Çin, Afganistan’da radikal İslamcı ve şiddet yanlısı Taliban hareketiyle işbirliği yapmayı kabul edebilir.

İngiliz Financial Times gazetesinin haberine göre, Çin tarafından Taliban’a Uygur’daki "Doğu Türkistan İslami Hareketi" ile işbirliği yapmayı reddetmesi teklif edildi. 

Doğu Türkistan İslami Hareketi’nin militan sayısının 3.500 kişiyi aştığı ve hareketin Çin sınırları yakınında faaliyet gösterdiği biliniyor. Pekin, Uygurların ülkenin güvenliğini tehdit ettiğini savunuyor.

Taliban’ın Uygurlarla bağlarını koparması durumunda Çin’in bir bütün olarak Taliban'a ve Afganistan'a mümkün olan tüm desteği sağlamaya hazır olduğu belirtilen haberde, Hindistan hükümetinden bir kaynağa dayanarak, “Çin'in, Afganistan'ın yıkılan altyapısının yeniden inşasına yardım etme ve Taliban üzerinden ülkenin yeniden inşasına yatırım yapma sözü verdiği” ileri sürüldü. Aynı kaynak, Çin’in fonları Pakistan üzerinden göndereceğini belirtti.

Tacikistan'daki Orta Asya ve Çin Araştırmaları Merkezi Direktörü, Hudoberdi Kholiknazarov’a göre ise Pekin'in Afganistan'da istikrarı sağlama arzusu daha çok Pakistan'dan geçen "Kuşak ve Yol" girişimini koruma ihtiyacından kaynaklanıyor. Çin’in Afganistan’daki ana hedefinin "yabancı birliklerin geri çekilmesinden sonra bir iç savaşın başlamasını önlemek."

ABD ve NATO birlikleri Afgan topraklarından 1 Mayıs'ta resmen çekilmeye başladı. ABD Başkanı Joe Biden, ABD ordusunun 11 Eylül'e kadar ülkeyi tamamen terk edeceğini söyledi. Türkiye, Amerikan birliklerinin geri çekilmesinin ardından özellikle Afganistan'ın başkentindeki havalimanının güvenliğini sağlamayı planlıyor.

Uygur Türkleri sorunu, Çin'in iç siyasetindeki en akut sorunlardan biridir. Pekin, çoğu Müslüman olan Uygur Türklerini kısmen veya tamamen etnik bir grup olarak yok etmek istemekle suçlanıyor. Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türklerinin alıkonduğu kamplara "yeniden eğitim kampları" deniyor ve bu kamplarda 3 çocuğu olan kadınların zorla kısırlaştırma yapıldığı iddia ediliyor. 

Kaynaklar: Financial Times – Lenta.Ru

Taliban özellikle Afgan kadınlarına şiddet uyguluyor ve Afganistan’da İslam Devleti (eski IŞİD) ile brilikte birçok kadının öldürülmesinden sorumlu tutuluyor.

ABD ve NATO birliklerinin Afganistan’dan geri çekilme süreci devam ederken, ülkedeki ilerleyişini hızlandıran Taliban son dönemde Tacikistan, İran, Çin ve Pakistan sınırlarında çok sayıda bölgeyi ele geçirdi. Taliban Afganistan topraklarının % 85’inin kendi kontrolünde olduğunu savunuyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov ile istişarelerde bulunmak için geçen hafta Moskova’ya giden Taliban heyeti, IŞİD’in Afganistan'daki varlığına izin vermeyeceklerini vurgulayarak, “Topraklarımızda üçüncü bir ülkenin ya da gücün varlığına izin vermeyeceğimizin garantisini veriyoruz. IŞİD'in asla Afganistan’da faaliyet yürütmemesi için tüm önlemleri alacağız” demişti.