Cumhuriyet Meclisi’nin 11 Şubat tarihli, dünkü Genel Kurulu'nda Gazimağusa Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars 'Sigortacılık sektörünün sigortası attırılmaya mı çalışılıyor?' başlıklı bir konuşma yaptı.

Sigortacılık sektörünün ülke ekonomisine istikrar, bireylere ve işletmelere koruma sağladığına ve sektörün yatırımları destekleyerek kalkınmaya sağladığı katkıya değinen Baybars, UBP-YDP-DP iktidarının, “ülkenin finansal sektörünün en önemli yapı taşlarından biri olarak sigortacılık sektörü”nü de “rant kapısı” haline getirdiğini ileri sürdü. 

Sigorta şirketi sayısının 31 iken son 1,5  yılda  Maliye Bakanı Berova’nın “iki dudağı arasında, atmış olduğu imzalarla” birden nasıl 45’e çıktığını sorguladı

Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği’nin 1,5 ayı aşkın bir süredir Maliye Bakanlığı'na çağrı yaptığını hatırlatan Baybars, sigorta şirketi sayısının 31 iken son 1,5  yılda  Maliye Bakanı Berova’nın “iki dudağı arasında, atmış olduğu imzalarla” birden nasıl 45’e çıktığını sorguladı.

Ayşegül Baybars ülkedeki nüfus artmamışken, ülkedeki ekonomi büyümemişken ve yeni sigorta şirketleri kurulmasına ihtiyaç yokken birçok sigorta şirketi kurulmasına izin verilerek, haksız rekabet yaratıldığına dikkat çekti.

“Genel müdürsüz, kurumsallaşmamış, yasanın aradığı kriterlere göre uyum sağlamamış” sigorta şirketlerinin yasal bir şekilde faaliyet göstermeye devam ettiğini kaydededen Baybars, “Bunu kontrol etmiyorsunuz. Bunu korumuyorsunuz. Bununla ilgili herhangi bir yaptırım uygulamıyorsunuz.” dedi.

"Aylık 10-15 bin euro civarında ciddi bir gelirle, hükümetin denetlemediği sınır kapısı sigortaları en risksiz sigortalar"

Sınır kapılarında güneyden geçen araçlara sigorta yapıldığını ve bu sigortaların hasar oranları ve benzeri meseleler açısından sigortacılık sisteminde en risksiz sigortalar olduğunu vurguladı ve hükümetin ekonomiyi iyi yönetemediği ve ciddi anlamda pahalılığı artırdığı için artık güneyden kuzeye geçişlerin azaldığını ifade etti. Kapı sigortalarında aylık 10-15 bin euro civarında ciddi bir gelir sağlandığını ancak hükümetin bu konuda denetim yapmadığını sözlerine ekledi.

"Sigorta şirketi izinlerini sırf sınır kapılarında para kazanmaya dönüştüren ve aslında iç piyasada herhangi bir sigortacılık faaliyeti yapmayan, genel müdürü olmayan, adres şirketler olarak sigorta şirketleri türedi"

Mağusa Bağımsız Milletvekili, “Siz sigorta şirketi izni veriyorsunuz ya, sigorta şirketi izinlerini sırf sınır kapılarında para kazanmaya dönüştüren ve aslında iç piyasada herhangi bir sigortacılık faaliyeti yapmayan sigorta şirketleri türedi ve bu sigorta şirketleri kapı haklarını, köklü sigorta şirketlerinin, bu ülkede sigortacılıkta güvenilir kurumların haklarını gasp ederek başka sigorta şirketlerine satıyorlar. Başka sigorta şirketlerine 100 bin euro karşılığında yıllık kapıda durma sigorta hakkını satıyorlar” dedi ve bu tür şirketlerin ‘genel müdürü olmayan, adres şirketler’ olduğunu söyledi. 

Maliye Bakanı Berova’dan bu izinlerin kimlere verildiğini açıklamasını isteyen Baybars şöyle devam etti: “Buraya çıkıp ‘yasal kriterlere uyan herkese sigorta izni veririm’ gibi bir savunma yapmayın. Ortalık zaten sizin yasal dediğiniz ve yasalara bir şekilde kılıf uydurarak bu ülkede yarattığınız hukuksuz düzenle ve bu ülkeyi perişan hale getirdiğiniz bir sürü sıkıntılı icraatınızla dolu. O yüzden bunun yasal kılıfı bu değildir. Sizin asli göreviniz de Para Kambiyo Dairesi’nin de asli görevi bu sektörü denetlemektir. Ekonomik istikrarı sağlayan bu sektörün, kalkınmaya aracı olan bu sektörün, işletmeleri ve bireyleri korumaya yönelik hizmet veren bu sektörün ayakta kalması için hem düzenleme hem denetleme yapma göreviniz var.“

Baybars’ın ardından Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Lefkoşa Milletvekili Ürün Solyalı, “Sigortacılık sektöründe yaratılan çarpıklık” konulu güncel bir konuşma yaptı.

