Temel veri göstergeleri, yaygın küresel enflasyonun artık zirveye ulaştığını ve fiyat artış hızının önümüzdeki aylarda yavaşlayacağını gösteriyor. 

Fabrika çıkış fiyatları, nakliye ücretleri, emtia fiyatları ve enflasyon beklentileri son rekor seviyelerinden düşmeye başladı. 

Ekonomistlere göre, rakamlar küresel tedarik zincirleri üzerindeki fiyat baskıları hafifliyor ve manşet enflasyonun yüksek oranlardan düşmesini muhtemel kıldığını gösteriyor. Bu, enflasyonu kontrol altına almak için koordineli bir çabayla faiz oranlarını hızla artıran ve bunu yaparak ister istemez büyük ekonomileri durgunluğa sürükleme riski alan önde gelen merkez bankaları için hoş bir haber olacaktır. 

Enflasyon Brezilya, Tayland ve Şili gibi gelişmekte olan piyasalarda, tüketici fiyatlarının düşmesiyle baskısını düşürmeye başlarken, son veriler gelişmiş ekonomilerde bazı fiyat baskılarının zayıfladığını gösteriyor. 

Almanya'da, fabrika çıkış fiyatlar ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 4,2 düştü ve bu düşüş 1948'den bu yana en büyük aylık düşüş olarak kaydedildi.

ABD ve İngiltere'de yıllık üretici fiyat enflasyonu yazdan bu yana yavaşlıyor. Ekim ayı üretici fiyat endekslerini açıklayan G20 önde gelen ekonomiler grubunun neredeyse tamamı, İspanya, Meksika, Portekiz ve Polonya da dahil olmak üzere üretici fiyatlarında bir önceki aya göre daha yavaş bir yıllık yükselme hızı bildirdi. 

Piyasa ekonomistleri, talep zayıfladıkça çoğu emtia için düşük fiyatların etkisiyle küresel manşet enflasyonun gelecek yıl düşmeye başlamasını bekliyor. Bu yılki yüksek enerji fiyatlarının 2023'te düzleşeceği tahmin ediliyor.

Bununla birlikte petrolün arz kısıtlamalarına karşı oldukça hassas kalmaya devam edeceğini ve AB'nin Rus ham petrolüne yönelik yaklaşan yasağının İngiltere ve Euro Bölgesi'nde manşet enflasyonu körüklemeye devam edeceğini düşünen analistler de var.

Çin ekonomisi güçlü bir toparlanma yaparsa veya Rusya, petrol ve gazındaki batı fiyat sınırlarına misilleme olarak daha fazla ihracat kesintisi yaparsa, enerji ve diğer emtiaların fiyatları tekrar yükselebilir. 

Emtia fiyatları ve genel manşet enflasyon rakamını besleyen diğer göstergeler düşüyor. FAO gıda fiyat endeksi, Mayıs 2021'deki yüzde 40'lık zirveden ekim ayında yıllık yüzde 1,9'luk bir artışa yavaşladı. 

Hollanda endeksi TTF'de Avrupa gaz fiyatı, ağustos ayındaki 311 Euro'luk zirveden megawatt saat başına 130 Euro'nun altında ve çoğu emtia fiyatı da zirvelerinin oldukça altındadır. Küresel nakliye fiyatları, karantinalar sırasında beş kattan fazla arttıktan sonra büyük ölçüde pandemi öncesi seviyelere geri döndü. 

ABD'de, üretim ve hizmet maliyetleri kasım ayında Aralık 2020'den bu yana en yavaş hızda artarken, S&P Global satın alma yöneticileri aylık anketine göre, satış fiyatı artışı iki yıldan uzun bir süredir en yavaş oranına geriledi.

Ankete göre, Euro Bölgesi'nde fabrika satışlarındaki enflasyon 20 ayın en düşük seviyesine geldi.

ABD enflasyonu ekim ayında beklenenden daha fazla düştü ve çoğu ekonomist fiyat artışının hızının bu çeyrekte İngiltere, Euro Bölgesi ve Avustralya'da zirveye ulaşacağını tahmin ediyor.

Reuters tarafından yapılan ankete katılan ekonomistler, çarşamba günü verilerin açıklanacağı kasım ayı Euro Bölgesi enflasyonunun bir önceki aya göre yüzde 10,6'dan yüzde 10,4'e inmesini bekliyor.

Bununla birlikte ekonomistler, zirveden düşmesi muhtemel olsa da, küresel enflasyonun merkez bankalarının uzun vadeli hedeflerinin üzerinde kalmaya devam edeceğine işaret ediyor çünkü birçok ülke için fiyatların biraz daha sonra zirveye ulaşması ve daha sonra zirveden inmesi bekleniyor. Bu da enflasyonun düşme eğilimine rağmen bir süre daha yüksek kalacağını gösteriyor.
Kaynak: Financial Times