ABD’de şiddet karşıtı sivil haklar mücadelesinde öne çıkan aktivist, ABD Temsilciler Meclisi üyesi, Georgia eyaleti temsilcisi John Lewis, 80 yaşında, dün hayatını kaybetti.

Lewis, 4 Nisan 1968’de suikasta kurban giden siyah lider Martin Luther King'in yol arkadaşıydı. Martin Luther King ismini ilk duyduğunda 17, King’le tanıştığında sadece 18 yaşındaydı.

1955’de siyahların otobüslerde beyazlardan ayrı yere oturtulması ve otobüs koltuklarında önceliğin beyazlara verilmesine karşı barışçıl eylemlerde bulundu ve birkaç kez tutuklanarak, hapsedildi. 

Otobüslerde siyahların ayrı yere oturtulmasının Amerikan Anayasası’na aykırı olduğunu savunmak üzere, 1961’de başlatılan ve aylarca süren ‘Freedom Riders’ (Özgürlük Yolcuları) yürüyüşlerini düzenleyen 13 kişiden biriydi. 

7 siyah ve 6 beyaz aktivist tarafından başlatılan eylemde, iki grup siyah ve beyaz karışık olarak iki ayrı otobüse binmiş fakat eylem beyaz ırkçı örgüt Ku Klux Klan’ın karşı örgütlenmesi ile şiddete maruz kalmıştı. Eylem, John Lewis ve arkadaşlarının haklılığı ve şiddet karşıtı tavırları sayesinde siyahlara ayrımcılık yapılmaması için yasal önlemlerin alınması ile sonuçlanmıştı.

7 Mart 1965'te, Amerika'nın güneyindeki Alabama eyaletine bağlı, ırkçılığın kalesi olan Selma'da siyahların seçmen kaydı yaptırmalarında yaratılan zorluklar nedeniyle siyah oy hakkının gaspına karşılık, 18 gün süren Selma’dan Montgomery’e yürüyüşleri düzenleyenler arasında yer aldı ve polisin uyguladığı şiddet nedeniyle kafatasında kırıklar meydana geldi. Kafasındaki travmaların fiziksel izleri hiç silinmedi. 

Şiddetsiz protesto eylemlerini ömrü boyunca destekledi. 1980'lerin sonlarından itibaren Demokrat Parti bayrağı altında seçimlere katılarak, ABD Kongresi’nde 33 yıl boyunca 17 dönem görev yaptı.

Pankreas kanserine bağlı komplikasyonlar nedeniyle yaşama veda etti.