Ordudan kolluk kuvvetlerine kadar ABD devlet kurumları istihbarat toplamak, düşmanları izlemek ve suçluları yakalamak üzere özel sektörden cep telefonu verilerini satın alıyor. 

The Wall Street Journal’in haberine göre, ABD Hava Kuvvetleri’ne bağlı Hava Kuvvetleri Araştırma Laboratuvarı kişisel bilgileri toplamak üzere ticari bir yazılımı test ediyor ve Washington merkezli özel şirket SignalFrame’in ürettiği bir programı kullanmaya hazırlanıyor.

Kablosuz teknoloji şirketi SignalFrame, Amerikan ordusuna ürününün makine öğrenimi ve yapay zeka kullanarak sınıflandırılmış ve sınıflandırılmamış verileri sağlayarak, dijital istihbarat çabalarına katkıda bulunabileceğini ileri sürüyor. 

ABD Hava Kuvvetleri’nin araştırma kolu, ürünü potansiyel olarak kullanıp kullanamayacağını tespit etmek üzere, bir araştırma ve geliştirme programının parçası olarak SignalFrame'e 50.000 dolar (391.902 TL) hibe verdi. Teknolojinin işe yaraması durumunda ABD Hava Kuvvetleri ek fon sağlayabilir.

SignalFrame, kişiye özel akıllı telefonları, yakında bulunan herhangi bir kablosuz sistemden WiFi uyarılarını algılayarak dinleyebiliyor.

Şirket, reklam ve pazarlama materyallerinde, “Kablosuz bağlantı şehirlerimizi, evlerimizi ve iş yerlerimizi örter. Kablosuz bağlantı, akıllı telefonların ötesinde, milyarlarca WiFi, Bluetooth ve BLE sinyali yayan çok çeşitli Nesnelerin İnterneti ve akıllı cihazlara kadar uzanır. SignalFrame, binlerce ürün, mekan ve markadan algılanabilir sinyalleri yakalayarak dünyadaki yeni şeylerin ne zaman ve nerede ortaya çıkacağını belirler“ diyor.

SingleFrame, arabaların herhangi bir araziden ne zaman ayrıldığını, belirli pazarlarda ürünlerin ne zaman pazara sürülebileceğini ve işletmelerin WiFi ağlarını kullanıp kullanmadığını belirlediğini kaydediyor.

SingleFrame'in web sitesindeki bilgilere göre şirket,
“10 binden fazla cihaz türü (elektronik, giyilebilir cihazlar, arabalar vb.),

6.500'den fazla mekan ve işletme (restoranlar, oteller, ofis binaları, seyahat merkezleri vb.),

Toplam 8 milyardan fazla benzersiz sinyal (WiFi, BLE, Bluetooth),

Dakikada 2 milyon ve üzeri sinyal”i alabildiğini aktarıyor, lokasyonları ve duyduklarını istenirse kaydediyor. 

Uzun zamandır cep telefonlarındaki alıcıların yeteneklerini kullanmakla ilgilenen ABD hükümetleri, geçmişte bu teknolojilerden yararlanmak için özel cihazlar satın aldı ve bu cihazları stratejik konumlara yerleştirdi. Kolluk kuvvetleri ve istihbarat kurumları, genellikle ticari cep telefonu kulelerini taklit eden ve belirli bir bölgedeki tüm cep telefonları hakkında veri toplayan "Stingray" ("vatoz") adı verilen cihazları kullanır. 

ABD Ordusu'nun çalışmalarına aşina olan kişilere göre, tespit, güvenlik ve istihbarat görevleri için savaş bölgelerinde çeşitli türlerde ortam 'koklayıcılar'ı kullanıyor, ancak şimdi ilk kez sıradan insanların cep telefonlarını dinlenebilir özel sensörlere dönüştürmenin yollarını deniyor.

Amerikan ordusunun teknolojik yeteneklerini bilen ve isminin açıklanmasını istemeyen bir kişi vatozlar için, "Bu cihazları Irak veya Afganistan'daki bir şehrin her yerine veya istenilen herhangi bir yere yerleştirirdik" diyor.

SignalFrame verilerinin bir kısmı, X-Mode gibi pazarlama amacıyla veri toplayan ve telefonlara uygulamalar üzerinden küçük yazılım paketleri yerleştiren ticari konum aracılarından geliyor.

X-Mode yetkilisi e-posta ile sorulan bir soruya karşılık, "GPS sinyali zayıf olduğunda iç mekan konumunu daha iyi anlamak için Android cihazlarda Bluetooth ve [Wi-Fi] sinyallerini topluyoruz. Bu teknoloji yeni değil - birçok yayıncının kullandığı bir şey” cevabını veriyor.

Teknoloji firmaları, cep telefonu uygulamalarının bu tür tanımlayıcıları kaydetmesini sınırlamak için bazı adımlar attıysa da SignalFrame'in çoğunlukla bu tanımlayıcılara dayalı olarak izlemesini ve dinlemesini engelleyemedi. 

Kanada'daki Calgary Üniversitesi’nden bilgisayar bilimi profesörü Joel Reardon'a göre, bu türden veri toplama, yalnızca Alphabet'nin en büyük şirketi Google tarafından üretilen Android işletim sistemini çalıştıran telefonlarda mümkün. Apple üçüncü tarafların kendi iPhone hattında benzer erişime sahip olmasına izin vermiyor.

Ancak Android ile çalışan cep telefonları, tarafsız raporlara göre dünya pazar payının % 70'inden fazlasını oluşturuyor.

Öte yandan bilindiği gibi, cep telefonu kullanıcıları bir uygulamayı açtığında açılan pencerelerden giriş izni vererek bu veri çeşitliliğine ulaşılmasını kolaylaştırıyor. 

Cep telefonu ayrıca kişinin gerçek zamanlı olarak o andaki konumunun da farkında olduğundan, SignalFrame kişinin alan ve zamanda göründüğü yeri dosyalayabilir ve haritalayabilir. Bu tür konumlandırma bilgileri Amerikan şirketlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. 

ABD’de veri toplamaya ilişkin yasal boşluklar varken, Avrupa Birliği 2016’da geçirdiği Genel Veri Koruma Yönetmeliği ile Avrupa Birliği hukukunda, tüm Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı içerisinde yer alan bireyler için veri koruma ve gizliliğine ilişkin bir yönetmeliği kabul etmişti.

Kaynaklar: WSJ/Byron Tau ve SingleFrame