Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne adaylığını koyan sıra dışı bir kadın: Arora Akanksha

34 yaşındaki Arora Akanksha 4 senedir çalıştığı Birleşmiş Milletler'de BM Genel Sekreterliği'ne adaylığını resmen koydu. Akanksha, BM'yi amaçlarının dışına çıkmakla ve politikacılara hizmet etmekle eleştiriyor.

34 yaşındaki Arora Akanksha, 4 sene önce çalışmakta olduğu uluslararası muhasebe firmasından ayrılarak denetçi olarak Birleşmiş Milletler'de işe başladığında, bu kadar genç yaşta, hiçbir diplomatik tecrübesi olmaksızın BM Genel Sekreterliği’ne aday olacağını elbette tahmin etmiyordu.

Daha çok kendi birikimlerinden oluşan 30.000 dolarlık bir kampanya bütçesi ile bir web sitesi kuran Arora Akanksha, Birleşmiş Milletler'in bir sonraki lideri olmak için adaylığını resmen ilan etti.

Hem Hindistan vatandaşı hem de Kanada vatandaşı olan Akanksha, 2022-27 dönemi başkanlığı için BM’ye resmi bir başvuru mektubu sundu. BM’nin amacına uygun hareket etmediğini belirten Arora Akanksha’nın beklenmedik adaylığını henüz hiçbir ülke resmen onaylamadı. Ama Arora’nın cesareti, 193 üyeli bir örgüt olarak BM liderlerinin, tarihsel olarak arka oda pazarlıklarına dayanan opak seçim süreçlerine şimdiden dikkat çekti.

BM Genel Sekreterliği seçim süreçleri yıllar öncesine kıyasla daha şeffaf hale gelmiş olsa da, ekim ayında yapılacak seçimlerde, görevdeki, 72 yaşındaki kıdemli Portekizli devlet adamı António Guterres'in ikinci bir dönem daha kazanması bekleniyor.

"BM'nin yaklaşık 56 milyar dolar olan toplam yıllık gelirinde, harcanan her doların yalnızca 29 senti gerçek amaçlara gidiyor"

Arora Birleşmiş Milletler’in savurgan, başıboş, ataerkil ve dünyanın dört bir yanındaki 44.000 kişilik kadrosunun genç üyelerine karşı patronluk tasladığını söyleyerek, BM’nin gerçek amacından uzaklaştığını ve insanlara değil, politikacılara hizmet ettiğini savunuyor. BM'nin yaklaşık 56 milyar dolar olan toplam yıllık gelirinden, harcanan her doların yalnızca 29 sentinin gerçek amaçlara gittiğini belirtiyor.

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Denetim Koordinatörü Arora, bir röportajda “Kaynaklarımızı konferanslar düzenlemek, rapor yazmak için harcıyoruz. Reklam amaçlı tüm bu anlamsız faaliyetler arasında neden var olduğumuza, ne yapmamız gerektiğine dair rotamızı kaybettik" diyor.

Arora Akanksha, Birleşmiş Milletler özel bir şirket olmuş olsaydı, "işsiz kalmış bir şirket olurdu” demekten de çekinmiyor.

"Mültecilerin yarısı mülteci kamplarına erişemiyor ve temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor"

Web sitesinde, BM'nin en büyük sorunu olarak, 'büyüyen mülteci krizi'ne değinen Akanksha, mültecilerin yarısının mülteci kamplarına erişemediğini ve barınma, güvenlik, gıda, su, temizlik, sağlık gibi temel ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını kaydediyor. Sonuç olarak, mülteciler insan ticaretine maruz bırakılarak, geçimlerini sağlamak ve hayatta kalmak için terör örgütlerine katılmaya zorlanıyor ve bu süreç insan hakları ihlalleri, küresel barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit oluşturuyor.

Dostları ve destekçileri, Arora’nın cesaretine ve fikirlerini ifade etme tutkusuna hayran.

2019'da Arora ile çalışan Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'ndan bir meslektaşı Pauline Pamela Pratt, hakkında "Korkusuz. Kendisi üzerinde yetkisi olan insanlar arasında bile, kendisi olmaktan korkmuyor" dedi.

Pratt, Arora’nın genel sekreterliğe aday olmayı planladığını öğrendiğinde önce bir şaşkınlık geçirdiğini "ama sonra neden olmasın” diye düşündüğünü belirtti.

Bazıları kadının 75 yıldan uzun süredir Birleşmiş Milletleri şekillendiren jeopolitik güçler konusunda safça düşünen bir figür olduğunu düşünüyor. Bazıları ise örgütü eleştiren Arora Akanksha’nın BM'de seyahat masrafları ve uzaktaki operasyonları yürütmenin maliyetlerini tam olarak nasıl azaltacağını merak etmiyor değil.

Dahası, BM’de genel sekreterlik güçlü bir kürsüye sahip görünse de pozisyon gerçekte çok az güce sahip ve onu da gerçek güce sahip Güvenlik Konseyi'nin veto yetkisine sahip beş daimi üyesine, İngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri’ne borçlu. Nihayetinde kimin seçildiği konusunda belirleyici rol oynayan da bu beş daimi üyedir.

