Amerikan düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nin eski kıdemli araştırmacısı, enerji konularında uzman Charles Ellinas, Kıbrıs ve Yunanistan elektrik bağlantısı projesi için Avrupa Birliği’nin projeye 658 milyon euro yatırım yapmasına rağmen “açıkça bir tutum almamasından” endişe duyduğunu belirtti. 

Kıbrıs ve Yunanistan’ın desteğe ihtiyacı olduğunu Kıbrıs Rum resmi haber ajansı Kıbrıs Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada dile getiren Ellinas, AB’nin yüksek meblağda yatırım yapmasına karşın kamuoyu önünde açık bir duruş sergilemediğini vurguladı.

Ajansın, Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Gerapetritis’in “elektrik bağlantısı, uygun görülen zamanda ve yüklenici şirketin planlamasına göre devam edecek” şeklindeki açıklamalarının ardından projedeki son gelişmelere dair görüşünü sorması üzerine Ellinas endişelerini dile getirdi.

“Tek başına ne Kıbrıs ne de Yunanistan Türkiye ile baş edebilir; bir destek gerekiyor,” dedi. Fransa’nın bölgeye fırkateyn gönderdiğini söylediğini ancak “Türkler bir şeyler yapmaya çalışsa bile orada durup kablo soruşturmalarını desteklemeye hazır olup olmadığını açıklamadığını" belirtti. 

Ellinas şöyle devam etti: “Beni endişelendiren bir diğer konu da şu: Avrupa, projeye 658 milyon euroluk büyük bir yatırımla destek vermesine rağmen, perde arkasında desteklediğini söylese de, kamuoyunda açık bir pozisyon almıyor.”

Avrupa’nın, Türkiye ile savunma alanında iş birliğini daha fazla önemsediğinin altını çizdi. AB’nin kendi ilkelerine uymadığını, çünkü “savunma konusu için her şeyi, kablo projesini, İmamoğlu’nu, Suriye’yi ve Türkiye’nin dinamik bir pozisyon aldığı diğer her şeyi çöpe attığını” ileri sürdü

Şu anda Avrupa’nın, Türkiye ile savunma alanında iş birliğini daha fazla önemsediğinin altını çizdi. AB’nin kendi ilkelerine uymadığını, çünkü “savunma konusu için her şeyi, kablo projesini, İmamoğlu’nu, Suriye’yi ve Türkiye’nin dinamik bir pozisyon aldığı diğer her şeyi çöpe attığını” ileri sürdü.

Ellinas, Avrupa’nın “göründüğü kadar” emin değilse, neden üç ayrı çalışmaya yatırım yaptığını ve projenin bugünkü noktaya gelmesine izin verdiğini sordu. Avrupa’nın somut desteği olmadan projenin bu aşamaya gelemeyeceğini vurguladı.

Gerapetritis’in projenin süreceğini söylediğini belirten Ellinas, “Ama devam etmesi için yardıma ihtiyaç var. Nereden geleceği hakkında hiçbir fikrim yok” dedi. Diğer ülkelerden destek konusunda ise, “durum zor” diyerek Fransa dışında başka bir ülkenin projeye müdahale etmeye gerekçesi olmadığını ifade etti. Bu gerekçenin, kablonun ana yüklenicisinin “devasa sözleşmeye sahip” Fransız firması NEXANS olması olduğunu belirtti.

Türkiye’nin kabloya yönelik tepkisine değinen Ellinas, Ankara’nın artık net bir tutum aldığını söyledi. Daha önce yalnızca basında çıkan açıklamalar olduğunu ama artık Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın doğrudan konuya değinmesinin “endişe verici” olduğunu, Türkiye’nin artık resmen pozisyon almaya karar verdiğini kaydetti.

"Kimse net bir duruş sergilemediği için, Türkiye bunu kullanıyor. Şu anda yaptıkları her şey Libya ile mutabakata dayanıyor” iddiasını dile getirdi

Türkiye’nin tutumunun, Libya ile denizde çizdiği “hiçbir uluslararası temele dayanmadığı"nı ileri sürdüğü ‘küçük bir çizgiye dayandığı”nı söyledi. Bu çizginin Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu görüşünü savundu. Libya hükümetinin Türkiye ile bu mutabakatı imzaladığını, fakat Libya Parlamentosu’nun “başka bir yerde bu pozisyonu desteklemediğini, geçersiz saydığını” belirtti. Avrupa ve ABD’nin de bu mutabakatı geçersiz saydığını hatırlattı. “Buna rağmen kimse net bir duruş sergilemediği için, Türkiye bunu kullanıyor. Şu anda yaptıkları her şey bu mutabakata dayanıyor” iddiasında bulundu.

Ellinas’a göre, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis “Avrupa’dan açık bir duruş talep etmelidir. Çünkü biz yasa dışı ya da mantıksız bir şey talep etmiyoruz; yasa dışı ve mantıksız olan, Türkiye’nin dayattığı çizgidir.”

Ellinas, projenin “Kıbrıs için çok önemli” olduğunu ve ülke içinde de net ve ortak bir duruş gerektiğini vurguladı.

Kaynak: KHA/Kathimerini