İsrail Güvenlik Kabinesi, Hamas ile uzun zamandır beklenen ateşkes anlaşmasını resmen onayladı. Anlaşma, Gazze'deki çatışmalara ara verilmesini ve terör örgütünün 15 aydır elinde tuttuğu onlarca rehinenin serbest bırakılmasını öngörüyor.
İsrail Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamaya göre, güvenlik kabinesinin 11 oy hakkı bulunan üyesi anlaşmayı basit çoğunlukla onayladı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun güvenlik kabinesi ve İsrail hükümeti, tarafların müzakerecilerinin anlaşmayı imzalamasının ardından barış anlaşmasını kabul etti.
Ateşkeste I. Aşama
Üç aşamada gerçekleşmesi beklenen ateşkesin pazar günü başlayacak olan birinci aşamasında,
►İsrail tarafından rehin tutulan yüzlerce Filistinlinin serbest bırakılması karşılığında 33 İsrailli rehinenin kademeli olarak serbest bırakılmasıyla 42 gün boyunca çatışmalar durdurulacak.
►Rehine olarak tutulan sivil ve askerlerden oluşan 97 kişiden yalnızca 60'ının hayatta olduğu düşünülüyor.
►Ateşkesin ilk günü, yani pazar günü Hamas üç rehineyi serbest bırakacak, ardından yedinci günde dört kişiyi daha serbest bırakacak. Bundan sonra, ilk altı haftalık süre boyunca haftalık serbest bırakmalar olacak.
►İsrail, Gazze'den serbest bırakılan her sivil rehine karşılığında 30 Filistinli kadın, çocuk ve yaşlıyı serbest bırakacak. Serbest bırakılan her kadın İsrailli asker için Yahudi devleti, 30'u müebbet hapis cezasıyla karşı karşıya olan 50 Filistinli tutsağı teslim edecek.
►İsrail'e iade edilen cesetler için, 7 Ekim 2023'te savaşın başlamasından bu yana İsrail tarafından Gazze'den alıkonulan tüm Filistinli kadınlar ve çocuklar serbest bırakılacak. Bu arada, İsrail güçleri Gazze'de ve İsrail sınırına yakın bir tampon bölgeye çekilecek ve bu da yerinden edilmiş Filistinlilerin Gazze Şehri ve Kuzey Gazze'deki evlerine dönmelerine olanak tanıyacak.
►Ateşkes süresince Gazze'ye günlük yaklaşık 600 tır insani yardım malzemesi götürülecek. Bunlardan 50'si yakıt taşıyacak.
►Anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin görüşmeler, birinci aşamanın 16'ncı gününde başlayacak.
ABD'li yetkililer, ateşkesin ilk aşamasında rehin tutulan Amerikalı Sagui Dekel-Chen ve Keith Siegel'in serbest bırakılmasının beklendiğini söyledi. İsrail askeri olan bir diğer ABD vatandaşı Edan Alexander'ın ise daha sonraki bir tarihte serbest bırakılacağı bildirildi.
II. Aşama
►İsrail ile Hamas arasında daha ileri bir anlaşmaya varılması halinde, kalan tüm rehinelerin serbest bırakılması ve karşılığında İsrail'in bu aşamada Gazze'den tamamen çekilmesi gerekiyor.
İkinci aşamaya geçmek zor olabilir, çünkü İsrail terör örgütünün askeri ve siyasi gücü ortadan kaldırılıncaya kadar tamamen geri çekilmeyeceğini bildirdi.
Hamas, tüm İsrail birlikleri gidene kadar son rehineleri serbest bırakmayacağını duyurdu. Hamas'ın iktidardan çekilmeyi kabul etmesi gerekiyor ki şimdilik iktidardan ayrılmaya istekli olduğunu ima etti.
Taslak anlaşma, birinci aşamanın sonuna kadar ikinci aşama anlaşmasına varılması gerektiğini belirtirken, Hamas’ın, bir anlaşmaya varılana kadar geçici barışın devam edebileceğine dair yazılı garantiler talep ettiği ancak ABD, Mısır ve Katar'ın sözlü güvencelerine uyacağı bildirildi. İsrail ise bunu kabul etmedi ve hava saldırıları potansiyel olarak tekrar başlayabilir.
