KKTC Maliye eski bakanı Alişan Şan’ın yeni şirketi Alfa Reinsurance Ltd’ye hayat dışı grubunda reasürans faaliyeti gösterme izni verildi.

Resmi Gazete’de geçen hafta yayımlanan ruhsatın, Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi Müdürü Gürsel Gürbüz’ün onayı ile 2 Kasım 2023’de verildiği belirtildi.

UBP Lefkoşa milletvekili Alişan Şan’ın yaklaşık 1 senelik bakanlığı döneminde, 25 Ekim 2022’de, Gürsel Gürbüz Para, Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi Müdürü olmuştu.

Şan, 26 Temmuz 2022’de Sunat Atun’un istifası ile boşalan Maliye Bakanlığı görevine getirilmiş, 14 Ağustos 2023’de bakanlığı Özdemir Berova’ya devretmişti. 

2016’da Devlet Laboratuvarı’nda ve 2020’de Lefkoşa Devlet Hastanesi’nde çıkan yangınlarda, laboratuvar ve hastanedeki tıbbi cihazlar Alişan Şan’ın halen faaliyetteki şirketi Mapfree tarafından sigortalanmış olması gerekirken zarar bedelleri laboratuvara ve hastaneye ödenmemiş ve konu birçok kez gündeme getirilmişti.

Mapfree sigorta şirketinin, Madrid merkezli İspanyol sigorta şirketi MapFre’nin Türkiye'de kurulu şubesi ile isim hakları nedeniyle davalık olduğunu daha önce Mikro-Makro bildirmiş ve bu dava nedeniyle şirket daha sonra ismini Alfa Sigorta olarak değiştirmek zorunda kalmıştı.

Kurulur kurulmaz sermaye yeterliliğine ve deneyimine bakılmaksızın devlet binalarının, devlet laboratuvarının, devlet hastanesinin ve devlete ait tüm araçların sigortalarının Alişan Şan’ın şirketi Mapfree’ye verildiği, KKTC’de iki devlet kuruluşundaki yangın zararlarını ödememesine karşılık pek çok devlet kurumunun sigortasının Mapfree tarafından yapılmaya devam ettiği ileri sürülmüş, UBP’li bazı siyasilerin şirketin kuruluşundan bu yana Mapfree ile nasıl bir ilişki içinde olduğu sorgulanmıştı.

Mapfree’nin kuruluşuna ilişkin müracaat dilekçesini ayak üstü vermesinin Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’in ilk maliye bakanlığı yaptığı yıllara rastladığını yazdığımız, Mapfree’nin faaliyete başlaması sırasında dönemin UBP hükümetinin tüzük değişikliğine giderek, şirkete ödeme kolaylığı sağlayıp sağlamadığını sorduğumuz haberlerimize Alişan Şan maliye bakanı olduğu dönemde yanıt vermemişti.

Mapfree Sigorta devlete yazılı taahhüt vererek 31 Aralık 2022’de faaliyetlerine son vereceğini bildirmişti. Yoksa sonraki şirketi Alfa Sigorta kurulamazdı. Alişan Şan maliye bakanıyken sınır kapılarında Kıbrıslı Rumlara ve turistlere sigortalama yapma hakkını 5 seneliğine başka bir şirkete satmadı mı? Normal şartlar altında kapanmış olması gereken bir şirket kapı haklarını yüzbinlerce euroya 5 seneliğine nasıl sattı? Üstelik bu satış, bakanı olduğu sıralarda Maliye Bakanlığı’na bağlı Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nin denetimde olan bir sigorta şirketine yapılmadı mı? Bakanın kapanması gereken sigorta şirketinin 5 seneliğine hakkını başka bir sigorta şirketine, Tower Sigorta’ya satmasına kimse ses çıkardı mı? 

Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi Mapfree’ye en son Nisan 2022’ye kadar süre vermişti. Ancak Mapfree çalışmaya devam etti. Mapfree’ye ihtar verildi mi verilmedi mi? Şirket kapandığında hakkını satın alan Tower Sigorta bu hakkı kullanmaya devam edecek mi?