Kampanyası nedeniyle işinden izinli olan Arora, iş arkadaşlarından çok sayıda olumlu mesaj gönderildiğini ve web sitesinde 2.600'den fazla oy aldığını belirtiyor. Birkaç ay içinde BM büyükelçilerine fikirlerini savunmayı umuyor.

Arora, "Burası meydan okuyan bir yer bile değil, çünkü adaylar ülkelerden siyasi olarak geçiyorlar ve müzakere ediliyorlar. Yani evet, bu doğrudan bir meydan okuma ve oyuna girmek veya başka bir şey oynamak istemiyorum, sadece dürüst bir kampanya yürütmek istiyorum" dedi.

Arora Akanksha, Hindistan’ın kuzeydeki bir eyaletinde Haryana'da doğdu ve çocukluk yıllarını, her ikisi de doktor olan ebeveynlerinin taşındığı Suudi Arabistan'da geçirdi. 9-18 yaşları arasında Hindistan'da yatılı okula gitti ve ardından Kanada'ya taşınmaya karar verdi. Kanada’da York Üniversitesi'nden onur derecesiyle mezun oldu ve uluslararası muhasebe ve danışmanlık firması PricewaterhouseCoopers’ın Kanada merkezinde denetim müdürü olarak çalıştı.

"Hayranlığı kısa bir süre sonra şoka dönüştü"

Aralık 2016'da Birleşmiş Milletler tarafından iç mali kontrollerini iyileştirmek için işe alınan Arora, örgüte olan hayranlığının kısa sürede şoka dönüştüğünü söyledi.

Ona göre, "Sistem dışarıdan çok harika ama işleri halletmek için hiçbir tutarlılık yok.”

BM’de işe başlamasına sadece birkaç hafta kala, işten sonra aracıyla bir taksiye çarptı ve bir hastane yatağında kırık sol diziyle yatarken, "Ölseydim, mirasım ne olurdu?" diye düşündü.

Bunun kendisi için "büyük bir uyanış anı" olduğuna kaydediyor.

Arora BM’de işe başladığı o yaz Uganda'da çalışırken çamur yiyen bir çocukla karşılaştığını söyledi. Bu görüntüyü unutamıyordu. New York'ta kıdemli bir BM yetkilisine bundan bahsettiğinde yetkilinin görünüşte duyarsız tepkisi onu şaşırtmıştı.

"Çamurda demir vardır" diyen Arora, hayatında ilk kez suskun kaldı.

Değişim, "benim için en büyük tetikleyicilerden biriydi" diyen kadın aday, BM tarihi hakkında daha fazla şey öğrenmeye başladı ve çalışmaya devam ederken okula geri döndü. Columbia Üniversitesi'nin kamu yönetimi yüksek lisans programına katıldı ve bir zamanlar Birleşmiş Milletler'de stajyerlik yapmış ve Haiti'deki geniş ailesi kolera salgınından muzdarip, bir Haitili-Amerikalı olan Anne-Carine Frederique ile tanıştı.

Birleşmiş Milletler'e yönelik ortak eleştirilere sahip olan, Columbia Üniveristesi’nin işletme okulunda çalışan Frederique artık Arora’nın genel sekreter kampanyasını yönetmeye yardım ediyor.

Arora, güçlü Birleşmiş Milletler figürlerinden açıkça onay almamış olsa da, cesareti kırılmadı.

İrlanda'nın eski cumhurbaşkanı Mary Robinson'dan Akanksha'ye destek

Eski bir İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve bir zamanlar genel sekreter adayı olarak kabul edilen İrlanda'nın eski cumhurbaşkanı Mary Robinson, e-postayla gönderdiği bir açıklamada, Arora'nın adaylığının "tamamen sağlıklı" olduğunu ve memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Açıklamasında, "Arora Akanksha'nın daha fazla kadın ve genç personeli yönetim ve liderlik rollerine teşvik etme ihtiyacıyla ilgili endişelerini paylaşıyorum" dedi.

BM Genel Sekreteri Guterres’in cinsiyet meseleleriyle ilgili sicilini derecelendiren ve geçen yıl António Guterres’e B veren Uluslararası Kadın Araştırma Merkezi’nin üst düzey politika ve savunuculuk müdürü Lyric Thompson, Arora’nın adaylığının küçümsenmemesi gerektiğini söyledi.

Thompson, "Bir süredir feminist liderliğe artan talep var" dedi. Thompson, ABD’nin Demokrat Parti’nin güçlü temsilcilerinden Alexandria Ocasio-Cortez (A.O.C) ve Yeni Zelenda Başbakanı Jacinda Ardern’e kadar “genç kadınların seslerini daha çok duymalıyız” dedi.

Kaynak ve fotoğraflar: The New York Times

Ayrıca Bkz. https://unow.org/