Tesla, 2020'de ilk tam yıllık net gelirini açıkladı. Tesla’nın geçen çarşamba günü açıkladığı rakamlara bakılırsa, 2003 yılında kurulan şirket tam 18 yıl sonra ilk kez kâra geçti. İlginç olansa Tesla’nın kâra geçmesinin araba satışlardan değil, kredi satmaktan kaynaklanması…

Elektrikli otomobil üreticisi, 2019'da 862 milyon dolarlık kaybın aksine pandemi şartlarında, 2020'de 721 milyon dolar kazandığını açıkladı. Ancak 2020’nin dördüncü çeyrek kazançları analistlerin beklentilerinin altında kaldığı için Tesla'nın hisseleri Çarşamba günü yaklaşık % 5 düştü. 

Tesla’nın hisse değerlerindeki düşüşün başka bir nedeni ise otomobil satışından ziyade 2025 hedefine yönelik regülasyonlar sayesinde kredi satışlarından kâr etmesi.

Hem AB hem ABD'nin bazı eyaletleri CO2 emisyonlarını azaltma hedefine ulaşmak için 2025 yılına kadar otomobil üreticilerinin belirli bir yüzde ile sıfır emisyonlu araç satmasını şart koşuyor. 

Bu hedeflere ulaşamayan otomobil üreticileri hedefleri karşılayan başka bir otomobil üreticisinden yasal krediler satın almak zorunda. Örneğin, yalnızca elektrikli arabalar satan Tesla gibi bir şirketten kredi satın alabilirler. 

Sistem şu şekilde işliyor: Tesla, elektrikli araçlar satması sayesinde otomotiv için yasal krediler alıyor. Tamamen elektrikli bir otomobil üreticisi olduğu için devlet emisyon standartlarını ve diğer yasal gereklilikleri karşılamak üzere gereken minimum miktarla kıyaslandığında, şirket bu tür kredilerin fazlasını alıyor. Tesla, bu fazla kredileri sınırlı elektrikli araç üretimi yapabilen ve yasal standartlara uyum sağlayamayacak geleneksel otomobil üreticilerine satıyor.

Tesla’nın geçen yıl diğer otomobil firmalarına sattığı 1.6 milyar dolarlık kredi, Tesla'nın 721 milyon dolarlık net gelirinden çok daha ağır bastı. Tesla'nın sattığı krediler o dönemdeki toplam gelirinin % 5'inden azını oluştururken, işletme kârının % 85'ine katkıda bulundu. Bu da diğer otomobil üreticilerine sattığı krediler olmazsa Tesla'nın 2020'de zarar edeceği anlamına geliyor.

Konu hakkında CNN International’a konuşan GLJ Research'ten Gordon Johnson, Tesla yönetimi için "Bu adamlar araba satarak para kaybediyor. Kredi satarak para kazanıyorlar” diyor.

Tesla'nın üst düzey yöneticileri, şirketin kredi satışlarından gelen nakit kaynağına güvenemeyeceğini kabul ediyor. 

Tesla'nın Finans Direktörü Zachary Kirkhorn,"Uzun vadede, yasal kredi satışları işin önemli bir parçası olmayacak ve işi bunun merkezinde planlamıyoruz. Önümüzdeki çeyreklerin belirli bir kısmında kredi satışlarının güçlü kalmaya devam etmesi mümkündür. Bunun olmaması da mümkündür” açıklamasını yaptı.ABD’de otomobil satışlarının belirli bir yüzdesinin sıfır emisyonlu araçlardan oluşmasına yönelik yasal düzenleme, otomobil üreticilerinin hedefi tutturamadıklarında Tesla gibi bir üreticiden kredi satın almasını gerektiriyor. Bu düzenlemeyi ABD'de kabul eden 11 eyalet, Kaliforniya, Kolorado, Connecticut, Maine, Maryland, Massachusetts, New York, New Jersey, Oregon, Rhode Island ve Vermont olarak sıralanıyor.

Tesla, diğer birçok şirketin yaptığı gibi, diğer kârlılık göstergelerini de rapor ediyor. Ve bu göstergelere göre, kârlar, kredi satışlarına bağlı olmayacak kadar büyük.

Şirket, 2020'de 2,5 milyar dolarlık düzeltilmiş net gelir bildirdi. 2,8 milyar dolarlık serbest nakit akışına sahip olduğunu açıklayan Tesla’nın nakit akışı bir yıl öncesine göre % 158 arttı. Bu da Tesla'nın nakit yaktığı ve paranın bitmesi tehlikesiyle karşı karşıya olduğu 2018'den bu yana, açık arayla nakit akışında bir yükselişe sahip olduğunu gösteriyor. Bu kârlılığın, Tesla hisselerinin bir yıldan uzun süredir bu kadar iyi performans göstermesinin nedenlerinden biri olduğu düşünülüyor.

Ancak ABD'de önde gelen bir teknoloji analistlerinden Gene Munster'a göre, şirketin kârlılığına ilişkin olarak Tesla’nın içinde şüpheciler ve şirketin adanmışları arasında büyüyen bir tartışma var ve Tesla'nın gerçekten kârlı olup olmadığı şirket içinde "kutsal bir savaş" haline geldi. 

Şüpheciler kredilerin net geliri hâlâ nasıl aşabildiğine çok fazla odaklanıyor. Adanmışlar ise kredi satışları hariç, otomotiv brüt kâr marjının şirketin finansal başarısı için en iyi barometre olduğunu iddia ediyor ve satışların Tesla'nın kârı için “öncü bir gösterge" olduğunu savunuyor. Nihayetinde analiste göre "General Motors'un ve Volkswagen'in elektrikli araç satışlarından bu temelde para kazanma şansı yok."

Tesla'nın yüksek hisse senedi performansı, 2020'de % 743 artışla, şirketi dünyadaki en değerli ABD şirketlerinden biri haline getirdi. Yine de 2020'de sattığı 500.000 otomobil, dünya çapında satıldığı tahmin edilen 70 milyondan fazla araç karşısında çok düşük bir rakam olarak kalıyor.

Tesla hisseleri, şu anda kabaca dünya çapında otomobillerin % 90'ından fazlasını satan 12 büyük otomobil üreticisininki kadar değere sahip. Tesla'nın sahip olduğu, diğer otomobil üreticilerinin sahip olmadığı şeyse hızlı büyümedir. Şirket, önümüzdeki yıllarda yıllık satış artışının % 50 olacağını öngörüyor ve diğer otomobil üreticileri salgın öncesi döneme geri dönme mücadelesi verirken 2021'de satışlarının daha da iyi olmasını bekliyor. Tüm endüstri, hem küresel olarak daha katı küresel ısınmayı azaltmaya ilişkin düzenlemelerin gereklerini yerine getirmek hem de elektrikli araçlar için artan iştahı karşılamak adına tamamen elektrikli bir geleceğe doğru ilerliyor. Öte yandan elektrikli araçlar kısmen daha az işçilik, daha az parça gerektiriyor ve geleneksel benzinle çalışan arabalara göre daha az maliyetliler.

Tesla, elektrikli otomobillerin lider üreticisi olsa da, neredeyse her otomobil üreticisi kendi elektrikli araçlarını piyasaya sürdüğü için artan bir rekabetle karşı karşıya.

Volkswagen, Avrupa'nın çoğunda elektrikli araç satışları açısından Tesla'yı geçti. General Motors geçen hafta 2035 yılına kadar tamamen emisyonsuz araba üretimine geçmeyi hedeflediğini açıkladı.
Kaynaklar: CNN Int-New York Times