Washington Üniversitesi'nden David Baker ve İngiltere'deki Google DeepMind şirketinden Demis Hassabis ve John M. Jumper'a bugün verilen Nobel Kimya Ödülü, bu seneki Nobel ödüllerinde yapay zekayı içeren ikinci ödül oldu.

Londra'daki Google DeepMind'da çalışan Jumper ve Hassabis, bir proteinin yapısını dakikalar içinde doğru bir şekilde tahmin edebilen yapay zeka platformu AlphaFold'u tasarladı. Nobel Komitesi, platform sayesinde araştırmacıların artık antibiyotik direncini daha iyi anlayabildiğini ve plastiği parçalayabilen enzimlerin görüntülerini oluşturabildiğini söyledi.

Washington Üniversitesi'nden David Baker'ın bilgisayar yazılımı kullanarak "diğerlerinden farklı yeni bir protein" tasarladığı kaydedildi.

Nobel Kimya Komitesi üyesi Johan Aqvist, çarşamba günü yaptığı açıklamada, bu yılki ödül sahiplerinin çalışmalarının etkisinin "gerçekten çok büyük" olduğunu ve halihazırda ilaçların ve diğer teknolojilerin geliştirilmesine uygulandığını söyledi. "Proteinlerin nasıl çalıştığını anlamak için neye benzediklerini bilmeniz gerekir ve bu yılki ödül sahipleri de bunu yaptı."

Ödül, yapay zekayı içermesi nedeniyle teknolojinin bilimsel araştırmalardaki artan önemini vurguladı. 

Proteinler ve enzimler, virüslerin, bakterilerin, insan vücudunun ve diğer tüm canlıların davranışlarını yönlendiren mikroskobik mekanizmalardır. Proteinler üç boyutlu şekillere bükülüp katlanmadan önce kimyasal bileşikler dizisi olarak hareket ederler ve bu şekiller ne yapıp ne yapamayacaklarını tanımlar. Bilim insanları onlarca yıl boyunca, tek tek proteinlerin kesin şeklini saptamaya çalışarak aylarca hatta on yıllarca uğraştılar.

AlphaFold'un insan Mediator protein kompleksinin bir alt birimi için öngördüğü yapı. 

Komite, araştırmacıların "Dünya organizmalarını haritalarken bugüne kadar araştırmacıların keşfettiği 200 milyon proteinin neredeyse tamamının yapısını da tahmin ettiğini" söyledi.

Kaynaklar: The New York Times – Wall Street Journal