III. Aşama
►Üçüncü ve son aşama ise Hamas'ın, Gazze'de kalan rehinelerin cesetlerini, uluslararası denetim altında, yerle bir edilmiş Filistin topraklarında 3 ila 5 yıllık bir yeniden inşa planı karşılığında takas etmesini içerecek.
Anlaşmanın ikinci aşaması, ateşkesin başlamasından 16 gün sonra başlayacak ve müzakerelerde her iki taraf için sorun teşkil eden pek çok ayrıntının bu aşamada çözülüp çözülmeyeceği belirsizliğini koruyor.
Çatışmaların azaltılması sürecinin bu aşamasında anlaşma, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki tüm güçlerini çekmesini öngörüyor. İsrail, Hamas'ın askeri ve siyasi kapasitesinin tamamen yok edildiğine dair güvence verilmeden bu talebi kabul etmek istemiyor.
İkinci aşamada ayrıca askerler de dahil olmak üzere kalan tüm rehinelerin serbest bırakılması isteniyor. Bu, Hamas için bir sorun teşkil ediyor. Zira Hamas, İsrail'in Gazze'deki askerlerini çekmesi halinde tüm rehineleri serbest bırakmayacağını söylüyor.
İsrail’de Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir anlaşmaya karşı oy kullandı. Likud partisi milletvekilleri Dudi Amsalem ve Amit Halevi de anlaşmaya karşı çıktı.
İsrail Genelkurmay Başkanı Korgeneral Herzi Halevi, "Gelecekte kaçırılacak olan birçok kişi, bundan etkilenecek yüzlerce ve binlerce ölü ve yaralı, tüm İsrail vatandaşları ve İsrail Devleti'nin önümüzdeki yıllardaki siyasi ve güvenlik durumu için bu feci bir karardır." dedi.
Dini Siyonist Parti Milletvekili Simcha Rothman, "Ortaya çıkan anlaşma İsrail için tehlikeli. Kesinlikle zafer gibi görünmüyor." dedi.
Ben-Gvir'in hükümetten ayrılma planı
Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir daha önce X'den yaptığı paylaşımda, "Eğer 'anlaşma' geçerse, hükümetten ağır bir yürekle ayrılacağız ve ben de son iki yıldır tüm gücümü yatırdığım bir görevi bırakacağım." demişti.
"Netanyahu'nun başbakan olarak kalmasını sağlayacağım, ancak imzalanan anlaşma felaket olduğu için ben ayrılacağım" diye devam etmişti.
Itamar Ben-Gvir, "Ellerinde kan olan yüzlerce teröristi serbest bırakıyor, serbest bırakıldıklarında bir sonraki Yahudi'yi öldürmeye çalışacaklar. Amaçları Yahudileri öldürmekken binlerce teröristin silahlarla Kuzey Gazze'ye dönmesine izin veriyor. İsrail'in Philadelphia Koridoru'ndaki savunma kabiliyetlerine zarar veriyor ve bize çok kan kaybettiren savaşta elde ettiğimiz tüm başarıları boşa çıkarıyor." iddiasında bulundu.
İsrail, ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin görüşmelerin başarısız olması durumunda Gazze'de savaşa devam etmek için Trump'tan garanti aldı
Jerusalem Post gazetesi bir kaynağın Netanyahu'nun Din Hizmetleri Bakanı Michael Malkieli (Shas) Maariv’e "Hem Biden hem de Trump yönetimleri, ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin görüşmelerin başarısız olması ve İsrail'in güvenlik taleplerinin karşılanmaması durumunda, İsrail'in ABD desteğiyle Gazze'de savaşmaya devam edebileceğine dair garanti veriyor." dediğini aktardı.
Kaynaklar: NY Post – Jerusalem Post
Yorumunuz