Rusya Devlet Başkanı, perşembe günü Avrupalıları Ukrayna'daki çatışmayı körüklemek, çözümünü engellemek ve "sürekli bir tırmanışı" teşvik etmekle suçladı ve aynı zamanda Avrupa’nın "militarizasyonuna" dikkat ettiğini söyledi.

Soçi’den gözdağı

Avrupa, Rusya'nın karma savaşıyla karşısında harekete geçmeye çalışırken, Vladimir Putin, silahlanmaya ve Ukrayna'ya yardım etmeye devam ederse "çok ikna edici bir yanıt" vereceği tehdidinde bulundu.

2 Ekim Perşembe günü, Karadeniz kıyısındaki Soçi'de düzenlenen bir forumda konuşan Rus lider, adeta dişlerini gösterdi. "Almanya, ordusunun bir kez daha Avrupa'nın en güçlü ordusu olması gerektiğini söylüyor. (...) Bakalım bu ne anlama geliyor. Rusya'nın yanıtının çok da uzun sürmeyeceğinden kimsenin şüphesi yok." diye vurguladı.

Avrupa’yı suçladı

Avrupalıları Ukrayna'daki çatışmayı körüklemekle, çözümünü engellemekle ve "sürekli bir tırmanışı" teşvik etmekle suçlayan Vladimir Putin, savaşın patlak vermesiyle hiçbir ilgisinin olmadığını ısrarla vurguladı. "Biz hiçbir zaman askeri bir çatışmaya girmedik" dedi ve Avrupa’nın "militarizasyonuna" dikkat ettiğini belirtti. Dahası, düşmanlıkların devam etmesinden kendisini sorumlu tutanların sadece Avrupalılar olduğunu belirtti. "Ne yazık ki şimdiye kadar çatışmayı durdurmak mümkün olmadı. Sorumluluk (...) bir azınlıkta, özellikle de çatışmayı daha da kötüleştirmeye devam eden Avrupa'da." ifadelerini kullandı.

İronik bir şekilde, Vladimir Putin, "Ruslarla savaşı yakın bir ihtimal olarak gören Avrupa yönetici elitinin histerisi”nden bahsetti, Avrupa’yı "Avrupa şehirlerinin sokaklarında olup bitenler" de dahil olmak üzere kendi sorunlarıyla ilgilenmeye çağırdı. 28 Eylül'de Fransa'da ele geçirilen Rus "hayalet filo" gemisiyle ilgili olarak, "söz konusu tankerin Rusya ile ne ölçüde bağlantılı olduğunu bilmediğini" söyleyerek masum rolü yaptı ve geminin ele geçirilmesini "korsanlık" olarak nitelendirdi.

Rus propagandasında savaş senaryoları

Rus propagandacılar, liderleriyle birlikte son günlerde NATO'nun Rusya'ya karşı hazırladığı iddia edilen savaşın yakınlığı hakkında sürekli yayın yapıyor. Fransa'nın Saint-Nazaire (Loire-Atlantique) açıklarında Rus petrolü yüklü 'Pushpa' adlı tankere el koyması, sosyal medyayı hareketlendirdi. Rus savaş yanlısı Telegram kanalı Colonelcassad’ın bir paylaşımında, "Size hatırlatmak isterim ki, İran petrol tankerlerinin ele geçirilmesine karşılık Tahran da Batılı petrol tankerlerini ele geçirdi. Batı sadece güçten anlar. Şimdi tahammül sınırlarını zorluyorlar" denildi.

Telegram kanalında gündemi belirleyen propagandacı Aleksey Naumov, "'Hayalet filo'yu çevreleyen durum yeni bir tırmanışın kaynağı olabilir: Rusya bu tankerlere kendi savaş gemileriyle eşlik edecek, Avrupa Birliği [AB] ülkeleri ise onları durdurmanın yollarını arayacak. Her geçen gün Rusya ile AB arasında doğrudan bir çatışmanın potansiyel noktasına yaklaşıyoruz." diye yazdı.

Rus medyası, Avrupa'ya yönelik gerginliğin tırmanmasını, MiG-31'lerin Estonya hava sahasına girmesini, Polonya, Romanya, Litvanya, Danimarka ve en son Almanya'ya yönelik İHA’ları, Letonya'ya yönelik siber saldırıyı ise tamamen görmezden geldi.

Rusya’da enerji kriziyle ekonomide sıkıntılar

Kremlin'in saldırganlığının artması, ekonomisi ve savaşı etrafındaki ilmiğin daralmasıyla açıklanıyor. Wall Street Journal'a göre, ABD eşi benzeri görülmemiş bir hareketle Ukrayna'ya, Rus topraklarında bulunan enerji hedeflerine, rafinerilere, petrol boru hatlarına ve enerji santrallerine yönelik uzun menzilli saldırıları yönlendirmesine yardımcı olmak için istihbarat desteği sağlayabilir.

