ABD Başkanı Donald Trump'ın, ABD'nin Gazze Şeridi'ni ‘devralması’ ve Filistinli sakinlerini kalıcı olarak yeniden yerleştirmesi yönündeki önerisi, çarşamba günü hem Amerikan müttefikleri hem de rakipleri tarafından hızla reddedildi ve kınandı.

Trump önerisini, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da düzenlediği bir basın toplantısında yaptı. Trump, ABD'nin Gazze Şeridi'ni "devralacağını" ve tüm Filistinliler başka yerlere taşındıktan sonra bölgenin "uzun vadeli' bir ABD mülkiyeti olacağını öngördüğünü açıkladı. Gazze'nin, "Orta Doğu Rivierası"na dönüştürülebileceğini söyledi. 

ABD Başkanı, ABD'nin Gazze'nin kontrolünü nasıl ve hangi yetkiyle üstlenebileceğini açıklamadı. "Biz sahipleneceğiz ve bölgedeki tüm tehlikeli patlamamış bombaları ve diğer silahları sökmekten sorumlu olacağız" dedi. ABD'nin yıkılan binaları "düzleştireceğini" ve "bölge halkına sınırsız sayıda iş ve konut sağlayacak bir ekonomik kalkınma yaratacağını", ABD'nin savaştan zarar görmüş topraklara "Orta Doğu'nun Rivierası" haline getirmek üzere bu topraklara "sahip çıkması" gerektiğini açıkladı.

ABD Başkanı Gazze'yi "ölüm ve yıkımın sembolü" olarak nitelendirdi ve insanların Gazze’ye geri dönmek istemelerinin tek nedeninin gidecek başka yerleri olmaması olduğunu söyledi. Trump,Gazze'de yaşayan 1,8 milyon Filistinlinin "insani kalplere" ve "büyük servete" sahip komşu ülkelere taşınması gerektiğini yineledi.

Öte yandan ABD’nin Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı, UNRWA’ya desteğini sona erdirerek BM Haklar Konseyi'nden çekildiğini doğruladı.

Trump gazetecilere yaptığı açıklamada, "ABD'nin öğleden sonra Yahudi karşıtı BM İnsan Hakları Konseyi'nden çekildiğini ve BM Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) verilen tüm desteği sonlandırdığını duyurmaktan memnuniyet duyduğunu" söyledi.

Bu, Trump'ın Cenevre merkezli haklar kurumundan ilk ayrılışı değil. Trump yönetimi 2018'de de konseyden ayrılmıştı.

İsrail'in eski ulusal güvenlik bakanı Itamar Ben Gvir, Trump'ın planını övdü

İsrailli aşırı sağcı siyasetçi, Trump'ın şok edici sözlerinin ardından X'te "Donald, bu güzel bir dostluğun başlangıcı gibi görünüyor" yazdı.

Suudi Arabistan: Filistinlileri topraklarından çıkarma girişimlerini reddettiğini vurguladı

Suudi hükümeti, yaptığı açıklamada, Filistinlileri topraklarından çıkarma girişimlerini reddettiğini vurguladı ve bir Filistin devleti kurulmadan İsrail ile ilişki kurmayacağını söyledi.

Bu arada Hamas, Trump'ın Gazze'deki Filistinlilerin ayrılma çağrılarını "topraklarından çıkarılma" olarak kınadı.

Hamas: "Absürt ve gülünç" 

Hamas'tan bir isim bu açıklamaları "absürt" ve "gülünç" olarak nitelerken, Birleşmiş Milletler'deki Filistin elçisi, dünya liderlerinin ve insanların Filistinlilerin Gazze'de kalma isteğine saygı duyması gerektiğini söyledi.

Hamas, çarşamba günü ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'nin "kontrolünü ele geçirme" planını "ırkçı" olarak nitelendirerek ve Filistin davasını ortadan kaldırmayı amaçladığını söyleyerek reddetti.

Hamas Sözcüsü Abdüllatif el-Kanû, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Amerikan ırkçı tutumu, İsrail aşırı sağının halkımızı yerinden etme ve davamızı ortadan kaldırma pozisyonuyla örtüşüyor." dedi.

