Maddenin evreni bir arada tutmaya nasıl yardımcı olduğunu gösteren devrim niteliğindeki çalışması nedeniyle 2013 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görülen İngiliz fizikçi Peter Higgs hayata veda etti.

Fizikçi, 1964 yılında evrenin parçacıklar biçiminde tezahür edebilen, her yeri kaplayan bir öz içerdiğini öne sürdü. Bu fikir, dünyadaki pek çok devlete Higgs bozonları olarak bilinen özü bulmak için milyarlarca dolar harcama konusunda ilham verdi.

Atomun ve maddenin yapısının ve muhtemelen varoluşun kendisinin, 2012 yılında Higgs bozonunun deneysel keşfiyle doğruluğu kanıtlandı.

Nobel ödüllü fizikçi Leon Lederman, bozonu "Tanrı parçacığı" olarak tanımladı. Bir ateist olan Higgs ise bu adlandırmayı uygunsuz ve yanıltıcı buldu, ancak isim yerleşti ve fikre ve Higgs'e şöhret kazandırdı. Higgs’in kendisi keşiften bir yıl sonra 2013 yılında Nobel ödülü sahibi oldu.

Edinburgh Üniversitesi'nden yapılan açıklamada, fizikçinin pazartesi günü hayatını kaybettiği belirtildi.

Üniversite Peter Higgs’i "vizyonu ve hayal gücüyle bizi çevreleyen dünyaya dair bilgimizi zenginleştiren gerçekten yetenekli bir bilim insanı" olarak nitelendirdi.

Profesör Brian Cox, X'ten yaptığı paylaşımda, "Onunla birkaç kez tanışacak kadar şanslıydım ve ünlü bir fizikçi olmasının ötesinde -sanırım bazen bu onu utandırıyordu- her zaman büyüleyici ve alçakgönüllüydü. Higgs Bozonu formunda fizik yaptığımız sürece onun adı anılacak." diye yazdı.

1960'larda Higgs ve diğer fizikçiler evrenin yapı taşlarının neden kütleye sahip olduğunu açıklamaya yönelik bir fikir üzerinde çalıştılar.

Bu, fizikteki üç temel kuvveti (elektromanyetizma, zayıf ve güçlü nükleer kuvvetler) tek bir teoride açıklayabilen bir parçacık arayışını başlattı.

2012 yılında İsviçre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü'nün (Cern) Büyük Hadron Çarpıştırıcısını kullanan bilim insanları sonunda bu parçacığı keşfetti ve parçacığa “Higgs bozonu” adı verildi.

Bir yıl sonra Higgs'in çalışması, Belçikalı François Englert ile paylaştığı Nobel Ödülü'ne layık görüldü.

Higgs, ödül alacağının duyurulabileceği gün gazetecilerden kaçmak üzere yaşadığı, Edinburgh, Leith’de iyi biraları ile ünlü bir bara sığındı. Cep telefonu ve internetle arası hiç iyi olmayan fizikçiye ödülün açıklanacağı gün saatlerce ulaşılamadı. Bardan çıkan fizikçi bir sergiye giderek kaçışını sürdürdü. İsveç Akademisi Peter Higgs’in aldığı ödülü planlanandan saatler sonra açıklayabildi. Fizikçi evine döndüğünde kapısında sadece bir fotoğrafçı olmasını bu kaçış planına bağladı.

BBC’nin haberine göre, teorisinin kendisine getirdiği ilgiden rahatsız olan utangaç biriydi. Duyuru yapıldığında gözünden akan yaşı sildi ve gazetecilere şunu söyledi: "Bazen haklı olmak çok güzel."

Cern'in başkanı Fabiola Gianotti, BBC’ye verdiği demeçte, "Peter çok özel bir insandı, dünyanın her yerindeki fizikçiler için son derece ilham verici bir kişilikti, nadir görülen alçakgönüllü bir adamdı, harika bir öğretmen ve fiziği çok basit ama yine de derinlikle açıklayan biriydi. Çok üzgünüm ve onu çok özleyeceğim." dedi.

Oxford Üniversitesi Fizik Profesörü Alan Barr, Higgs'in evren anlayışımız üzerindeki büyük etkisini onurlandırdı: "Kütleden parçacıklara, elektronlardan üst kuarklara kadar tüm evreni kaplayan bir alanın varlığını öne sürdü. Aynı zamanda gerçek bir beyefendiydi, alçakgönüllü ve kibardı, her zaman başkalarına gereken önemi verirdi ve gelecek nesil bilim insanlarını ve akademisyenleri nazikçe cesaretlendirirdi" dedi.

Kaynaklar: BBC – The Guardian