SpaceX'in ilk günlerinde, roket mühendisleri zaman zaman yiyecek tedarik edilmeyen bir Pasifik adasında çalışıyordu.

Omelek adlı o adada ekip, bir fırlatma rampası inşa etmek ve şirketin Falcon 1 roketini kurmak için yarışıyordu.

Bugün Ars Technica'nın kıdemli uzay editörü olan Eric Berger, salı günü ABD'de yayınlanan yeni kitabı 'Liftoff'ta Elon Musk'ın roket şirketinin ilk günlerini anlattı. 

Berger'in SpaceX'in başlangıcını anlattığı kitap, Elon Musk'ın tost bisküvi olarak bilinen Pop-Tart ile ilk kez karşılaşması, tuzlu okyanus fırtınasının engellediği bir roket fırlatma girişimi ve 2005'te adada aç kalan çalışanların isyan etmesi gibi daha önce hiç duyulmamış anekdotlarla dolu…

O dönemde, SpaceX mühendisleri, Marshall Adaları'nın Kwajalein Atolü'nün bir parçası olan Omelek'te yaşıyor ve çalışıyorlardı çünkü şirketin ABD Hava Kuvvetleri'nden kaçmayı seçtiği nokta orasıydı. Hava Kuvvetleri, şirketin Kaliforniya'dan fırlatma yapma girişimlerini süresiz olarak ertelemişti. Ancak atolü denetleyen ABD Ordusu, SpaceX'in planlarına sonra daha dostça yaklaştı. Ekvatora yakın olmak dünya yörüngesine ulaşmayı da kolaylaştırdı.

Ancak adadaki o ilk yıl boyunca Berger, "lojistik zayıftı" diye yazdı. Tedarik teslimatları genellikle gecikti ve çalışanlar bazen yiyeceksiz kaldı.

2005 sonbaharında bir gün, gerilimler ayaklanmaya dönüştü. Çalışanlar, acil ihtiyaçlarının karşılanması için greve gitti ve sonunda isyan tavuk kanadı ve sigara temin edilerek bastırıldı.

Sonradan adada büyük bir mutfak kurduk ama o günlerde 'biz sadece adada yiyecek bekleyen vahşi hayvanlardık"

Berger o günler için 'Biz sadece adada yiyecek bekleyen vahşi hayvanlardık' diye yazdı.

Girişimci Elon Musk, SpaceX'i 2002'de kurduktan sonra, şirketinin gerçekten roket uçurabildiğini ve bunu geleneksel fırlatma sağlayıcılarından daha hızlı ve daha ucuza yaptığını kanıtlamak zorunda kaldı.

Bunu hızlı bir şekilde gösterme ihtiyacı, SpaceX'in dört yıl boyunca roket fırlatmaları için Kwajalein Atolü adalarını kullanmasının nedeniydi.

Ancak o sırada SpaceX için çalışan mühendislerden biri olan Bülent Altan Berger'e adada çalışanların kendilerini "Omelek'te tüm güçleri ellerinden alınmış  köleler gibi hissettikleri”ni söyledi.

İsyan gününde, SpaceX yöneticileri, roketteki değişiklikleri yeterince belgeleyemedikleri için Omelek'teki mühendisleri azarladı. Berger'in aktardığına göre, bazı işçiler daha hızlı çalışmaya itildiklerini hissederken, yöneticiler aniden çalışanlardan daha önce gerekmeyen "evrak işleri, formlar ve şikâyetlerin halledilmesi için istekler"in yerine getirilmesini talep etti.

[Türk mühendis] Altan "Ağır azarlar duyduk" dedi.

Mühendisler, içinde yiyecek, bira ve sigara bulunan bir teknenin geleceğini tahmin ediyordu. Gemi gelmeyince bu bardağı taşıran son damla oldu.

Omelek ekibini yöneten mühendis Jeremy Hollman, Berger'e "24 saat dolaşıyorduk" ve "Bir noktada herkes bıktı ve bizim de bu ekibin bir parçası olduğumuzu bilmelerini sağlayacak bir yol bulmamız gerektiğine karar verdik" dedi.

Hollman, SpaceX’in roket fırlatma direktörü Tim Buzza'yı aradı ve Omelek ekip üyelerinin yiyecek ve sigara tedariği alana kadar çalışmayacaklarını açıkladı. SpaceX mühendisleri greve başlamıştı.

Buzza "durumun ciddiyetini anladı" diye yazdı Berger ve o gece Omelek'e sigara ve tavuk kanadı tepsilerini getirmek için Ordu’dan helikopter istedi.

O sırada bir SpaceX teknisyeni olan Ed Thomas, Berger'e "Biz sadece adada yiyecek bekleyen vahşi hayvanlardık" dedi.

Helikopter pilotu inişi sıkıntılı görüyordu, içki ısmarlanacağı sözünü alınca inmeyi göze aldı

İlk başta, helikopterin ikmali yapması başarısız olabilirmiş gibi görünüyordu. Pilot, çalışanların fırlatma rampasında inşa ettikleri kulenin helikopterin inişi için güvensiz olduğunu söyleyerek inmeyi reddetti. Buzza pilota birkaç içki ısmarlayacağına söz verdikten sonra pilot malzemeleri helikopterin kapısından nihayet düşürdü.

Mühendisler tavuklarını afiyetle yedikten sonra işe geri döndüler.

SpaceX bir sonraki baharda ilk fırlatmayı denedi, ancak roket alev aldı ve okyanusa düştü.

Elon Musk moralleri nasıl düzeltti? 

Moralleri düzeltmek için Musk, yaklaşık üç düzine çalışan için Boeing 727'de bir Zero-G [yerçekimsiz ortam] uçuşu rezervasyonu yaptı, böylece astronotların hissettiği ağırlıksızlığı kısaca deneyimleyebildiler.

Mart 2007'de SpaceX'in ilk roketi nihayet uzaya ulaştı. Şirket üçüncü uçuşunu başlattığında, Omelek'teki çalışanlar sırayla yemek pişirecekleri iyi stoklanmış bir mutfak kurmuşlardı. Berger, ayrıca sınırsız içeceğin bulunduğu "soğutmalı deniz minibüsüne" de sahip olduklarını yazdı.

Altan, "İlk uçuşa kıyasla her şey harika bir lükstü, bu yüzden Omelek'te sonra durumu sevdik" dedi.

SpaceX artık Marshall Adaları'nda varlık göstermiyor. Şirket, Teksas, Boca Chica'daki tesislerinde yeni roket prototiplerini test ediyor.

Kaynak: Business Insider