Ancak Rusya, tesislerine yönelik Ukrayna'nın birden fazla insansız hava aracı saldırısı nedeniyle zaten büyük bir enerji sorunuyla karşı karşıya. Sadece birkaç ay içinde Ukraynalılar ülkenin rafinaj kapasitesini %38 oranında azaltmayı başardı. Rusya’da benzin kıtlığı hissediliyor ve bu da kısıtlamalara, kuyruklara ve benzin istasyonlarının kapanmasına neden oluyor. Kırım'da, Hazar Denizi'nin kuzeyindeki Astrahan'da ve Rusya’nın Uzak Doğu'sunda, benzin doldurma işlemi artık karneyle araç başına on veya yirmi litreyle sınırlandırılmış durumda.

Trump’la Putin arasında gerginlik

Endişe verici bir diğer konu ise ABD Başkanı Donald Trump'ın, Kiev'e 2.500 kilometre menzilli Tomahawk seyir füzeleri tedarik etmeyi düşünmesi. Bu duruma çok sinirlenen Vladimir Putin, bu teslimatın sonuçları konusunda uyardı ve "Amerikan personelinin doğrudan katılımı olmadan Tomahawk'ların kullanılmasının imkânsız" olması nedeniyle bunun "ABD ile ilişkilerde yeni bir gerginliğe" işaret edeceğini söyledi.

Dondurulan Rus varlıkları tartışması

Ancak Putin, Brüksel’in Ukrayna’ya ‘tazminat kredisi’ olarak Rusya Merkez Bankası’na ait ve 2022’den bu yana dondurulmuş olan varlıkların büyük bölümünü -Belçika’daki Euroclear kasasında bulunan 140 milyar avroyu- vermeyi düşündüğüne dair hiçbir şey söylemedi. Oysa savaş tazminatı ödemek zorunda kalma fikrine öfkelenen Rus yetkililer, "kovuşturma" tehdidinde bulunuyor ve tıpkı Devlet Duması milletvekili Aleksandr Borodai gibi, "Avrupa Komisyonu'nun Ukrayna'yı Rusya'nın dondurulan varlıkları üzerinden finanse etmesinin bir savaş eylemi teşkil ettiğini" iddia ediyorlar. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov çarşamba günü AB planını "hırsızlık" olarak nitelendirdi.

“Altın yumurtlayan kaz” benzetmesi

Dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı, Avrupa devlet ve hükümet başkanları arasındaki görüşmelerin merkezinde yer alıyor. Uzun zamandır gündemde olan bu konu, ABD’nin Ukrayna’ya yönelik mali yardımdan çekilmesinden bu yana daha da aciliyet kazandı. Belçika Başbakanı Bart De Wever, perşembe günü Kopenhag’daki bir Avrupa zirvesinin oturum aralarında düzenlenen basın toplantısında, bu varlıklar ‘biraz altın yumurtlayan tavuk gibi’ nitelendirmesini yaptı.

Bart De Wever, perşembe günü Kopenhag’daki bir Avrupa zirvesinin oturum aralarında düzenlenen basın toplantısında. ‘Şimdi soru, tavuğu yiyip yiyemeyeceğimizdir.’ diye sordu. Belçika, Moskova’dan gelebilecek davalardan ve daha da kötüsünden endişe ederek bu borcun sorumluluğunu tek başına üstlenmek istemiyor. Belçika merkezli uluslararası menkul kıymet takas ve saklama kuruluşu Euroclear’in yöneticisinin şu anda ‘yakın koruma’ altında olduğunu da hatırlattı.

Putin’den misilleme kararı ve Rusya'daki mülklere el koyma politikası

Tetikte olan Vladimir Putin, salı günü Rusya Federasyonu'nda faaliyet gösteren çeşitli Rus ve yabancı şirketlerin satışının hızlandırılmasını yetkilendiren bir misilleme kararı imzaladı.

Bankacılıktan tüketim mallarına kadar çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren yüzlerce Batılı şirket (Auchan (Fransa), Unicredit SpA (İtalya), Raiffeisen Bank International AG (Avusturya), PepsiCo ve Mondelez International Inc. (ABD) ve daha birçok şirket karardan etkilenebilir. Birçok yabancı girişimci, hisselerini neredeyse sıfıra satarak Rusya’yı terk etti. Diğerleri ise varlıklarını vergi cennetlerinde yerleşik, şeffaflıktan uzak yapılara aktararak ülkeyi terk etmiş gibi yaptı.

Kararname, aşırıcılık, yolsuzlukla suçlanan veya sahipleri yabancı pasaport sahibi olan Rus şirketlerine el konulmasını kolaylaştırıyor. El konulan mülkler çoğunlukla devlet tarafından yeni sahiplerine satılıyor. Moskova merkezli hukuk firması Nektorov, Saveliev & Partners'ın tahminlerine göre, 2022'de Ukrayna'nın tam kapsamlı işgalinin başlamasından bu yana yürürlükte olan bu el koymalar, Rus bütçesinin şimdiye kadar 3,9 trilyon ruble (yaklaşık 41 milyar avro) geri kazanmasını sağladı.

Kaynak: Le Monde