Mapfree’nin devam şirketi Alfa’nın sigorta şirketi olarak güvenirliliği sorgulanmaksızın, yeni bir şirket adı altında reasürans faaliyeti yapması sigorta sektörüne yeni riskler getirmiyor mu? Sigorta şirketlerinin risklerini satın alan şirketler olarak reasürans şirketlerinin zarar ziyan ödemekte güvenilir olması gerekmiyor mu?

CTP Girne milletvekili Fikri Toros Meclis oturumunda sigortacılık sektöründeki risklere değindi

CTP Girne milletvekili Fikri Toros, geçen haftaki Meclis oturumunda KKTC devletinin mali yapısına ilişkin rakamlar vererek çok yerinde tespitler yaptı, alınması gereken önlemleri sıraladı. Ardından ülkemizde bankacılık sektöründen sonra en büyük ikinci finansal sektör olarak tanımladığı sigortacılık sektöründeki risklere değindi. 

Halen yürürlükte olan 60/2010 Sigorta Hizmetleri Düzenleme ve Denetim Yasası’nın 13, 14 ve 25’inci maddelerinin sigorta şirketi olarak faaliyette bulunmanın koşullarını tanımladığını belirten Toros, sözlerine şöyle devam etti: ‘Yasanın güncellenmemesi nedeniyle ön izinler artarak verilmeye devam ediyor ve sektöre girişlerin sürmesi nedeniyle sigorta şirketlerinin sayısının da orantısız bir şekilde artmakta olduğu görülmektedir. Bunun önlenmesi için birliğin ciddi tepkisi ve yeni izinlerin durdurulması talebi dikkate alınmalıdır. Acilen gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve bunun önüne geçilmesi şarttır. Yasaya göre TL biriminde olan sermaye tutarı sürekli olarak erimekte olduğundan şirketlerin sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir. Ve ilgili birlikle istişare içerisinde bunu güncellemeniz şarttır. Yasayla ödenmiş sermaye ve sigorta sınıfları ile ilgili teminat tutarları euro endeksli olarak güncellenmelidir. 3 yıllık bir geçiş dönemi içerisinde tüm sigorta şirketlerinin sermayelerinin bu güncellenecek olan miktara uyumlaştırılması şarttır.’

KKTC’de neden bu kadar çok sigorta şirketi kuruluyor? Diğer ülkelerle kıyaslandığında oldukça düşük nüfusu olan ada yarısında niçin 31 hayat dışı sigorta şirketi var? Hayat dışı sigorta şirketi sayısının 34’e çıkması beklenirken, ayrıca 3 hayat sigorta şirketi ve Şan’ın yeni izin aldığı şirketi ile 2 reasürans şirketi de bulunuyor. 

10 milyondan fazla nüfusu olan Azerbaycan’da 20 tane; 7 milyona dayanan nüfusu ile Kırgızistan’da 14 sigorta şirketi var. Nüfusu 500 bini bulmayan KKTC’de nasıl oluyor da sadece hayat dışı sigorta yapan şirket sayısı 31’dir?

10 milyondan fazla nüfusu olan Azerbaycan’da 20 tane; 7 milyona dayanan nüfusu ile Kırgızistan’da 14 sigorta şirketi var. Nüfusu 500 bini bulmayan KKTC’de nasıl oluyor da sadece hayat dışı sigorta yapan şirket sayısı 31’dir? Nüfusu 85 milyonu geçen Türkiye’de 49 hayat dışı sigorta şirketine karşılık mini KKTC’de neden 31 şirket sektörün hayat sigortası alanı dışında faaliyet göstermektedir? Türkiye’de toplam 73 sigorta şirketi faaliyet gösterirken, KKTC’de hayat ve reasürans şirketleri ile toplam sayı neden 36’dır ve bu rakamın 39’a çıkacağı doğru mudur?

Sigorta şirketi sayısı çok olduğu için bu sektörde piyasaya girmek hiç de kârlı değil oysa... Üstelik Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nde neler dönüyor ki yeni kurulan sigorta şirketlerinin faaliyet izinlerini ancak ve ancak kapı haklarını Tower Sigorta’ya satması karşılığında alabildiği iddia ediliyor. Bu doğru mu?

