İngiliz bağımsız milletvekili, İşçi Partisi eski lideri Jeremy Corbyn’in 8 Ocak’ta İngiltere Dışişleri Bakanı Hamish Falconer’e yazdığı ve güney Kıbrıs’taki İngiliz üssü Ağrotur üssünün Gazze'de İsrail'e silah sevkiyatında kullanılıp kullanılmadığını sorduğu mektup tartışılıyor.

Corbyn mektubunda, daha önce hükümete sorduğu “Britanya, uçak parçaları dahil olmak üzere İsrail’e silah sağlamaya ve silahların Gazze’de yaşamı yok etmek üzere İsrail’e gitmesi için RAF Akrotiri [Ağrotur] üssünün bir rota olarak kullanılmasına devam edecek mi?” sorusuna, İngiliz Hükümeti’nin "Bileşenlerin İsrail’e sonunda ulaşmasını engellemenin mümkün olmadığı durumlarda, silah ambargosundan muafiyet tanıdık" şeklindeki cevabının kendisini hayal kırıklığına uğrattığını dile getiriyor.

Hükümetin bu açıklaması için, “Birleşik Krallık’ın hukuki yükümlülüklerinden taviz verdiğinin açık bir itirafıdır. Dışişleri Bakanı, F-35 jetlerinin uluslararası insancıl hukuk ihlallerinde kullanılabileceği gerçeğini kabul etmiştir. F-35 jet parçalarının lisanslanmasına devam edilmesini savunarak, hükümetiniz savaş suçlarına ortak olduğunu itiraf etmektedir” ifadelerini kullanıyor.

Mektubunda, “Hükümetiniz ‘uluslararası iş birliği programı’ nedeniyle bu lisansların askıya alınmasının mümkün olmadığını ve bu durumun Birleşik Krallık, müttefikleri ve NATO’nun güvenliği için hayati olan ‘küresel F-35 tedarik zincirini’ baltalayacağını söylemektedir. Bu, F-35 jet parçalarının ülkeyi terk ettikten sonra nereye gittiğini takip edemeyeceği veya Gazze’de kullanılmayacağına dair garanti veremeyeceği iddiasına dayanmaktadır” diyor.

Corbyn mektubunun devamında, “Hükümetin pozisyonu, F-35 programını Birleşik Krallık’ın yasal yükümlülükleriyle uyumlu hale getiremeyeceği mi yoksa getirmek istemediği mi yönündedir?”, “İsrail hükümetinin F-35 jet parçalarına yönelik lisansların askıya alınmasını gerektirecek bir şey yapması durumunda hükümetin tutumu ne olacaktır?” diye soruyor. 

Ayrıca, “RAF Akrotiri üssünün kullanımıyla ilgili soruma yanıt vermediniz veya bu konuyu kabul etmediniz” vurgusu yaparak, seçmenlerin “bu hükümetin suç ortaklığının ve soykırıma katılımının tüm boyutunu bilmeye hak sahibi” olduğunu hatırlatıyor. 

Corbyn İngiliz Dışişleri Bakanı’na, Ağrotur üssünün (RAF Akrotiri) İsrail’e silah sevkiyatı için bir rota olarak kullanılıp kullanılmadığı, 7 Ekim 2023'ten bu yana Ağrotur üssünden İsrail’e kaç ABD Hava Kuvvetleri uçuşunun gerçekleştirildiği ve İngiliz Hükümetinin, Ağrotur üssünün İsrail askeri operasyonlarına destek amacıyla kullanımı konusunda hukuki danışmanlık alıp almadığı sorularını yöneltiyor.

Corbyn bir uyarıyla mektubunu sonlandırıyor: “Hükümetiniz, Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)’nin İsrailli yetkililer hakkında tutuklama emri çıkardığının farkında olmalıdır. Hükümet ayrıca, lideri savaş suçlarından aranmakta olan bir hükümete bilerek silah gönderilmesi durumunda, uluslararası hukukun uzun kolundan muaf olmadığını da bilmelidir.”

Mektuba eklediği notta ise “Birleşik Krallık'ın Silah Ticareti Antlaşması (ATT) kapsamındaki uluslararası yükümlülükleri”ne atıf yaparak, ATT’nin 6. maddesinin 3. Fıkrası’nı iliştiriyor:

“Bir Devlet Tarafı, konvansiyonel silahların herhangi bir transferine izin vermeyecektir… eğer izin verildiği anda silahların veya parçaların soykırım, insanlığa karşı suçlar, 1949 Cenevre Sözleşmeleri’nin ciddi ihlalleri, sivillere veya sivil nesnelere karşı doğrudan saldırılar ya da taraf olduğu uluslararası anlaşmalarda tanımlanan diğer savaş suçları işlenmesinde kullanılacağını bilirse."

I have written to the Foreign Office asking them to tell the truth about RAF Akrotiri and arms exports to Israel.

We deserve to know the full scale of our government’s complicity and participation in genocide. pic.twitter.com/KEBZzJP8CJ

— Jeremy Corbyn (@jeremycorbyn) January 8, 2025

Kaynak: Jeremy Corbyn X hesabında yayımlanan mektup

Filistinlilerin haklarını savunmak için bir grup İngiliz Filistinlinin kurduğu İngiliz Filistin Komitesi BCP’nin (The British Palestinian Committee) ve İngiltere Gazze Topluluğu’nun (UKGC) geçen aralık ayında Londra’da düzenlediği ortak basın toplantısında, İngilizlerin İsrail'in askeri harekatındaki suç ortaklığına dair yeni kanıtlar ortaya konulmuştu.

Toplantıda, Gazze savaşında İngiliz ordusunun rolünü araştıran araştırmacı Khem Rogaly, İngiltere'nin askeri iş birliğinin "ihracat lisanslamanın çok ötesine geçtiğini" açıkladı.

Khem Rogaly, ABD askeri kargo ve İngiliz casus uçaklarının Kıbrıs'taki İngiliz hava üslerinden yaptıkları uçuşların yanı sıra, İsrail'in F-35 jetlerindeki İngiliz yapımı parçalar ve İngilizlerin İsrail'in savunmasındaki katılımlarını vurguladı.

Rogaly, "Bu sadece silah ihracat lisanslarıyla ilgili değil; aynı zamanda 14 aydır devam eden aktif iş birliği, lojistik destek, tedarik ve destek misyonlarıyla ilgili" dedi. 

"Bu, İngiltere'nin yalnızca uluslararası hukuk kapsamındaki üçüncü taraf yükümlülüklerini yerine getirmediği anlamına gelmiyor, aynı zamanda bugün özetlenen suçlara uzun süredir aktif olarak katıldığı anlamına geliyor" yorumunu yaptı.

Kaynak: Middle East Eye