Çin, Trump planının ardından Filistinlilerin 'zorla transferine' karşı olduğunu söyledi

Çin, ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze Şeridi'nin "kontrolünü ele geçirmeyi" planladığını söylemesinin ardından çarşamba günü Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden "zorla nakledilmesine" karşı çıktığını söyledi.

Agence France-Presse'in (AFP) haberine göre, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian, Trump'ın planı hakkında düzenlenen olağan basın toplantısında kendisine yöneltilen soruya, "Çin, Filistinliler üzerindeki Filistin yönetiminin savaş sonrası Gazze yönetiminin temel ilkesi olduğunu her zaman savundu ve Gazze sakinlerinin zorla nakledilmesine karşı çıkıyor." yanıtını verdi.

Türkiye: "Bu ne bizim ne de bölgenin kabul edebileceği bir şey"

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Anadolu Ajansı ile yaptığı canlı yayında, "Bu kabul edilemez bir konu" dedi. Filistinlilerin Gazze'den taşınmasının "ne bizim ne de bölgenin kabul edebileceği bir şey" olduğunu söyledi. "Bunun tartışılması bile yanlış" diye ekledi.

FKÖ, 'Filistinlilerin anavatanlarından sürülmesine yönelik tüm çağrıları' reddetti

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ), ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze'deki Filistinlilerin Mısır veya Ürdün'e taşınması ve ABD'nin bölgenin "kontrolünü ele geçirmesi" yönündeki önerisinin ardından, Filistinlilerin yerlerinden edilmesini içeren her türlü planı reddettiğini açıkladı.

AFP’nin haberine göre, Filistin Kurtuluş Örgütü Genel Sekreteri Hüseyin el-Şeyh, örgütün "Filistin halkının anavatanından sürülmesine yönelik tüm çağrıları reddettiğini" ve iki devletli çözüme desteğini yinelediğini söyledi.

Avustralya Başbakanı iki devletli çözüme desteğini yineledi

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese Avustralya'nın İsrail ile Filistin arasında iki devletli çözümü desteklediğini yineledi.
"[Şunu] söyleyebilirim ki, Avustralya'nın pozisyonu bu sabahkiyle, geçen yılkiyle ve 10 yıl öncekiyle aynıdır" dedi.

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada, "Uzun zamandır iki devletli çözüme desteğimizin kayıtlarda olduğunu" ve "öne sürülen her öneri hakkında yorum yapmayacakları"nı söyledi.

ABD senatörü, Trump'ın Gazze'ye yönelik 'işgal' açıklamaları nedeniyle 'tamamen aklını kaçırdığını' söyledi

Connecticut'tan Demokrat senatör Chris Murphy, X'te yaptığı paylaşımda, "Gazze'yi ele geçirmiyoruz." dedi.

"Tamamen aklını kaçırdı. ABD'nin Gazze'yi işgali binlerce ABD askerinin katledilmesine ve Orta Doğu'da onlarca yıl sürecek bir savaşa yol açacaktır. Kötü, iğrenç bir şaka gibi" dedi başka bir gönderide.

Murphy, Trump'ın yorumlarının medyanın ve halkın dikkatini "gerçek hikâyeden, yani milyarderlerin sıradan insanlardan çalmak için hükümeti ele geçirmesinden" uzaklaştırmak için yapıldığını söyledi.

BM Genel Sekreteri Guterres, Trump'ın Gazze planının 'etnik temizlik' anlamına geldiğini söyledi 

New York Times muhabiri Farnaz Fassihi'nin haberine göre, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bir muhabirin sorusuna yanıt verirken, Trump'ın Gazze halkını başka yere taşıma ve Filistin topraklarını geliştirme planının "etnik temizlik" anlamına geleceğini söyledi.

BM büro şefi Fassihi de X sitesinde yaptığı paylaşımda, Guterres'in Trump'ın planının "Filistin devletini sonsuza dek imkansız kılma riski taşıdığını" söylediğini aktardı.

Kaynaklar: AP - El Cezire - The Guardian