Deniz ve kara sınır kapılarında araçları ile KKTC’ye gelen ziyaretçiler ülkede kalacakları gün sayısına göre değişen resmi tarife üzerinden motorlu araçlarına, ruhsat ve lisans almış sigorta şirketleri tarafından Motorlu Araçlar Üçüncü Şahıs Sigortası yaptırmak zorundadır. Kapı sigortaları her şirkete sırayla veriliyor ve sırası gelen dışında o gün diğer şirketler kapılarda sigorta poliçesi yapamıyor. Ziyaretçilerin araçlarını sadece sırası gelen şirket ve teknik personeli yapabiliyor. Yapılan sigorta işlemleri TRAMER bilgi sisteminden görüntüleniyor. 

Tüm kapılara teknik personel gönderebilmek için yeterli sayıda personeliniz yoksa kapıda sigorta yapma hakkınızı bir başka şirkete satabiliyorsunuz. Yapılan hesaplamalara göre 1 yılda bir sigorta şirketi sadece sınır kapılarından en az 350 bin euro prim kazanıyor. Personeli yetersiz şirket, kapı haklarını almak isteyen şirkete ortalama 180 bin euroya satıyor. Kapı haklarını satın alan şirket, haklarını satın aldığı sigorta şirketinin 1 senelik priminden zaten asgari 350 bin euro kazandığı için, verdiği ortalama 180 bin euroya rağmen henüz ilk yılında en az 170 bin euro kazanıyor. 

Sistem baştan sakat kurulduğu için sırf kapı hakkını satmak için kurulan sigorta şirketleri de mi var? Ve nedense Para, Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi yeni kurulan şirketlere sanki ihtiyaç varmış gibi izin vermeye devam ediyor. Ocak ayında hayat dışı sigorta şirketi sayısının 31’den 34’e çıkacağı, şimdiden 3 şirketin daha ruhsat aldığı ileri sürülüyor.

Tower Sigorta 19-20 sigorta şirketinin kapı haklarını satın almış durumda!

Tower Sigorta 19-20 sigorta şirketinin kapı haklarını satın almış durumda… Mikro-Makro’nun piyasa araştırmalarına göre bazı şirketler 200 bin eurodan, bazıları 170 ila 180 bin eurodan kapı haklarını Tower’a devretti. Sigorta şirketlerinin en az 7 kişi çalıştırmasını zorunlu kılacak genelgenin yürürlüğe girmesiyle personeli yetersiz bazı diğer şirketlerin de kapı hakkını satması söz konusu olacak…

Eski Ombudsman Emine Dizdarlı Tower Sigorta iddialarını incelemiş ve 2018'de uyarmıştı

Tower Sigorta’ya yönelik iddialar eski Ombudsman Emine Dizdarlı’nın 2018 yılında yayımladığı bir raporuna da yansımıştı. Dizdarlı, ‘Bazı sigorta şirketlerinin imtiyaz haklarını Tower Insurance Ltd’e sattıkları ve bu hususun rekabet edebilirliği ortadan kaldırdığı’ iddialarını incelediği raporunda, ‘Sigorta şirketleri aralarında yaptıkları sözleşme ile kendi sigorta şirketinin ve/veya acentesinin kara sınır kapısına gitmesini uygun bulmadığı zamanlarda kara sınır kapısına gitme hakkını belli bir miktar karşılığında başka bir sigorta şirketine devrettiği tespit edilmiştir. Bu bilgi Para Kambiyo ve İnkişaf İşleri Sandığı Dairesi’ne de iletildiği, bunun üzerine yapılan araştırma sonucunda sigorta şirketlerinin sözleşme yaparak bir bedel karşılığında haklarını başka sigorta şirketine devrettikleri saptanmıştır. Bu yöntemle bir şirketin 25 sigorta şirketinden sınır kapılarında poliçe isdar etme hakkını satın aldığı ileri sürülmektedir’ diyerek, ‘KKTC Maliye Bakanlığı, Para Kambiyo ve İnkişaf İşleri Sandığı Dairesi’nin ve/veya mezkûr Bakanlık’ta görev yapan Sigorta Yöneticisi’nin kara sınır kapılarında uygulanan düzenlemeleri yeniden gözden geçirerek KKTC Bakanlar Kurulu Kararlarına, Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Denetim) Yasası’na ve Rekabet Yasası’na aykırı olan hususları ortadan kaldırması ve/veya tüketicinin seçme hakkını sınırlamadan uyumlu hale getirmesi gerekmektedir’ uyarısı yapmıştı.

