Suriye’de Baniyas Elektrik Santrali’nde bir tankta meydana gelen patlama neticesinde, büyük miktarlarda yakıtın denize dökülmesiyle yayılan 800 km²'lik petrol sızıntısı Kıbrıs ve Türkiye kıyılarını tehdit etmeye devam ediyor.

Deniz biyoçeşitliliği ve ekosistemler üzerinde potansiyel olarak yıkıcı sonuçlara neden olabilecek katran, Kuzey Kıbrıs’ın Karpaz’dan Alagadi’ye kadar tüm sahillerine vurmaya başladı.

SPOT (Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Cemiyeti) iki gündür 50 kg. katran topladıklarını ve beklediklerinden daha küçük boyuttaki katranın rüzgârla daha büyük tahribata neden olduğunu bildirdi.

SPOT gönüllülerinden biyolog Meryem Özkan Mikro-Makro’ya, rüzgârla birlikte küçük katran parçalarının kumun içine yapıştığını ve katran parçalarının küçük olmasının toplamayı daha da zorlaştırdığını vurguladı. Şu ana kadar sadece Alagadi-Güzelyalı sahil hattından ihbar almadıklarını belirten Özkan, Alagadi’den Karpaz’a tüm sahil şeridinde katranın sahilde ya da kumun içinde bulunabileceğine işaret etti.

Özkan, “Katranın görüldüğü anda toplanması ya da ihbar edilmesi çok önemli. Anında müdahale edilmediği takdirde maalesef ya katran kum ile kaplanıyor ve kuma karışıyor ya da deniz dalgalarla attığını geri çekiyor. Bizim de halkımıza acil çağrıda bulunmamızın nedeni budur” dedi.

Halkımız duyarlı: 50 kg. katranın 10 kilosunu yurttaşlar kendi çabalarıyla topladı

SPOT olarak çevreye destek veren insanlarımıza teşekkür ettiklerini belirten Meryem Özkan, ”Bizimle pek çok kişi iletişime geçti ve hangi bölgelerde ne kadar katran gördüklerini bizlerle paylaştı. Hangi bölgelerde yardıma ihtiyaç olduğunu sordular, topladıkları katranın miktarını ve bölgesini de bizlerle paylaşıyorlar. Bu sayede şimdilik denizin attığı katranı büyük oranda toplamayı başarıyoruz. Çevreye böyle destek veren insanlarımıza gönülden teşekkür ediyoruz” ifadelerini kullandı.  

Meryem Özkan, “Önümüzdeki günlerde katranın karaya vurmaya devam etmesi durumunda halkımız ve yerel yönetimlerle birlikte etkin şekilde müdahalelerde bulunarak bu sorunun üstesinden gelebilmeyi ümit ediyoruz” dedi ve toplam 50 kg. katranın 10 kilosunun yurttaşların kendi çabasıyla toplandığına dikkati çekti.

SPOT yurttaşları sahilleri kontrol etmeye ve/veya temizlemeye davet ettiklerini ve katran görmeleri halinde https://cyprusturtles.org/contact_us/  adresinden e-maille ya da 1188 kısa mesaj numarası üzerinden veya +90 533 825 47 90 irtibat numarasından kendilerine ulaşılabileceğini duyurmuştu. Katran ihbarlarında kişinin adının, hangi bölgede kaldığının ve hangi sahillerde ne kadar katran gördüğünün belirtmesinin önemine işaret eden Özkan, “bu felakete karşı el ele daha etkin mücadele edebiliriz” dedi.

Kuzey Kıbrıs Kaplumbağaları Koruma Cemiyeti (SPOT), yaklaşık 30 yıldır sürdürdüğü 'Deniz Kaplumbağalarını Koruma Projesi' için biyolog Damla Beton koordinasyonunda çalışıyor.

SPOT daha önce yayınladığı basın bülteninde, ‘Katranı toplamak için eldiven kullanınız (bulaşık eldiveni kullanmanızı tavsiye ederiz ki daha sonra yıkayıp yeniden kullanabilesiniz), ve katranı bir poşete toplayıp, ağzını bağladıktan sonra çöpe atınız. Lütfen topladığınız katran miktarını, topladığınız katranın fotoğrafını ve bölgeyi bizimle paylaşınız’ uyarısı yapmıştı.

Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) eylül ayı başında yaptığı açıklamayla Suriye'deki son kazanın, ‘Akdeniz'in yarı kapalı havzasında hidrokarbon çıkarma ve işleme ile ilgili’ sürecin ‘büyük riskler’i olduğunu bir kez daha gösterdiğini hatırlatmıştı.

WWF Akdeniz Deniz Girişimi Sürdürülebilir Mavi Ekonomi Programı Koordinatörü Mauro Randone, Suriye petrol sızıntısının Suriye, Kıbrıs ve Türkiye kıyılarını tehdit ettiğini belirterek, “Etkilenen tüm ülkeleri hızlı hareket etmeye ve sızıntının bozulmamış habitatlara daha fazla dağılmasına ve bu habitatların kirlenmesini önlemek için etkilenen alanların etkili bir şekilde temizlenmesi için fon ayırmaya çağırıyoruz” demişti.

Randone, “Akdeniz ülkeleri, hayati ekosistemleri ve hassas toplulukları etkileyen bu tür başka olayların önlenebilmesi için” mevcut petrol ve gaz çıkarma girişimlerine yönelik “güçlü önlemler almalıdır” çağrısı yapmıştı.

WWF, Akdeniz ülkelerini şu maddeleri uygulamaya davet etmişti:

►Paris Anlaşması'nın hedeflerini yansıtacak şekilde bölgedeki mevcut petrol ve gaz arama, çıkarma ve işleme projelerini aşamalı olarak kaldırmak ve yasaklamak ve petrol ve gaz  çıkarılmasında başka yatırımların yapılmamasını sağlamak;

►Gelecekteki enerji kullanımı için net hedefler belirleyerek ve petrol ve gaza alternatif enerji kaynakları keşfederek, daha uzun vadeli bir enerji vizyonu benimsemek; 

►Diğer ülkelerin enerji temini, enerji erişimi ve enerjnin verimli kullanımı ile ilgili deneyimlerinin paylaşılması ve diğer ülkelerden bilgi edinmek için ilgili uluslararası kuruluşlarla birlikte çalışmak;

►Özellikle Barselona Sözleşmesi’nin ilgili Protokollerinin (Açık Deniz Protokolü, Kara Tabanlı Kaynaklar Protokolü, Önleme ve Acil Durum Protokolü dahil) onaylanması ve etkin bir şekilde uygulanması suretiyle bu tür kazaları önlemek için daha güçlü düzenlemelerin uygulanması.