Rusya Devlet Başkanı Vladimir V. Putin, pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın nükleer güçle çalışan ve nükleer kabiliyetli Burevestnik füzesini başarıyla test ettiğini ve konuşlandırmaya hazırlandığını söyledi. Bu açıklama, ABD Başkanı Trump ile yapılması planlanan zirve planlarının suya düşmesinin ardından Batı'ya sert bir mesaj olarak yorumlanıyor.

Silah nükleer güçle çalıştığı için diğer füzelerden çok daha uzun süre uçabiliyor ve Kremlin'in açıklamasına göre füze savunma sistemlerinden kaçabiliyor.

Kremlin tarafından yayınlanan bir videoya göre, Putin, Rusya Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Valeriy V. Gerasimov ve diğer askeri komutanlarla yaptığı görüşmede, "Bu, dünyada hiç kimsenin sahip olmadığı benzersiz bir ürün," dedi. Putin, "Potansiyel kullanım alanlarını belirlemeli ve bu silahın silahlı kuvvetlerimizde konuşlandırılması için gerekli altyapıyı hazırlamaya başlamalıyız." diye devam etti.

Askeri üniformalı Putin, Gerasimov'dan salı günü testin yapıldığını ve füzenin 15 saat havada kalarak 8.700 mil uçtuğunu duyurmasını dinledi. Gerasimov ayrıca, Yars ve Sineva kıtalararası balistik füzeleri ile iki adet Kh-102 seyir füzesinin muharebe eğitim atışlarının gerçekleştirildiğini ve Putin'in "Rusya'nın nükleer kalkanının güvenilirliğini bir kez daha doğruladığını" söyledi.

ABD Anti-Balistik Füze Anlaşması'ndan çekildikten sonra Rusya Burevestnik projesine başladı

SSC-X-9 Skyfall olarak da bilinen Burevestnik, uzun yıllardır geliştiriliyor ve analistler, başarılı testinin sürpriz olmadığını söylüyor. New York Times'a konuşan nükleer silahsızlanma uzmanı Jeffrey Lewis'e göre, bu durum endişe verici. "Uçan minik bir Çernobil" olarak andığı füzenin silah kontrolünde istikrarı bozacağını vurguladı. Lewis, Moskova'nın füze savunma sistemleri geliştirmeye, ABD Başkanı George W. Bush'un 1972 tarihli Anti-Balistik Füze Anlaşması'ndan çekilmesinin ardından 2000'lerin başında başladığını hatırlattı. Rusya 2018'de Burevestnik’i duyurduğunda, Putin bunu ABD'nin kapsamlı füze savunma kalkanları inşa etme çabalarına bir yanıt olarak nitelendirmişti.

Trump, Amerika Birleşik Devletleri'ni füze saldırılarına karşı dayanıklı hale getireceğini söylediği "Altın Kubbe" adını verdiği bir kalkan geliştirmekten sık sık bahsetti. Burevestnik, Altın Kubbe benzeri bir sistemden kaçınmak için tasarlandı.

Moskova merkezli Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü araştırmacılarından Dmitry Stefanovich, "ABD'nin Altın Kubbe ve genel olarak füze savunma geliştirme projeleri, bu tür maliyetli ve aşırı görünen projelere girişilmesinin başlıca nedenleri arasında yer alıyor." dedi.

Trump’ın göreve başladığı ocak ayından itibaren ilk nükleer tehdit... Küresel güvenlik açısından kaygı verici...

James Martin Nükleer Silahsızlanma Çalışmaları Merkezi'nden Hanna Notte, Putin'in açıklamasının, Trump'ın ocak ayında göreve dönmesinden bu yana ilk ciddi nükleer tehdit olduğunu söyledi.

Rusya, geçen kasım ayında Ukrayna'daki savaş alanına nükleer kapasiteli bir Oreşnik füzesi konuşlandırdı. Aynı dönemde Kremlin, nükleer silah kullanma eşiğini düşürdü. Notte, o zamandan beri Moskova'nın Avrupa ülkelerine yönelik NATO hava sahasına uçmak gibi "hibrit tehditler" kullanmaya odaklandığını söyledi. Bu hamlenin daha çok Washington'a yönelik olduğunu kaydetti.

Ağustos ayında, Putin'in Trump'la görüşmek üzere Alaska'ya gitmeye hazırlandığı sırada, çok sayıda gözlemci Kuzey Kutup Dairesi'nin yukarısındaki bir Rus test sahasında faaliyet olduğunu tespit etti. Lewis, ağustos ve eylül ayları boyunca faaliyetin son derece belirgin olduğunu ve bu dönemde gerçekleştirilmiş olabilecek bazı testlerin başarısız olduğunu söyledi.

"Burevestnik testi, Ukrayna’daki savaştan çok New START anlaşmasının uzatılması teklifinin parçası olarak değerlendirilmeli”

Pazar günü yapılan başarılı test duyurusu, Trump yönetiminin Ukrayna’nın Rus petrol rafinerilerini ve tesislerini hedef almak için Batı menşeli uzun menzilli silahları kullanmasına yönelik kısıtlamaları kaldırmasından haftalar sonra yapıldı. Ancak bazı uzmanlar, Burevestnik duyurusunun Ukrayna’daki savaş alanı gelişmelerinden ziyade, Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasındaki son kalan silah kontrol anlaşması olan New START’ın uzatılması yönündeki Moskova teklifinin bağlamında değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor.

New START anlaşması 2026’nın Şubat ayında sona eriyor. Geçen eylül ayında Putin, Amerika Birleşik Devletleri’nin de aynı şeyi yapması şartıyla, konuşlandırılmış uzun menzilli nükleer silah sayısına ilişkin mevcut sınırlamaların bir yıl süreyle uzatılmasını teklif etti. Trump ise bu teklifle ilgili olarak “kulağa iyi bir fikir gibi geliyor." dedi.

Uzatma Rusya’nın pahalı bir silah yığınağına yatırım yapması yerine Ukrayna’daki savaşa odaklanmasını sağlayacak

Bir yıllık uzatma, aynı zamanda Kremlin’in ekonomik olarak yıpratıcı savaş döneminde pahalı bir silah yığınağından kaçınarak kaynaklarını Ukrayna’daki savaşa odaklı tutmasına da yardımcı olacaktır.

Kremlin: Rusya’ya yönelik uzun menzilli saldırılar ‘şaşırtıcı’ bir yanıtla karşılanacak

Pazar günü Burevestnik'in test edilmesinin ardından Kremlin sözcüsü Dmitri S. Peskov, Rusya'ya yönelik herhangi bir uzun menzilli saldırının "şaşırtıcı" bir yanıtla karşılanacağını söyledi.

Ancak analistler Burevestnik'in oyunu değiştirme yeteneğini sorguluyor.

Cenevre merkezli Rus nükleer kuvvetleri analisti Pavel Podvig, "Çok da kullanışlı bir sistem değil." dedi. Görünüşte bir ABD nükleer saldırısına yanıt vermek için tasarlanmış olsa da, böyle bir saldırının Burevestnik fırlatma rampalarını hedef alacağını belirtti.

Lewis, yine de bunun küresel güvenlik açısından kaygı verici bir gelişme olduğunu söyledi. "Silahlanma yarışı böyle bir şey işte" dedi.

Kaynak: New York Times