Aradan geçen 5 seneye rağmen Daire tarafından hiçbir adım atılmadığı gibi, kapı sigortası alanında Tower Sigorta tekel konumunu güçlendirmiştir. 

İyiGelecek Sigorta Ltd.’nin devredilen bir şirketin müdürü ve ortağı tarafından kurulacakken şirketin faaliyet iznini bir türlü alamadığı ve sonunda kapı haklarını satmayı kabul etmesiyle Daire’den izni alabildiği doğru mu? Bu şirket haklarını Tower Sigorta’ya mı sattı?

Personeli yetersiz bir başka şirket daha genelge yürürlüğe girmeden haklarını yine Tower’a satmadı mı? Ya Axa Sigorta kapı haklarını yine Tower’a satmadı mı?

Sınır kapıları için adil bir ihale yapılması gerekmiyor mu?

Bu sistemin bir tek şirkete işlediği ve işletildiği açık değil mi? Ne için? Ne karşılığında? Sistem işlemediğine göre sınır kapıları için adil bir ihale yapılması gerekmiyor mu? Yeni sigorta şirketi kurulması önüne yasal engel koyulması, artık ön izin verilmemesi şart değil mi? 

Dönelim Alfa Sigorta’ya: Tartışmalı sigorta şirketine Alfa Reinsurnace Ltd. adı altında reasürans faaliyeti yapma izini verilirken bu şirketin sigortasını hangi şirketin yaptığına bakıldı mı?

Sigorta şirketlerinin arkasında reasürans şirketleri var. Reasürans şirketlerinin de prim karşılığı kendi risklerini devrettikleri retrosesyon şirketleri olması gerekir.

Alfa Reinsurance Ltd’nin reasürans risklerini devrettiği şirket Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi tarafından incelendi mi? Bu şirket güvenilir bir şirket midir?

Devlet kuruluşlarının zararını ödemeyen bir sigorta şirketin devamı niteliğindeki Alfa Sigorta ve Alfa Reinsurance’ın yanı sıra resmi evrakta sahteleme yaptığı iddiasıyla Ağır Ceza’da yargılanan, aleyhinde birçok Mahkeme kararı bulunan ve kendisine ve şirketlerine yeni davalar açılan Tekin Arhun’un sigorta şirketi Capital Insurance ve Arhun’un reasürans şirketi Trust Capital Reinsurance’la birlikte KKTC sigortacılık sektörü çifte risk altına değil midir? 

Biri devlet kurumlarına sigorta yapar, oluşan zararları ödemez; diğeri hile, sahtekârlık kararlarının verildiği bir yığın Mahkeme kararının baş sanığı; bir diğeri oturmuş 20’ye yaklaşan şirketin kapı haklarını satın alarak sebepsiz zenginleşmeyi sürdürüyor...

Biri devlet kurumlarına sigorta yapar, oluşan zararları ödemez; diğeri hile, sahtekârlık kararlarının verildiği bir yığın Mahkeme kararının baş sanığı; bir diğeri oturmuş 20’ye yaklaşan şirketin kapı haklarını satın alarak sebepsiz zenginleşmeyi sürdürüyor… Ve bütün bunlar siyasi çetenin iş birliği ile oluveriyor…

Bunca inşaatın yapıldığı bir ülkede yetersiz sermayeleri ile orantısız bir şekilde sayıları artan sigorta şirketlerini sigortalayan iki reasürans şirketinin kurucularının veya kontrol sahiplerinin olumsuz kredibiliteleri sektör açısından ciddi tehditler yaratmıyor mu? 

Sigorta sektörü hem Fikri Toros’un değindiği mevcut şirketlerin sermayelerindeki yetersizliğin yanı sıra reasüransta Trust Capital ve Alfa şirketleri ile büyük risklere gebe değil midir? 

Bu haber öncesinde Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi'nin kendisine bağlı olduğu Maliye Bakanı Dr. Özdemir Berova'ya yurt dışında olmasından ötürü ulaşılamamaştır.