CTP Lefkoşa Milletvekili Solyalı, “Maliye Bakanı Berova döneminde şu ana kadar izin verilen 10 sigorta şirketinin sadce 4 tanesinin sigortacılık hizmeti verdiği”ni açıkladı

Solyalı, Maliye Bakanı Berova’nın şu ana kadarki bakanlık döneminde 10 tane sigortacılık izni verildiğini, aldığı verilere göre bu şirketlerinin sadece 4 tanesinin sigortacılık hizmeti verdiğini ama her halükârda bu 10 şirketin hiçbirinin kurulmadığını berlitti.

“Bu 10 şirketin kuruluşu Resmi Gazete’de duyurulması gerekirken duyurulmadı”

Solyalı, 60/2010 sayılı Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Denetim) Yasası’na göre kurulan sigorta ve reasürans şirketlerinin Resmi Gazete’den duyurulması gerektiğini ancak bu 10 şirketin hiçbirinin kuruluşuna ilişkin Resmi Gazete’de duyuru yapılmadığını ileri sürdü ve Maliye Bakanı Berova’ya dönerek, Bakan’dan verilen sigorta izinlerine ilişkin Resmi Gazete yayınlarını talep etti.

“Malta aşağı yukarı 500 bin kişiye sahip bir ülke. 600 milyon euro prim kesiyor. Ve 33 bin kişiye 1 sigorta şirketi düşüyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, sizin projeksiyon nüfusunuza göre 500 bin olduğunu varsayıyoruz, 100 milyon euro prim kesiyor. Ve KKTC’de 11 bin kişiye 1 şirket düşüyor. Güneyde 45 bin kişiye bir şirket düşüyor ve 620 milyon prim kesiliyor. Burada da 100 milyon euro prim ve 11 bin kişiye bir şirket düşüyor” diyerek Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’nin açıklamasına atıf yaptı ve hükümetin hangi planlamayla, hangi öngörüyle bu izinleri verdiğini sordu.

Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği Genel Sekreteri İbrahim Kavçın'ın Bakan Özdemir Berova ile daha tanışmadıklarını söylediğini belirten CTP Lefkoşa Milletvekili Solyalı, sektörde bu kadar büyük bir dalgalanma ve bir türbülans varken Bakan Berova’nın insanları gazeteden haberleşme yöntemine zorladığını öne sürdü.

Maliye Bakanlığı’nın verilen izinleri imzalarken, 60/2010 sayılı Yasa’ya göre sigorta yöneticisi olan Para, Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nin ve Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği’nin de içinde olduğu Danışma Kurulu’nu toplaması gerekirken toplamadığını, Birliğin toplantı çağrılarına Daire’nin gitmediğini kaydetti. 

“Sigortacılar Birliği Genel Sekreteri ‘verilen ön izinleri biz de merak ettik ve gidip bir ziyaret etmek istedik. Verilen adreslerde yerler, boş başka yere taşındıklarını gördük’ diyor. Aslında bir koridorda 2-3 tane yeni kurulduğu iddia edilen şirketin oralarda faliyet gösterdiğini, yani fiziksel koşullara uygun değil, çalışma koşullara uygun değil, kaç tane sigorta kestiği bilinmiyor, bilançoları ne kadar uygun hepsinin sorgulandığını ve bunlardan şüphe duyduklarını çok rahatlıkla söyleyen bir Sigortacılar Birliği Genel Sekreteri var’ dedi.

"Para Kambiyo Müdürü'ne Başbakan ve Maliye Bakanı baskı yapıyor diyorlar"

Solyalı, “Bu elbette sosyal medyada konuşuluyor. Para Kambiyo Müdürü'ne Başbakan ve Maliye Bakanı baskı yapıyor diyorlar”,  “Hatta evrakları huzurda olmayan sigorta şirketlerinin kuruluş imzalarını attırıyorlar” ifadelerini kullandı. 

Ürün Solyalı Maliye Bakanı Berova’ya yeni izinlerle kurulduğu ileri sürülen şirketlerin Resmi Gazete’de yayınlanıp yayımlanmadığını tekrar sordu. “Yayımlanmışsa geri çekeceğim bu iddiamı ama 10 tanesinin Resmi Gazete’de yayınlanmamasına rağmen neden imzalattırırsınız Müdüre? Umarım dinler bizi, yani Müdür ben olsam, kalemi kor kaçarım.” dedi. Bu olayda Maliye Bakanı siyasi bir risk alıyorsa, sorumluluğu, mali sorumluluğu kimin üstlendiğini sorguladı.

