyolu ve LMC'deki karanlık maddenin miktarını ve dağılımını hesaplamalarına yarayacağını düşünüyor.

Ayrıca bkz. https://phys.org/news/2020-11-galaxy-encounter-violently-disturbed-milky.html