Son bir araştırmaya göre, sel, sıcak hava dalgaları ve kuraklık gibi iklim tehlikeleri, sıtma, hantavirüs, kolera ve şarbon da dahil, insana bulaştığı bilinen yüzlerce bulaşıcı hastalığın yarısından fazlasındaki durumu kötüleştirdi.

375 hastalığın % 58'ine tekabül eden 218 hastalıkta durum daha da kötüleşti

Nature Climate Change dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, insanlar arasında bulaştığı bilinen 375 hastalığın % 58'ine tekabül eden 218 hastalıkta durum, iklim değişikliğine bağlı 10 tür aşırı hava koşullarından biri tarafından daha da kötüleşti.

Bazı durumlarda sağanak yağışlar ve sel, hastalık taşıyan sivrisinekler, sıçanlar ve geyikler yoluyla insanları hasta eder. Isınan okyanuslar ve sıcak hava dalgaları deniz ürünlerini ve yediğimiz diğer şeyleri lekelerken kuraklıklarla yarasalardaki viral enfeksiyonlar insanlara taşınıyor.

Hipokrat'dan bu yana, uzun zamandır doktorlar hastalığı hava koşulları ile ilişkilendirdi ancak bu çalışma iklimin insan sağlığı üzerindeki etkisinin ne kadar yaygın olduğunu gösteriyor.

Wisconsin-Madison Üniversitesi Küresel Sağlık Enstitüsü Direktörü ve araştırmanın ortak yazarı Dr. Jonathan Patz, "İklim değişiyorsa, bu hastalıkların riski de değişiyor" diyor.

Hastalıkları hasta bir Dünya'nın belirtileri olarak düşünmek gerek

Patz gibi doktorlar, hastalıkları hasta bir Dünya'nın belirtileri olarak düşünmek gerektiğini söylüyor.

Çalışmanın bir parçası olmamakla birlikte Emory Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalık uzmanı Dr. Carlos del Rio, "Bu çalışmanın bulguları dehşet verici ve iklim değişikliğinin insan patojenleri üzerindeki muazzam sonuçlarını iyi gösteriyor” dedi.

Çalışmada, bulaşıcı hastalıkların yanı sıra, astım, alerjiler ve hatta hayvan ısırıkları gibi bulaşıcı olmayan hastalıklar da dahil, her türlü insan hastalığına bakmak üzere iklim tehlikelerine bir şekilde kaç hastalığın bağlayabileceğini görmek için araştırma genişletildi. İlişkili toplam 286 benzersiz hastalık bulundu ve bunlardan 223'ü iklim tehlikeleri nedeniyle daha da kötüleşmiş gibi görünüyordu; dokuz hastalık ise iklimdeki değişimin etkisiyle azaldı ve 54'ünde ise hem ağırlaştırılmış hem de en aza indirilmiş vakalar vardı.

Hawaii Üniversitesi'nden iklim veri analist ve çalışmanın başyazarı Camilo Mora, dikkat edilmesi gereken şeyin, çalışmanın gelecekteki vakaları tahmin etmekle ilgili olmadığını söyledi.

Mora, "Burada hiçbir spekülasyon yok” diyerek, bunların zaten önceden görüldüğünü kaydetti.

Mora, kendisinden bir örnek vererek, yaklaşık beş yıl önce, Kolombiya kırsalındaki evinin sular altında kaldığını, suyun oturma odasına girmesiyle sivrisinekler için ideal bir üreme alanı yarattığına değindi. Camilo Mora, sivrisinek ısırıkları tarafından yayılan kötü bir virüs olan Chikungunya'ya yakalandı. Ve hayatta kalmasına rağmen, yıllar sonra halen eklem ağrısı hissettiğini vurguladı.

Bazen iklim değişikliği garip şekillerde hareket edebilir. Nitekim Mora, Sibirya'daki 2016’da yaşanan bir vakaya da değindi: Şarbon hastalığına yakalanmış ve onlarca yıl önce ölmüş bir ren geyiği donmuş toprak ısınmadan ötürü çözüldüğünde, bir çocuk geyikten geriye kalana dokundu, şarbon çocuğa geçti ve bu dokunma bir salgın başlattı.

Mora başlangıçta COVID-19'un iklim tehlikeleriyle nasıl kesiştiğini görmek için tıbbi vakaları araştırmak istemişti. Aşırı hava koşullarının COVID-19 olasılığını hem şiddetlendirdiği hem de azalttığı vakalar buldu. Bazı durumlarda, yoksul bölgelerdeki aşırı sıcaklar, insanların serinlemek bir araya gelmelerine neden oldu ve bu da hastalığa maruz kalmalarına sebep oldu. Bazı durumlarda ise örneğin şiddetli sağanak yağışlar COVID'in yayılmasını azalttı, çünkü insanlar evde ve iç mekânlarda, diğerlerinden uzakta kaldı.

Kaynak: Associated Press