The Economist Dergisi 'İngiltere'nin kirli para sorunu nasıl çözülür?' başlıklı haberinde, Ukrayna'yı işgali nedeniyle Rusya'ya uygulanan yaptırımlarda Vladimir Putin'in oligarklarının da hedef alındığını ancak Londra'nın uzun zamandır kirli paranın aktığı bir kent olduğuna dikkat çekti. Britanya Hükümeti oligarklara karşı en ağır yaptırımları uyguladığını söylese de yozlaşmış sermaye dünyanın her yerinden İngiltere'ye akıyor.

Tehlikeli para adeta Londra'ya davet edilmiştir. Bunun yanı sıra bir başka cazibe noktası, hem İngiltere'de hem de İngitere'ye bağlı Jersey'den Cayman Adaları'na kadar açık deniz adalarındaki finansal gizliliktir.

Saygın ve küresel Finansal Gizlilik Endeksi'ne göre, İngiltere, Panama ve Lihtenştayn gibi klasik vergi cennetlerinden daha karanlık hale geldi. Siyasi uzlaşmada bunda bir rol oynadı: Birbirini izleyen hükümetler oligarklara ve oligarkların milyarlarını ülkeye getirmeye çalıştı. Örneğin, hükümetler oligarklara oturma izni veren "yatırımcı vizeleri” sağladı.

Politikacılar faydaları abartırken oligarklara kapıyı açmanın maliyetlerini hafife aldılar. Makroekonomik ölçüde kazanımlar küçük ve yoğundu, çoğunlukla seçkin bir bankacı ve avukat grubunun ceplerini doldurmaya yarıyordu. Kara parayı çekmenin bedeli ise daha ağır oldu. Londra'nın kirli para deposu olarak artan ünü, itibarını ve finans merkezini zayıflattı ve yasal sistemini lekeledi.

Finansal hilekârlıkla uğraşanların incelenmesini önlemekte merkezi bir rol oynayan avukatların denetimi artırılmaldıır

Hükümet işleri temizleme sözü verdi. Fakat eğer ciddiyse, geçmişin yarı pişirilmiş önlemlerinin ötesine geçmek zorunda kalacak. 2016 yılında İngiltere, şirket sahiplerinin halka açık bir kaydını oluşturan ilk G20 ülkesi oldu. Ama işi bitirmedi. Kayıt defteri zayıf bir şekilde denetleniyor. Benzer şekilde, hükümet İngiltere'nin açık deniz bölgelerindeki vergi cennetlerini dizginlemekte gönülsüzdü.

Oligarkların kendilerini eleştirenleri korkutmasına olanak yaratan hakaret yasasında reform şart

İngiltere bakanları bu sefer daha kararlı görünüyor: Nakit karşılığı vize programını rafa kaldırdılar; oligarkların kendilerini eleştirenleri korkutmasına olanak yaratan hakaret yasasında reform önerisinde bulunuldu; ve diğer şeylerin yanı sıra, İngiliz mülklerinin yabancı sahiplerine daha fazla şeffaflık getirecek ekonomik suç yasa tasarısındaki çalışmalar hızlandırıldı.

Gerçekte daha fazla yasadan çok daha iyi uygulamaya ihtiyaç var

Bununla birlikte, İngiltere'nin gerçekten ihtiyacı olan şey, daha fazla yasa değil, daha iyi uygulamadır.

Daha fazla avukat plütokratların yağlı çekleriyle cezbedildikçe avukatlıkta etik standartlar düştü

Birinci öncelik, çarpık offshore yapılarını bir araya getirmekte ve finansal hilekârlıkla uğraşanların incelenmesini önlemekte merkezi bir rol oynayan avukatların gözetimine verilmelidir. Daha fazla avukat plütokratların yağlı çekleriyle cezbedildikçe avukatlıkta etik standartlar düştü. Bu, hukuk sisteminin büyük ölçüde kendi kendini denetlemeye dayanan "iyi adam" düzenleme sistemine çatlaklar yarattı. Yasal düzenleyicinin, Avukatlar Düzenleme Kurumu'na diş göstermesinin ve yetersiz kalanları cezalandırmasının zamanı geldi. Avukatlar Düzenleme Kurumu'nun bugüne kadar açıkladığı en büyük para cezası 232.500 sterlindir. Bu, büyük bir hukuk firmasının bir haftalık çalışma için büyük kara para sahibi bir Rus müşterisinden avukatlık ücreti olarak talep edebileceğinden sadece biraz fazla bir cezadır.

Müfettişler ve savcılar daha etkili hale getirilmelidir

İkinci öncelik, hükümetin müfettişlerini ve savcılarını daha etkili hale getirmesine verilmelidir. Yolsuzluk davaları zordur; para yolları karmaşıktır ve sınırları aşar. İngiltere'de bu tür davalar oluşturma görevi 100'den fazla ajansa ve polis gücüne yayılmıştır. Sınır ötesi yolsuzlukla mücadele için toplam bütçeleri sadece 40-50 milyon sterlindir. Bu bütçe, yaptırım altındaki oligark Roman Abramovich'in satmak istediği futbol kulübü Chelsea'deki en iyi ücretli üç oyuncunun yıllık ücret faturasıyla aynı rakama gelir.

Daha fazla adli soruşturma açılabilmesi için kaynakların artırılması gerekir

Son olarak, yolsuzlukla mücadele kurumları kronik bir adli soruşturma eksikliğinden mustariptir ve savcıların ara sıra görülen davalardan daha fazlasını açması için bütçeye ihtiyacı var. Bunun değişmesi gerekiyor. İngiltere'nin kirli para sorununu temizlemek çok zor değil ama paraya mal olacak.

Kaynak: The Economist