Sektörde “niçin bir senede aniden 10 tane, 15 tane şirket mantar şirketler halinde tak tak tak büyümeye başladı” diye soran Ürün Solyalı, devletin kurulduğundan bu yana sigorta şirketi sayısı 20’ye gelmişken, son bir senede nasıl 15 sigorta şirketine izin verildiğini anlamak istediklerini söyledi. Sigortacılar Birliği’nin Maliye Bakanı’ndan bir yanıt alamadığını vurguladı.

Sınır kapılarındaki sigortalara değinen Solyalı, buradan eskiden önemli bir gelir elde edildiğini, ilk başladığında bir şirkete 300 bin euro gibi bir ciro kaldığını, bunun 200 bininin belki o şirketler açısından kâr olarak alındığını ancak “maalesef ekonomiyi de batırdığınız için, bu şirketleri de kuralsız kanunsuz kendi keyfinize göre kişisel ilişkilerinizle arttırdığınız için bu payın da düştüğünü hep söylüyorlar” dedi.

Şahsen sınır kapı haklarının satılmasına, hava parasından kâr elde eder duruma gelinmesine karşı olduğunu ama bunun sigortacıların tartışması gerektiğini belirtti.

“Eski yasaya uygun acaba bir 10 tane alsak da, bu yeni yasa geçtikten sonra eski yasanın şartlarını yerine getiren şirketleri başkasına devretsek, oradan da bir kâr elde edebilir miyiz diye mi bu heyecan?”

Lefkoşa Milletvekili Solyalı, Meclis’in gündeminde 2024’ün Ağustos ayından bu yana yeni yasa olduğunu, yeni yasayla minumum ödenmiş sermayenin 30 milyon TL’ye, toplamda 180 milyon TL'ye çıkarılacağını, genel müdür ve istihdam edilenlere standartlar getirileceğini, mesleki tecrübenin şart koşulacağını kaydetti ve “Dolayısıyla şimdi eski yasaya uygun acaba bir 10 tane alsak da, bu yeni yasa geçtikten sonra eski yasanın şartlarını yerine getiren şirketleri başkasına devretsek, oradan da bir kâr elde edebilir miyiz diye mi bu heyecan, bu da büyük bir soru işareti.” dedi.

London Insurance ve Grand Plus Insurance şirketlerini sorguladı; daha önce sigorta dolandırıcılığıyla adı geçen ve her yerde adı ifşa edilmiş olan bir garaj sahibinin çalışanının sigorta şirketlerinde direktör olarak göründüğünü ifade etti

CTP Lefkoşa Milletvekili şöyle devam etti: “Bu verdiğiniz sigorta şirketlerinden 5-6'sının şirket onay belgelerini istedim, aldım. Ancak mesela London Insurance ve Grand Plus Insurance, hepsi aynı insanlar. Nasıl olur da bu insanların bu şirketlerin her birinde şahsi sorumlulukları var bilirsiniz sigorta şirketleri bankalar gibi şahsi mal varlıklarıyla sorumludurlar. Ve hatta o kadar ileri gideyim ki bu ülkede daha önce sigorta doğrandırıcılığıyla adı geçen ve her yerde adı ifşa edilmiş olan bir garaj sahibinin çalışanı direktör olarak bu şirketlerin ikisinde, üçünde nasıl yer alır? Ve bana diyeceksiniz ki hiçbir ilişki yoktur, Para Kambiyo Müdürü de gerekli analizi yaptı, gerekli araştırmayı yaptı, risk bulmadı ve tümüne izin verdi? Şahibelisiniz, şahibelisiniz” dedi.

“Güney garaj, Kartis garaj, Ion Sigorta, Grand Plus Insurance’tan daha önce işçinin sigortasını yatırmış. Daha önceki işçi müdür oldu, hissedar oldu. Olsun tabii olsun”

Solyalı, “Bu evraklar üzgünüm çok pis kokuyor. Aynı insanlar üç tane, dört tane şirkette hissedar, direktör. Daha önce bu işten hüküm giymiş birinin çalışanı, isimleri de değişiyor. Bu garajların isimleri, benim bilgisayara girip de aldığım şeydir. Güney garaj, Kartis garaj, Ion Sigorta, Grand Plus Insurance’tan daha önce işçinin sigortası yatırılmış. Daha önceki işçi müdür oldu, hissedar oldu. Olsun, tabii olsun. Ama finansal risk analizini yaptınız değil mi? Bu değerlendirmeyi yaptınız mı?” diye sordu ve başka isimler de olduğunu, yeni vatandaş olanlar olduğunu, bu konuda birinin başına bir şey gelirse sorumluluğun Bakanlar Kurulu’nda, Para Kambiyo Müdürü’nde olduğunu ifade etti. Yeni yasayı daha fazla bekletmemek gerektiğini kaydetti.

Kaynak: KKTC Meclis TV Yayını