Çin'in aralık ayındaki ihracatı, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın göreve geldikten sonra Çin’i yüksek gümrük vergileri uygulamakla tehdit etmesinden sonra beklenenden daha hızlı büyüdü.

Pazartesi günü yayımlanan resmi gümrük verilerine göre, ihracat bir yıl öncesine göre %10,7 arttı. Ekonomistler Çin ihracatının yaklaşık %7 büyüyeceğini tahmin etmişti. İthalat ise yıllık bazda %1 arttı. Analistler Çin’de ithalatın yaklaşık %1,5 küçülmesini bekliyordu. İhracatın ithalatı geride bırakmasıyla Çin'in ticaret fazlası aralık ayında 104,84 milyar dolara, 2024 yılı içinse yaklaşık 1 trilyon dolara, 992,2 milyar dolara çıktı.

Ufukta Çin'e daha yüksek gümrük tarifeleri var

Trump, Çin mallarına uygulanan gümrük vergilerini artırma ve ihracatçıların ürünlerini ABD'de daha ucuza satmak için kullandıkları bazı boşlukları kapatma sözü verdi. Planları yürürlüğe girerse, ABD’deki Çin mallarının fiyatların artması ve Çinli ihracatçıların satış ve kâr marjlarının daralması muhtemel.

Capital Economics'ten Zichun Huang, işletmelerin potansiyel olarak daha yüksek gümrük vergilerini "önlemeye" çalışmasıyla Çin'in ihracatının yakın vadede güçlü kalmaya devam edeceğini söyledi.

Notunda, "Küresel pazar payındaki zayıf reel efektif döviz kuru sayesinde” Çin’in ABD’ye yaptığı ihracatın “yakın vadede dayanıklı kalması muhtemeldir" diye yazdı.

Çin'in aralık ayında ABD'ye ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %15,6 artarken, Avrupa Birliği'ne yaptığı ihracat %8,8 oranında yükseldi. Güneydoğu Asya'ya yapılan ihracat ise yaklaşık %19 arttı.

Ancak Huang, Trump'ın gümrük vergisi tehdidini yerine getirmesi halinde yılın ilerleyen dönemlerinde Çin ihracatının muhtemelen zayıflayacağını kaydetti.

Rekor ihracat ve toplam ticaret

Pekin'de muhabirlere brifing veren Çinli yetkililer, Çin'in ithalat ve ihracatının toplam değerinin bir yıl öncesine göre %5 artarak rekor seviye olan 43,85 trilyon yuana (yaklaşık 6 trilyon dolar) ulaştığını bildirdi. 

Çin Gümrük İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Wang Lingjun, Çin'in dünyanın en büyük ihracatçısı ve 150'den fazla ülke ve bölgenin başlıca ticaret ortağı olduğunu ifade etti.

Çin ekonomisi, kısmen iş kayıpları ve konut sektöründeki düşüş nedeniyle pandemiden sonra yavaşlarken, ihracat arttı. Şi Cinping yönetimindeki iktidardaki Komünist Parti, fabrikaların yükseltilmesini ve daha yüksek teknolojili üretime geçişi teşvik ediyor. Pazartesi günkü bilgilendirmede, Çin'in mekanik ve elektrik ürünleri ihracatının geçen yıl bir önceki yıla göre neredeyse %9 arttığı ve "üst düzey ekipman" ihracatındaki büyümenin %40'tan fazla arttığı belirtildi.

Elektrikli araç ihracatı %13, 3D yazıcı ihracatı neredeyse %33 arttı ve endüstriyel robot sevkiyatları %45 arttı. Temu, Shein ve Alibaba gibi şirketlerin satışları da dahil olmak üzere e-ticaret ticareti, 2020'deki seviyenin iki katından fazla, 2,6 trilyon yuana (350 milyar dolar) çıktığını kaydetti.

Yetkililer, Çin'in ticaret fazlası peşinde olmadığını ve ithalatını artırmak istediğini söyledi. Ancak ithalat geçen yıl biraz daha yükselmiş olsa da, kısmen petrol ve demir cevheri gibi temel emtiaların daha düşük fiyatları nedeniyle ihracatın gerisinde kaldı.

İthalatın gerilemesi, tüketicilerin ve işletmelerin harcamalarını kısmasıyla zayıf talebi de yansıtıyor.

Yetkililer, Çin'in altyapı inşasını ve küresel ticareti genişletmek için "Kuşak ve Yol" girişimine katılan ülkelerle ticareti genişletme çabalarını vurguladı. Bu ülkelerle ticaret, geçen yıl Çin'in toplam ticaretinin yaklaşık yarısını oluşturuyordu.

Çin'in dünyanın en yoksul ülkelerinden yapılan ithalata uyguladığı gümrük vergilerini tamamen kaldırdığına dikkat çekildi.

Ancak Çin, Avrupa ve ABD gibi geleneksel pazarlarla olan ticaretine de önem veriyor ve ABD ile karşılıklı ticaret geçen yıl yaklaşık %5 arttı.

Wang, "ABD'den tarım ürünleri, enerji ürünleri, ilaçlar ve uçaklar ithal ettik ve ABD'ye giyim, tüketici elektroniği ve ev aletleri ihraç ederek karşılıklı yarar ve kazan-kazan sonuçları elde ettik" dedi.

Çin ve "aşırı kapasite sorunu"

ABD yetkilileri ve diğer eleştirmenler, Pekin'in ekonominin yavaşlamasıyla Çin içindeki durgun talebi telafi etmek için ihracatı genişletmeye zorladığını ileri sürüyor. Bazı endüstrilerdeki fabrikalar kapasitenin çok altında çalıştığı için, ülkenin bir "aşırı kapasite" sorunu olduğunu iddia ediyorlar, Çinli yetkililer ise bu iddiayı reddediyor.

Wang, konu hakkında soru sorulduğunda, "İster karşılaştırmalı üstünlük ister küresel pazar talebi açısından olsun, güya 'Çin'in aşırı kapasite' sorunu diye bir şey yok. Bu sorun tamamen yanlış bir önermedir" iddiasında bulundu.

Çin’in araştırma ve geliştirmeyle desteklenen yükseltme, yatırım ve inovasyon yoluyla endüstrilerini daha verimli hale getirdiğini söyledi. "Kendi eksiksiz üretim endüstrisi zincirimizle küresel üretim ve tedarik zincirinin istikrarını sağladık ve dünya çapında teknolojik ilerlemeyi ve endüstriyel yükseltmeyi yönlendirdik." dedi.

Kaynaklar: AP - Global Times